![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Ogginfo_screenshot.png/640px-Ogginfo_screenshot.png&w=640&q=50)
വോർബിസ്
From Wikipedia, the free encyclopedia
Xiph.Org ഫൗണ്ടേഷന്റെ പ്രൊജക്റ്റുകളിലൊന്നായ വോർബിസ് (Vorbis), സ്വതന്ത്ര സോഫ്റ്റ്വെയർ തത്ത്വത്തിൽ അധിഷ്ഠിതമായ ഒരു ഓഡിയോ ഫോർമാറ്റ് ആണ്. വോർബിസ് സാധാരണയായി ഓഗ് (Ogg) എന്ന കണ്ടയ്നർ ഫോർമാറ്റിലാണ് ലഭ്യമാകുന്നത് എന്നതിനാൽ, ഇത് സാധാരണയായി ഓഗ് വോർബിസ് എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നു. എംപി3 യേക്കാൾ വ്യക്തതയാർന്ന ശബ്ദം രേഖപ്പെടുത്താൻ വോർബിസിനു കഴിയുമെന്നതിനാൽ [8] എംപിത്രീ യുടെ ഒരു സൗജന്യ വകഭേദമായി വോർബിസിനെ ഉപയോഗിക്കാൻ കഴിയും. Xiph.Org ന്റെ തന്നെ ഒരു എൻകോർഡർ ആയ ഓഗെൻക് (oggenc) എന്ന സോഫ്റ്റ്വേർ ഉപയോഗിച്ച് വേവ് (wav), ഫ്ലാക് (flac) എന്നീ ഓഡിയോ ഫോർമാറ്റുകളിലുള്ള ഓഡിയോ ഫയലുകളെ ഓഗ് വോർബിസ് ആക്കി മാറ്റുവാൻ കഴിയും. ഓഗ് കണ്ടെയ്നർ ഫോർമാറ്റുമായി ചേർന്നാണ് വോർബിസ് സാധാരണയായി ഉപയോഗിക്കുന്നത്[9]അതിനാൽ ഇതിനെ പലപ്പോഴും ഓഗ് വോർബിസ് എന്ന് വിളിക്കുന്നു.
![]() | |
Vorbis logo | |
എക്സ്റ്റൻഷൻ | .ogg[1] |
---|---|
ഇന്റർനെറ്റ് മീഡിയ തരം | application/ogg, audio/ogg, audio/vorbis, audio/vorbis-config |
വികസിപ്പിച്ചത് | Xiph.Org Foundation |
പുറത്തിറങ്ങിയത് | മേയ് 8, 2000 (2000-05-08)[2] |
ഏറ്റവും പുതിയ പതിപ്പ് | Vorbis I / ജൂലൈ 4, 2020 (2020-07-04)[3] |
ഫോർമാറ്റ് തരം | Lossy audio |
Contained by | Ogg, Matroska, WebM |
മാനദണ്ഡങ്ങൾ | Specification |
Open format? | Yes[4] |
വെബ്സൈറ്റ് | https://xiph.org/vorbis/ |
![]() | |
വികസിപ്പിച്ചത് | Xiph.Org Foundation |
---|---|
ആദ്യപതിപ്പ് | ജൂലൈ 19, 2002 (2002-07-19) |
Stable release | |
ഭാഷ | C |
തരം | Audio codec, reference implementation |
അനുമതിപത്രം | Modified BSD license[6][7] |
വെബ്സൈറ്റ് | Xiph.org downloads |
1993-ൽ ക്രിസ് മോണ്ട്ഗോമറി ആരംഭിച്ച ഓഡിയോ കംപ്രഷൻ വികസനത്തിന്റെ തുടർച്ചയാണ് വോർബിസ്.[10][11] എംപി3(MP3) ഓഡിയോ ഫോർമാറ്റിന് ലൈസൻസിംഗ് ഫീസ് ഈടാക്കാനുള്ള പദ്ധതികൾ പ്രഖ്യാപിച്ചുകൊണ്ട് ഫ്രോൺഹോഫർ സൊസൈറ്റിയുടെ 1998 സെപ്റ്റംബറിലെ ഒരു കത്തിനെ(a letter) തുടർന്നാണ് ഇതിന്റെ തീവ്രമായ വികസനം ആരംഭിച്ചത്.[12][13]എക്സ്ഫോഫോറസ് കമ്പനിയുടെ ഓഗ് പ്രോജക്റ്റിന്റെ (ഓഗ്സ്ക്വിഷ് (OggSquish) മൾട്ടിമീഡിയ പ്രോജക്റ്റ് എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു) ഭാഗമായാണ് വോർബിസ് പദ്ധതി ആരംഭിച്ചത്.[14][15] ക്രിസ് മോണ്ട്ഗോമറി പ്രോജക്റ്റിന്റെ പ്രവർത്തനം ആരംഭിച്ചു, കൂടാതെ മറ്റ് നിരവധി ഡെവലപ്പർമാരുടെ സഹായവും ലഭിച്ചു. 2000 മെയ് മാസത്തിൽ വോർബിസ് ഫയൽ ഫോർമാറ്റ് 1.0 ആയി ഫ്രീസുചെയ്യുന്നത് വരെ അവർ സോഴ്സ് കോഡ് പരിഷ്ക്കരിക്കുന്നത് തുടർന്നു.[2][16][17]യഥാർത്ഥത്തിൽ എൽജിപിഎൽ(LGPL) ആയി ലൈസൻസ് ലഭിച്ചിരുന്നു, 2001-ൽ റിച്ചാർഡ് സ്റ്റാൾമാന്റെ അംഗീകാരത്തോടെ അഡോപ്ഷൻ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനായി വോർബിസ് ലൈസൻസ് ബിഎസ്ഡി (BSD) ലൈസൻസായി മാറ്റി.[18][19]