ഭൂട്ടാനിലെ, ഏക അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളം പാറോവിലാണ് സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. ഭൂട്ടാനിലെ നാല് എയർപോർട്ടുകളുടെ ഒരേയൊരു അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളം ആണ് പാറോ വിമാനത്താവളം (Paro Airport) (Dzongkha: སྤ་རོ་གནམ་ཐང༌ paro kanam thang) (IATA: PBH, ICAO: VQPR). പാറോയിൽ നിന്ന് 6 കി മീ (3.7 മൈ. 3.2 nmi) അകലെ ആഴമുള്ള താഴ്വരയിലെ പാറോ ചു നദീതീരത്താണ് ഇതു സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. 5,500 മീറ്റർ (18,000 അടി) ഉയർന്ന കൊടുമുടികൾ ചുറ്റും സ്ഥിതിചെയ്യുന്നതിനാൽ ഇത് ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വെല്ലുവിളി നിറഞ്ഞ വിമാനത്താവളങ്ങളിൽ ഒന്നാണ്.[1] തിരഞ്ഞെടുത്ത പൈലറ്റുകളെ മാത്രം വിമാനത്താവളത്തിൽ ലാൻഡ് ചെയ്യാൻ സർട്ടിഫൈ ചെയ്തിരിക്കുന്നു[2][3] പാറോയിൽ നിന്നും വിമാനങ്ങളിൽ വിദൂര ദൃശ്യം അനുവദനീയമാണ്. സൂര്യോദയത്തിൽ നിന്ന് സൂര്യാസ്തമയത്തിലേക്ക് പകലിന് ദൈർഘ്യമുള്ള സമയത്ത് ദൃശ്യ കാലാവസ്ഥാ പരിതഃസ്ഥിതികൾ മാത്രം നിയന്ത്രിക്കപ്പെടുന്നു.[4]2011 വരെ ഭൂട്ടാനിലെ ഏക വിമാനത്താവളം മാത്രമായിരുന്നു പാറോ എയർപോർട്ട്.[5] പാറോ നഗരത്തിൽ നിന്നും 6 കി.മീ (3.7 മൈൽ, 3.2 നോമി), തിംഫുവിൽ നിന്ന് 54 കി.മീ (34 mi; 29 nmi) പാറോ -തിംപു റോഡിലൂടെ വിമാനത്താവളത്തിൽ എത്താൻ കഴിയും.
പാറോ ജില്ല പടിഞ്ഞാറ് ഹാ ജില്ല വടക്ക് ടിബറ്റ്, കിഴക്ക് തിംഫു ജില്ല, തെക്ക് ഭാഗത്തെ ചുഖ ജില്ല എന്നിങ്ങനെ അതിർത്തി പങ്കിടുന്നു.
