From Wikipedia, the free encyclopedia
ഹുനായ്ൻ ഇബ്ൻ ഇസ്ഹാഖ് അൽ-ഇബാദി (ഹുനൈൻ അല്ലെങ്കിൽ ഹുനെയിൻ) ( അറബി: أبو زيد حنين بن إسحاق العبادي ; ʾAbū Zayd Ḥunayn ibn ʾIsḥāq al-ʿIbādī ലത്തീൻ: Iohannitius , സുറിയാനി: ܚܢܝܢ ܒܪ ܐܝܣܚܩ ) (809–873) അറബ് പൗരസ്ത്യ സുറിയാനി ക്രിസ്ത്യൻ പരിഭാഷകൻ, പണ്ഡിതൻ, വൈദ്യൻ, ശാസ്ത്രജ്ഞൻ എന്നീ നിലകളിൽ പ്രസിദ്ധനായിരുന്നു. അബ്ബാസി കാലഘട്ടത്തിന്റെ സുവർണ്ണകാലത്ത് അദ്ദേഹം അബു 'ഉസ്മാൻ അൽ-ദിമശ്കി, ഇബ്നു മൂസ അൽ-നവ്ബഖ്തി, ഥാബിത് ഇബ്നു ഈമാൻ എന്നിവരോടൊപ്പം അറബി, സിറിയൻ ഭാഷകളിലേക്ക് ലോകത്തെ പ്രധാന കൃതികൾ പരിഭാഷപ്പെടുത്തുന്ന സംഘത്തിലെ ഒരംഗമായിരുന്നു.[1] ഗ്രീക്ക് വൈദ്യശാസ്ത്രം, മറ്റു ശാസ്ത്രഗ്രന്ഥങ്ങൾ എന്നിവയുടെ ഏറ്റവും നല്ല വിവർത്തകനായിരുന്നു ഹുനായ്ൻ ഇബ്നു ഇസാഖ്. അദ്ദേഹം ഗ്രീക്ക് ഭാഷ പഠിക്കുകയും അറബികൾക്കിടയിൽ "പരിഭാഷകരുടെ ഷെയ്ക്ക് " എന്നറിയപ്പെടുകയും ചെയ്തു. അറബിക്, സിറിയക്, ഗ്രീക്ക്, പേർഷ്യൻ എന്നീ നാല് ഭാഷകളിൽ അദ്ദേഹം പ്രാവീണ്യം നേടി. അദ്ദേഹത്തിന്റെ വിവർത്തനങ്ങൾക്ക് തിരുത്തലുകൾ ആവശ്യമില്ലായിരുന്നു. പിൽക്കാല വിവർത്തകർ ഹുനെന്റെ രീതി വ്യാപകമായി പിന്തുടർന്നു. ഇസ്ലാമിക സംസ്കാരത്തിനു മുമ്പുള്ള അറബ് രാജ്യത്തിന്റെ തലസ്ഥാനമായ അൽ-ഹിറ ആണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജന്മസ്ഥലം. എന്നാൽ ഒൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ഗ്രീക്ക്-അറബി / സിറിയക് വിവർത്തന പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ കേന്ദ്രമായ ബാഗ്ദാദിലാണ് അദ്ദേഹം തന്റെ ഔദ്യോഗിക ജീവിതം ചെലവഴിച്ചത്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രശസ്തി സ്വന്തം നാടിനു പുറത്തേക്കും വ്യാപിച്ചു. [2]
മുഴുവൻ പേര് | ഹുനായ്ൻ ഇബ്നു ഇസ്ഹാഖ് |
---|---|
ജനനം | 809 AD Al-Hira |
മരണം | 873 AD |
കാലഘട്ടം | Islamic Golden Age |
പ്രദേശം | Caliphate |
Main interests | Translation, Ophthalmology, Philosophy, Religion, Arabic grammar |
Major works | Book of the Ten Treatises of the Eye |
Influenced
|
അബ്ബാസിഡ് കാലഘട്ടത്തിൽ, ഗ്രീക്ക് ശാസ്ത്ര പഠനം വിപുലീകരിക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു പുതിയ താത്പര്യം ഉയർന്നുവന്നു. അക്കാലത്ത്, തത്ത്വചിന്ത, ഗണിതം, പ്രകൃതി ശാസ്ത്രം, വൈദ്യം എന്നിവയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് വിവർത്തനം ചെയ്യപ്പെടാത്ത പുരാതന ഗ്രീക്ക് സാഹിത്യങ്ങൾ ധാരാളം ഉണ്ടായിരുന്നു.[3][4] ഗ്രീക്ക് ഭാഷ അറിയുന്ന വളരെ ചെറിയ ന്യൂനപക്ഷമായ മധ്യകിഴക്കൻ പണ്ഡിതന്മാർക്ക് മാത്രമേ ഈ വിലയേറിയ വിവരങ്ങൾ അറിവുണ്ടായിരുന്നുള്ളൂ. ഒരു സംഘടിത വിവർത്തന പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ ആവശ്യകത അടിയന്തരമായിരുന്നു.
