ശിവാജി
From Wikipedia, the free encyclopedia
From Wikipedia, the free encyclopedia
ശിവാജീ ഭോസാലെ ഒന്നാമൻ (മറാഠീ ഉച്ചാരണം: [ʃiʋaˑɟiˑ bʱoˑs (ə) leˑ]; സി. 1627/1630 - ഏപ്രിൽ 03, 1680 ഒരു ഭാരതീയ യോദ്ധാ-രാജാവും, ഭോൻസ്ലെ എന്ന മറാഠ വംശത്തിലെ അംഗവുമായിരുന്നു. തകർന്നുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന ആദിൽ‌ഷാഹീ സുൽത്താനത്തിൽ നിന്ന് ശിവാജി ഒരു ഭാഗം രൂപീകരിച്ചു. ഇത് മറാഠ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ ഉത്ഭവത്തിന് കാരണമായി. 1674 ൽ റായ്ഗഡിലെ തന്റെ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ ഛത്രപതി (ചക്രവർത്തി) ആയി ഔദ്യോദ്യോഗികമായി കിരീടമണിഞ്ഞു.
തന്റെ ജീവിതത്തിലുടനീളം, മുഗൾ സാമ്രാജ്യം, ഗോൽക്കൊണ്ടയിലെ സുൽത്താനത്ത്, ബിജാപൂരിലെ സുൽത്താനത്ത്, യൂറോപ്യൻ അധിനിവേശ ശക്തികൾ എന്നിവരുമായി സഖ്യത്തിലും ശത്രുതയിലും ശിവാജി ഏർപ്പെട്ടു. ശിവാജിയുടെ സൈനിക സേന മറാഠ മേഖലയെ സ്വാധീനിക്കുകയും കോട്ടകൾ പിടിച്ചെടുക്കുകയും പണിയുകയും മറാഠ നാവികസേന രൂപീകരിക്കുകയും ചെയ്തു. നന്നായി ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ ഭരണസംഘടനകളുമായി ശിവാജി സമർത്ഥവും പുരോഗമനപരവുമായ പൗര ഭരണം സ്ഥാപിച്ചു. പുരാതന ഹിന്ദു രാഷ്ട്രീയ പാരമ്പര്യങ്ങളും രാജസഭ പരമ്പര്യങ്ങളും പുനരുജ്ജീവിപ്പിച്ച അദ്ദേഹം ഫാർസി ഭാഷയേക്കാൾ മറാഠീയുടെയും സംസ്‌കൃതത്തിന്റെയും ഉപയോഗം രാജസഭയിലും ഭരണത്തിലും പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ചു.[അവലംബം ആവശ്യമാണ്]
ഇപ്പോൾ പൂനെ ജില്ലയിലുള്ള ജുന്നാർ നഗരത്തിനടുത്തുള്ള ശിവനേരിയിലെ കുന്നിൻ കോട്ടയിലാണ് ശിവാജി ജനിച്ചത്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജനനത്തീയതിയിൽ പണ്ഡിതന്മാർ വിയോജിക്കുന്നു. ശിവാജിയുടെ ജനനത്തെ (ശിവാജി ജയന്തി) അനുസ്മരിപ്പിക്കുന്ന അവധിദിനമായി ഫെബ്രുവരി 19 മഹാരാഷ്ട്ര സർക്കാർ പട്ടികപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. പ്രാദേശിക ദേവതയായ ശിവായ് ദേവിയുടെ പേരിലാണ് ശിവാജിയുടെ പേര്. ഡെക്കൻ സുൽത്താനത്തുകളെ സേവിച്ച മറാഠ സൈന്യപ്രമുഖനായിരുന്നു ശിവാജിയുടെ പിതാവ് ഷഹാജി ഭോസ്ലെ. ദേവഗിരിയിലെ യാദവ് രാജകുടുംബത്തിൽ നിന്നുള്ളതാണെന്ന് അവകാശപ്പെടുന്ന മുഗളരുമായി ചേർത്ത സർദാർ സിന്ധഖെടിലെ ലഖുജി ജാധവറാവുവിന്റെ മകളായ ജിജാബായിയായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ അമ്മ.