പാറോ ജില്ലകളിൽ 10 ഗ്രാമ ബ്ലോക്കുകൾ (അല്ലെങ്കിൽ ഗോവലുകൾ ) ഉണ്ട്: [6]
- ഡോജാ ഗ്വോഗ് -2002-ൽ 106.1 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ സ്ഥലത്ത് ഗ്വോഗ് പ്രദേശത്ത് 21 ഗ്രാമങ്ങളും 327 വീടുകളും ഉണ്ടായിരുന്നു.[7]
- ഡോപ്ശരി -2002-ൽ 36.7 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ സ്ഥലത്ത് ഗ്വോഗ് പ്രദേശത്ത് 24 ഗ്രാമങ്ങളും 299 വീടുകളും ഉണ്ടായിരുന്നു.[8]
- ഡോട്ടേങ് ഗ്വോഗ് -2002-ൽ 193.1 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ സ്ഥലത്ത് ഗിയോഗ് പ്രദേശത്ത് എട്ട് ഗ്രാമങ്ങളും 143 വീടുകളും ഉണ്ടായിരുന്നു,[9]
- ഹംഗ്രെൽ ഗ്ലോഗ് - 2002-ൽ, 3.6 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്ററുള്ള പ്രദേശത്ത് 17 ഗ്രാമങ്ങളും 247 വീടുകളും ഉണ്ടായിരുന്നു.[10]
- ലാംഗോങ്ങ് ഗ്വോഗ് - 2002-ൽ 48.8 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ സ്ഥലമുണ്ടായിരുന്നു. അതിൽ എട്ട് ഗ്രാമങ്ങളും 348 വീടുകളും ഉണ്ടായിരുന്നു.[11]
- ലുംഗ്നി ഗ്വോഗ് - 2002-ൽ 59.7 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ സ്ഥലത്ത് ഗ്വോഗ്പ്രദേശത്ത് ഏഴ് ഗ്രാമങ്ങളും 265 വീടുകളും ഉണ്ടായിരുന്നു.[12]
- നജ ഗ്വോഗ് -2002-ൽ 151.8 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്ററോളം പ്രദേശത്ത് ഗ്വോഗ്പ്രദേശത്ത് 13 ഗ്രാമങ്ങളും 355 വീടുകളും ഉണ്ടായിരുന്നു.[13]
- ശാപാ ഗ്വോഗ് -2002-ൽ 76.4 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ സ്ഥലത്ത് ഗ്വോഗ് പ്രദേശത്തുണ്ട്. ഇതിൽ 8 ഛെവൊഗ്സ് 253 വീടുകളും ഉണ്ടായിരുന്നു.[14]
- സെന്റോ ഗ്വോഗ് - 2002-ൽ, 575.1 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ സ്ഥലത്ത് ഗ്വോഗ് പ്രദേശത്ത് 14 ഗ്രാമങ്ങളും 332 വീടുകളും ഉണ്ടായിരുന്നു.[15]
- വാങ്ചാങ്ങ് ഗ്വോഗ് - 2002-ൽ 34.2 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ സ്ഥലത്ത് ഗ്വോഗ് പ്രദേശത്തുണ്ട്. ഇതിൽ 7 ഛെവൊഗ്സ് 278 വീടുകളും ഉണ്ടായിരുന്നു.[16]
നോർത്തേൺ പാറോ ജില്ലയിൽ (Doteng|ഡോട്ടേങ് ഗ്വോഗ്, സെന്റോ ഗ്വോഗ്) ഭൂട്ടാനിലെ രണ്ടാമത്തെ ദേശീയോദ്യാനമായ ജിഗ്മി ദോർജി നാഷണൽ പാർക്കിന്റെ ഭാഗവും അടുത്തുള്ള ഹാ ജില്ലയിലെ ടോർസ സ്ട്രിക്റ്റ് നാച്യർ റിസർവിലേക്ക് ബയോളജിക്കൽ കോറിഡോർ ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു.[17]ജെഗ്മി ദോർജി വാൻഗ്ചാക്കിന്റെ പേരിലുള്ള ജിഗ്മേ ദോർജി നാഷണൽ പാർക്ക് (ജെ ഡി എൻ പി), ഭൂട്ടാന്റെ രണ്ടാമത്തെ വലിയ ദേശീയ ഉദ്യാനമാണ്.[18]ഏതാണ്ട് ഭൂരിഭാഗവും ഗാസ ജില്ലയിലും, തുംഫു ജില്ലയുടെ വടക്കൻ ഭാഗങ്ങളും, പറോ ജില്ലയിലും, പുനാക, വാങ്ഡു ഫോഡ്രംഗ് ജില്ലയിലും ആയി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു.[19]
- പാറോയുടെ പ്രധാന സാംസ്കാരിക കേന്ദ്രങ്ങൾ:
- ഭൂട്ടാനിലെ ജനങ്ങൾക്ക് ഏറ്റവും പ്രസിദ്ധമായ പുണ്യപുരാതനമായ സന്യാസി മഠം ആണ് തക്ത്ഷാങ് അഥവാ ടൈഗർസ് നെസ്റ്റ്. എട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിലെ പ്രശസ്ത സന്യാസിയായ ഗുരു പദ്മസംഭവൻ ഇതിനെ ഒരു ധ്യാന ഗുഹയായി സ്ഥാപിച്ചു. പദ്മസംഭവൻ അവിടെയുണ്ടായിരുന്ന ഒരു ഭൂതത്തെ അടിച്ചമർത്തുകയും, അവസാനം ആ പ്രദേശത്തിന്റെ പ്രാദേശിക സംരക്ഷകനാകാൻ ഒരു പ്രതിജ്ഞ എടുപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു.
