Шеснаесетеречен броен систем
From Wikipedia, the free encyclopedia
Шеснаесетеречен броен систем (или хексадедимален броен систем) — броен систем составен од 16 основни симболи: 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, A, B, C, D, E и F.
0hex | = | 0dec | = | 0oct | 0 | 0 | 0 | 0 | |
1hex | = | 1dec | = | 1oct | 0 | 0 | 0 | 1 | |
2hex | = | 2dec | = | 2oct | 0 | 0 | 1 | 0 | |
3hex | = | 3dec | = | 3oct | 0 | 0 | 1 | 1 | |
4hex | = | 4dec | = | 4oct | 0 | 1 | 0 | 0 | |
5hex | = | 5dec | = | 5oct | 0 | 1 | 0 | 1 | |
6hex | = | 6dec | = | 6oct | 0 | 1 | 1 | 0 | |
7hex | = | 7dec | = | 7oct | 0 | 1 | 1 | 1 | |
8hex | = | 8dec | = | 10oct | 1 | 0 | 0 | 0 | |
9hex | = | 9dec | = | 11oct | 1 | 0 | 0 | 1 | |
Ahex | = | 10dec | = | 12oct | 1 | 0 | 1 | 0 | |
Bhex | = | 11dec | = | 13oct | 1 | 0 | 1 | 1 | |
Chex | = | 12dec | = | 14oct | 1 | 1 | 0 | 0 | |
Dhex | = | 13dec | = | 15oct | 1 | 1 | 0 | 1 | |
Ehex | = | 14dec | = | 16oct | 1 | 1 | 1 | 0 | |
Fhex | = | 15dec | = | 17oct | 1 | 1 | 1 | 1 |
Овој броен систем е особено важен во информатиката и програмирањето каде што 4 бита (секој бит е 1 или 0) може поскратено да се претстави користејќи само еден шеснаесетеречен знак. Се смета дека шеснаесетеречните броеви се „природни“ за сметачите бидејќи тие работат со двоични броеви а претворањето на двоични броеви ви шеснаесетеречни и обратно се сведува на групирање на 4 двоични бита во еден шеснаесетеречен знак.
На пример 00002 е 016, а 11112 е F16. Со два шеснаесетеречни знаци може да се претстават броевите од 0 до 255, или еден бајт, што често се користи во овие области. На пример 1010 е 0А16, 25310 е FD16.
Ова има највидлива примена во претставувањето на боите. На многу места, како на пример во HTML програмскиот јазик боите се претставуваат во шеснаесетеречен формат и тоа од облик RRGGBB или ЦЦЗЗСС. Односно првите два шеснаесетеречни симболи го претставуваат количеството на основната црвена боја кое се изразува со вредност од 0 до 255. Вториот пар шеснаесетеречни симболи се за зелена и третиот за сина боја.[1] Така на пример, небесно сината боја има вредности 50,153,204 или во шеснаесетеречен облик 32,99,CC често напишани како #3299CC.
шеснаесетеречниот броен систем се користи и кај мемориските адреси на мемориите на сметачите, за скратено и појасно претставување.