ധരംശാല

ഹിമാചൽ പ്രദേശിന്റെ ശൈത്യകാല തലസ്ഥാനവും കാൻഗ്ര ജില്ലയുടെ ആസ്ഥാനവുമാണ് ധരംശാല അഥവാ ധർമശാല(ഹിന്ദി: धर्मशाला; തിബറ്റൻ: དྷ་རམ་ས་ལ་; Hindi pronunciation /d̪ʱərmʃɑlɑ/) ^[5][6][7] ഇത് സെൻട്രൽ ടിബറ്റൻ അഡ്മിനിസ്ട്രേഷന്റെ (Central Tibetan Administration) ആസ്ഥാനം കൂടിയാണ് .

Dharamshala Dharamsala
City
Clockwise from top: Skyline of Dharamsala, Triund, Kalachakra temple, HPCA Stadium, Bhagsunag Temple, Mcleodganj during winter
Nickname:  Dhasa
Dharamshala Location within the Indian state of Himachal Pradesh Show map of Himachal Pradesh Dharamshala Location within India Show map of India
Coordinates: 32°12′55″N 76°19′07″E
Country	India
State	Himachal Pradesh
District	Kangra
പ്രശസ്തം	Derives its name from an old Hindu sanctuary, called Dharamsàla which stood there once.[1]
Member of legislative Assembly	Sudhir Sharma[2]
സർക്കാർ
• തരം	Municipal Corporation
• ഭരണസമിതി	Dharamshala Municipal Corporation[3]
• Mayor	Onkar Singh Nehria
വിസ്തീർണ്ണം
• ആകെ	27.60 ച.കി.മീ. (10.66 ച മൈ)
ഉയരം	1,457 മീ (4,780 അടി)
ജനസംഖ്യ  (2015)[4]
• ആകെ	62,596
• റാങ്ക്	2nd in HP
• ജനസാന്ദ്രത	2,300/ച.കി.മീ. (5,900/ച മൈ)
സമയമേഖല	UTC+5:30 (IST)
PIN	176 215
Telephone code	+91- 01892
വാഹന രജിസ്ട്രേഷൻ	HP- 39(RLA), 68(RTO), 01D/02D(Taxi)
Climate	Cwa
വെബ്സൈറ്റ്	edharamshala.in

ചരിത്രം

Library of Tibetan Works and Archives

ഭൂമിശാസ്ത്രം

ധരംശാല താഴ്വാരം.

ധരംശാല സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് 32.2167°N 76.32°E / 32.2167; 76.32 അക്ഷാംശ രേഖാംശത്തിലാണ്. ^[8], സമുദ്രനിരപ്പിൽ നിന്ന് 1457 metres (4780 feet) ഉയരത്തിലാണ് ഇത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ധരംശാലയുടെ മൊത്തം വിസ്തീർണ്ണം 29 km² ആണ്. ധൌലധാർ മലനിരകളുടെ ഭാഗമായി കാംഗ്ഡ താഴ്വരയിലാണ് ധരംശാല സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. 1852 ൽ കാംഗ്ഡ ജില്ലയുടെ തലസ്ഥാനമായിരുന്നു ധരംശാല.

ധർമശാല പട്ടണം രണ്ട് ഭാഗങ്ങളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു. അപ്പർ ധർമശാല യും ലോവർ ധർമശാല യും. അപ്പർ ധർമശാല (ഉയരം 1,700 m or 5,580 ft) ഇപ്പോഴും ഒരു ബ്രിട്ടീഷ് കോളനിയെ പോലെയാണ്. ലോവർ ധർമശാല (ഉയരം : 460 m 1,510 ft) ഒരു വ്യവസായികകേന്ദ്രമാണ്. ഇത് രണ്ടും തമ്മിൽ ഏകദേശം 9 കി.മി ദൂരമുണ്ട്. അപ്പർ ധർമശാല മക് ലോഡ് ഗഞ്ച് (McLeod Ganj) എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. ഇപ്പോഴത്തെ ദലൈ ലാമയുടെ താമസസ്ഥലം ഇവിടെയാണ്.

സ്ഥിതിവിവരക്കണക്കുകൾ

2001 ലെ സെൻസ്സസ്സ് പ്രകാരം ഇവിടുത്തെ ജനസംഖ്യ ^[9] 19,034 ആണ്. ഇതിൽ 55% പുരുഷന്മാരും 45% സ്ത്രീകളുമാണ് . ശരാശരി സാക്ഷരത ശതമാനം 77% ആണ്. ഇത് ദേശിയ സാക്ഷരതാ ശതമാനത്തിനേക്കാൾ കൂടുതലാണ്.