- സെൻട്രൽ ഭൂട്ടാനിലെ ഏഴാം നൂറ്റാണ്ടിലെ കിയ്ചു ലഖാങ്, ജംബേ ലഖാങ് എന്നിവ ഏറ്റവും പഴക്കമുള്ള ക്ഷേത്രം ആണ്.
- താഴ്വരയുടെ മുകൾ ഭാഗത്ത്, ഡ്രൂക്ക്ഗീൽ ഡിസോങ്, ടിബറ്റുകാരെ ആക്രമിക്കുന്നതിൽ നിന്നും രക്ഷിക്കാൻ പണികഴിപ്പിച്ചതാണ്. എന്നാൽ 1950 കളിൽ തീപ്പിടുത്തമുണ്ടായി ഇത് നശിച്ചിരുന്നു.
- വിനോദ സഞ്ചാരികളുടെ ഡോളർ വരവ് മൂലം, ഡ്സോങ്ഹാഗിലെ സിംഗിൾ മാർക്കറ്റിലെ പാറോ ടൗണും (ഭൂട്ടാനീസ് നിലവാരത്തിൽ നിന്ന്) അത് വളരുകയും ചെയ്യുന്നു.
- ഡ്സോങ്ഹാഗിലെ ഭരണകേന്ദ്രം കൂടിയായ പാറോ ഡിസോങ് എന്നും അറിയപ്പെടുന്ന റിൻപങ് ഡിസോങ് വലിയ കോട്ട / ആശ്രമം ആണ്. ലിറ്റിൽ ബുദ്ധ എന്ന ചിത്രത്തിന്റെ ചിത്രീകരണം ഈ പ്രദേശത്തിന് ചുറ്റുമായി ചിത്രീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്.
- ഭൂട്ടാനിലെ നാഷണൽ മ്യൂസിയം സന്ദർശകർക്ക് ഭൂട്ടാൻ സംസ്കാരത്തെക്കുറിച്ച് അറിയാൻ സഹായിക്കുന്നു.
ഭൂട്ടാനിലെ ദേശീയ വിമാനക്കമ്പനിയായ ഡ്രൂക്ക് എയർ അതിൻറെ പ്രധാന ആസ്ഥാനമാണ് പാറോയിലുള്ളത്.[20]ഭൂട്ടാൻ രാജ്യത്തിന്റെ പതാകവാഹകരാണ് ഡ്രൂക്ക് - റോയൽ ഭൂട്ടാൻ എയർലൈൻസ്.[21]പാറോയുടെ പടിഞ്ഞാറൻ ഡ്സോങ്ഖാഗ് ആസ്ഥാനമാക്കി പ്രവർത്തിക്കുന്നു.[22] ഇത് 1981-ൽ സ്ഥാപിതമായി. പാറോ എയർപോർട്ടിൽ നിന്നും ഡ്രൂക്ക് എയർ തെക്കേ ഏഷ്യയിലേക്കും തെക്കുകിഴക്കൻ ഏഷ്യൻ പ്രദേശത്തും വളരെ ലളിതമായ ഷെഡ്യൂൾഡ് നെറ്റ്വർക്ക് പ്രവർത്തിക്കുന്നു. നിലവിൽ ആറു രാജ്യങ്ങളിൽ പന്ത്രണ്ട് കേന്ദ്രങ്ങളാണുള്ളത്.[23]
പാറോ ഇന്ത്യൻ കരസേനയുടെ അതിർത്തിക്ക് പുറത്ത് ഉള്ള രണ്ടാമത്തെ സൈനിക കേന്ദ്രമാണ്. ആദ്യത്തേത് താജിക്കിസ്ഥാനിലെ ഫാർക്ഹോർ എയർ ബേസ് ആണ്. ഇന്ത്യ പുനരുദ്ധരിച്ചിരുന്നെങ്കിലും ഐയ്നി എയർ ബേസിനെ കൈവശപ്പെടുത്തിയില്ല.[24]
- ദംതാങ്
- ഭൂട്ടാൻ ജില്ലകൾ
- പറോ പ്രവിശ്യ
"Paro Bhutan". Air Transport Intelligence. Reed Business Information. 2011. Archived from the original on 7 ഓഗസ്റ്റ് 2011. Retrieved 12 ഫെബ്രുവരി 2011.