കാലക്രമേണ, ഹുനെൻ ഇബ്നു ഇഷാക് അക്കാലത്തെ മുഖ്യ പരിഭാഷകനായിത്തീരുകയും ഇസ്ലാമിക വൈദ്യശാസ്ത്രത്തിന് അടിത്തറയിടുകയും ചെയ്തു.[3] തന്റെ ജീവിതകാലത്ത്, പ്ലേറ്റോയുടെ ടിമെയസ്, അരിസ്റ്റോട്ടിലിന്റെ മെറ്റാഫിസിക്സ്, പഴയ നിയമം എന്നിവയുൾപ്പെടെ 116 കൃതികൾ സിറിയക്കിലേക്കും അറബിയിലേക്കും അദ്ദേഹം വിവർത്തനം ചെയ്തു.[4][5] ഇബ്നു ഇഷാഖ് സ്വന്തമായി 36 പുസ്തകങ്ങൾ രചിക്കുകയും അതിൽ 21 എണ്ണം വൈദ്യശാസ്ത്രരംഗത്തെ പ്രമുഖ പുസ്തകങ്ങളും ഉൾക്കൊള്ളുന്നു.[5] വിവർത്തനം ചെയ്യാൻ സഹായിക്കുന്നതിന് അദ്ദേഹത്തിന്റെ മകൻ ഇഷാക്കും മരുമകൻ ഹുബേഷും അദ്ദേഹത്തോടൊപ്പം പ്രവർത്തിച്ചു. വിവർത്തനങ്ങൾ, വിവർത്തന രീതി, വൈദ്യശാസ്ത്രത്തിനുള്ള സംഭാവനകൾ എന്നിവയിലൂടെയാണ് ഹുനെൻ ഇബ്നു ഇഷാഖ് അറിയപ്പെടുന്നത്.[4] അറബി ഫാൽക്കനർ മൊയാമിന്റെ യഥാർത്ഥ തിരിച്ചറിയലിനു വേണ്ടി ഡി സയൻഷ്യ വെനാണ്ടി പെർ അവെസിന്റെ രചയിതാവ് ഫ്രാങ്കോയിസ് വൈറേയും അദ്ദേഹം നിർദ്ദേശിച്ചിട്ടുണ്ട്. [6]
809-ൽ അബ്ബാസിദ് കാലഘട്ടത്തിൽ അൽ ഹിറയിൽ ഒരു അറബ് വംശീയ കുടുംബത്തിൽ ജനിച്ച ഒരു നെസ്റ്റോറിയൻ ക്രിസ്ത്യാനിയാണ് ഹുനെൻ ഇബ്നു ഇഷാഖ്.[7][8][9][10][11][12] ക്ലാസിക്കൽ സ്രോതസ്സുകളിലെ ഹുനെൻ ഇബാദിൽ ഉൾപ്പെട്ടതാണെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. അങ്ങനെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ നിസ്ബ അൽ-ഇബാദി ആയി. [13][14] ഒരുകാലത്ത് പൗരസ്ത്യ സുറിയാനി ക്രിസ്തുമതത്തിലേക്ക് പരിവർത്തനം ചെയ്ത് അൽ ഹിറയിൽ താമസിച്ചിരുന്ന വിവിധ അറബ് ഗോത്രങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ഒരു അറബ് സമൂഹമായിരുന്നു ഇബാദ് [15][16]ഉയർന്ന സാക്ഷരതയ്ക്ക് പേരുകേട്ടവരായിരുന്ന അവരുടെ ആരാധന-സാംസ്കാരിക ഭാഷ, പ്രാദേശിക-അറബിഭാഷ ക്ക് പുറമെ സുറിയാനിയും കൂടാതെ ബഹുഭാഷകളും നന്നായി സംസാരിച്ചിരുന്നു.[17][18][19]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.