പ്രധാന വസതികൾ

• ടെൻസിൻ ഗ്യാറ്റ്സോ‎ - (Tenzin Gyatso) - 14 ആം ദലൈ ലാമയുടെ വസതി
• നമ്രത സിംഗ് ഗുജ്രാൾ - ഹോളിവുഡ് നടി
• നികിത ഹസാരിക - പ്രമുഖ നടി.

കാലാവസ്ഥ

ഇവിടുത്തെ കാലാവസ്ഥ വർഷം മുഴുവനും വളരെ തണുത്തതാണ്. ഡിസംബർ ജനുവരി മാസങ്ങളിൽ ഇവിടെ കനത്ത മഞ്ഞു വീഴ്ച ഉണ്ടാകാറുണ്ട്. മഞ്ഞുകാലം മുഴുവൻ ഇവിടെ കനത്ത മഞ്ഞു കെട്ടി കിടക്കുന്നു. വേനൽക്കാല താപനില 22 °C മുതൽ 38 °C വരെ വ്യത്യാസപ്പെടുന്നു.

എത്തിച്ചേരാൻ

പത്താൻ കോട്ട് നിന്ന് 120 കി.മി. യാത്രചെയ്താൽ ഇവിടെ എത്തിച്ചേരാവുന്നതണ്. അടുത്തുള്ള റെയിവേ സ്റ്റേഷനൻ കാൻഗ്രയിൽ ആണ്. അടുത്തുള്ള വിമാനതാവളം 15കി.മി. അകലെ കാൻഗ്രക്ക് അടുത്തുള്ള ഗാഗൽ ആണ്. ഇവിടെ നിന്ന് ദിവസവും ദൽഹിയിലേക്ക് വിമാനസർവീസ് ഉണ്ട്.

• ഏറ്റവും അടുത്ത വിമാനത്താവളം - ഗഗ്ഗൽ എയർപോർട്ട് - ധരംശാലയിൽ നിന്ന് ഒരു മണിക്കൂർ യാത്ര.
• ചണ്ഡിഗഡ്, ഡെൽഹി, സിംല എന്നിവടങ്ങളിൽ നിന്ന് വാതാനുകൂലിത ബസ്സുകൾ എല്ലാ ദിവസവും ലഭ്യമാണ്.
• ഏറ്റവും അടുത്ത റെയിൽ‌വേ സ്റ്റേഷൻ പത്താൻ‌കോട്ടിനടുത്തുള്ളചക്കി ബാങ്ക് ആണ്. ധർമ്മശാലയിൽ നിന്ന് മൂന്ന് മണിക്കൂർ യാത്രയുണ്ട് ഇവിടേക്ക്.

പ്രധാന ആകർഷണങ്ങൾ

• സെ. ജോൺസ് ചർച്ച്
• ത്രിയുണ്ട് (Triund) (2975 m)
• കുണാൽ പത്രി Kunal Pathri
• ബ്രജേശ്വരി അമ്പലം brajeshwari temple
• ദരി dari
• Cafe Boom Boom the Fifth, popular restaurant with tourists
• ഖനിയര khaniyara
• അഖംജർ മഹാദേവ് aghanjar mahadev
• ഇന്ദ്രു നാഗ് അമ്പലം indru nag temple
• ഗോൾ‌ഫ് കോഴ്സ് golf course (yol cant)
• കരേരി തടാകം kareri lake
• ലാം ദാൽ തടാകം lam dal lake
• ചിന്മയ തപോവൻ Chinmaya Tapovan
• ദാൽ തടാകം Dal lake
• ധരം കോട്ട് Dharamkot (2100 m)
• ഭഗ്‌സുനത്ത് Bhagsunath
• തത്‌വാനി - മച്ചിരിയൽ Tatwani and Machhrial
• ചാമുണ്ട മന്ദിർ Chamunda Mandir
• ത്രിലോൿപുർ Trilokpur
• മസ്‌രൂർ Masrur (rock temple)
• നൂർ‌പൂർ Nurpur^[10]
• നോബുലിങ്ക ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് Norbulingka Institute
• സിദ്ദ്‌ബ്ബരി Sidhbari
• ആദി ശക്തി അമ്പലം Adi Shakti Temple , Naddi
• കാംഗ്ഡ കോട്ട - Historical fort of kangra in Purana Kangra.
• ഹരിപ്പു ഗ്രാമ Haripu Village

ചിത്രശാല

• ധരംശാലയിൽ നിന്നുള്ള ചിത്രങ്ങൾ
• 
  McLeod Ganj main street
• 
  Stupa & prayer wheels. Main street, McLeod Ganj, 2004
• 
  View from Dharamkot: McLeod Ganj, Lower Dharamsala & Beas River. Sketch by Alfred Hallett, c. 1980
• 
  View outside the valley at Dharamsala