"Chiwogs in Paro" (PDF). Election Commission, Government of Bhutan. 2011. Retrieved 2011-07-28.
"Doga Gewog Ninth Plan (2002-2007)" (PDF). Paro Dzongkhag Royal Government of Bhutan. Retrieved August 25, 2010.
"Dopshari Gewog Ninth Plan (2002-2007)" (PDF). Paro Dzongkhag Royal Government of Bhutan. Retrieved August 25, 2010.
"Doteng Gewog Ninth Plan (2002-2007)" (PDF). Paro Dzongkhag Royal Government of Bhutan. Retrieved August 25, 2010.
"Hungrel Gewog Ninth Plan (2002-2007)" (PDF). Paro Dzongkhag Royal Government of Bhutan. Retrieved August 25, 2010.[permanent dead link]
"Lamgong Gewog Ninth Plan (2002-2007)" (PDF). Paro Dzongkhag Royal Government of Bhutan. Retrieved August 25, 2010.
"Lungnyi Gewog Ninth Plan (2002-2007)" (PDF). Paro Dzongkhag Royal Government of Bhutan. Retrieved August 28, 2010.
"Naja Gewog Ninth Plan (2002-2007)" (PDF). Paro Dzongkhag Royal Government of Bhutan. Retrieved August 28, 2010
"Shapa Gewog Ninth Plan (2002-2007)" (PDF). Paro Dzongkhag Royal Government of Bhutan. Retrieved August 28, 2010.
"Tsento Gewog Ninth Plan (2002-2007)" (PDF). Paro Dzongkhag Royal Government of Bhutan. Retrieved August 28, 2010.
"Wangchang Gewog Ninth Plan (2002-2007)" (PDF). Paro Dzongkhag Royal Government of Bhutan. Retrieved August 28, 2010.
"Parks of Bhutan". Bhutan Trust Fund for Environmental Conservation online. Bhutan Trust Fund. Archived from the original on 2 July 2011. Retrieved 26 March 2011.
"Parks of Bhutan". Bhutan Trust Fund for Environmental Conservation online. Bhutan Trust Fund. Archived from the original on 2 July 2011. Retrieved 2011-03-26.
"Jigme Dorji National Park". Himalaya 2000 online. Bhutan Travel Guide. Retrieved 2011-04-02.
"Drukair Corporate Information". www.drukair.com.bt. Paro, Bhutan: Drukair Corporation Limited. 2018. Retrieved 21 April 2018.
"Registered Office." Drukair. Retrieved on 3 July 2011. "Registered Office Drukair Corporation Ltd, Head Office, Royal Bhutan Airlines, Nemeyzampa,. Paro, Bhutan "
Drukair - Network (September 2016)
Paro (district) എന്ന വിഷയവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ചിത്രങ്ങൾ വിക്കിമീഡിയ കോമൺസിലുണ്ട്.