ശിവാജിയുടെ ജനനസമയത്ത് ഡെക്കനിലെ അധികാരം മൂന്ന് ഇസ്ലാമിക സുൽത്താനത്തുകൾ പങ്കിട്ടു: ബിജാപൂർ, അഹമ്മദ്‌നഗർ, ഗോൽക്കൊണ്ട. അഹമ്മദ്‌നഗറിലെ നിസാംഷാഹിയും, ബിജാപൂരിലെ ആദിൽഷായും, മുഗളരും തമ്മിലുള്ള വിശ്വസ്തത ഷഹാജി പലപ്പോഴും മാറ്റിയിരുന്നുവെങ്കിലും, അദ്ദേഹത്തിന്റെ ചെറിയ സൈന്യവും, പുണെയിലെ ഭൂസമ്പത്തിയും എല്ലായ്പ്പോഴും സൂക്ഷിച്ചിരുന്നു.
അഗാധമായ മതവിശ്വാസിനിയായ അമ്മ ജിജാബായിയോട് ശിവാജി അർപ്പിതനായിരുന്നു. ഹിന്ദു ഇതിഹാസങ്ങളായ രാമായണം, മഹാഭാരതം എന്നിവയെക്കുറിച്ചുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ പഠനങ്ങൾ ഹിന്ദു മൂല്യങ്ങളുടെ ആജീവനാന്ത പ്രതിരോധത്തെ സ്വാധീനിച്ചു. മതപരമായ പഠിപ്പിക്കലുകളിൽ അദ്ദേഹത്തിന് അതിയായ താത്പര്യമുണ്ടായിരുന്നു, പതിവായി ഹിന്ദു സന്യാസിമാരുടെ കൂട്ടായ്മ തേടി. അതേസമയം, ഷാജാജി മൊഹൈറ്റ് കുടുംബത്തിൽ നിന്നുള്ള രണ്ടാമത്തെ ഭാര്യ തുക്ക ബായിയെ വിവാഹം കഴിച്ചു. മുഗളരുമായി സമാധാനം സ്ഥാപിച്ച് ആറ് കോട്ടകൾ നൽകി അദ്ദേഹം ബിജാപൂർ സുൽത്താനെ സേവിക്കാൻ പോയി. അദ്ദേഹം ശിവാജിയെയും ജിജാബായിയെയും ശിവനേരിയിൽ നിന്ന് പൂനെയിലേക്ക് മാറ്റി, തന്റെ ജാഗീർ അഡ്മിനിസ്ട്രേറ്റർ ദാദോജി കോണ്ട്ഡിയോയുടെ സംരക്ഷണയിൽ ഉപേക്ഷിച്ചു, യുവ ശിവാജിയുടെ വിദ്യാഭ്യാസത്തിനും പരിശീലനത്തിനും മേൽനോട്ടം വഹിച്ച വ്യക്തിയാണ് അദ്ദേഹം.
1639 ൽ വിജയനഗര സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ നിര്യാണത്തെത്തുടർന്ന് നിയന്ത്രണം ഏറ്റെടുത്ത നായക്കന്മാരിൽ നിന്ന് പിടിച്ചടക്കിയ ഷഹാജി ബാംഗ്ലൂരിൽ നിലയുറപ്പിച്ചിരുന്നു. പ്രദേശം കൈവശം വയ്ക്കാനും താമസിക്കാനും അദ്ദേഹത്തോട് ആവശ്യപ്പെട്ടു. ശിവാജിയെ ബാംഗ്ലൂരിലേക്ക് കൊണ്ടുപോയി. അവിടെ അദ്ദേഹവും മൂത്ത സഹോദരൻ സാംബജിയും അർദ്ധസഹോദരൻ എക്കോജി ഒന്നാമനും ഔപചാരികമായി പരിശീലനം നേടി. 1640 ൽ പ്രമുഖ നിംബാൽക്കർ കുടുംബത്തിൽ നിന്നുള്ള സായിബായിയെ അദ്ദേഹം വിവാഹം കഴിച്ചു. 1645 ൽ തന്നെ കൗമരക്കാരനായ ശിവാജി ഹിന്ദാവി സ്വരാജ്യ (ഇന്ത്യൻ സ്വയംഭരണം) എന്ന ആശയം ഒരു കത്തിൽ പ്രകടിപ്പിച്ചു.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
