Српско-византиска преродбенска архитектура
From Wikipedia, the free encyclopedia
From Wikipedia, the free encyclopedia
Современиот српско-византиски архитектонски стил, неовизантиски архитектонски стил или српски национален архитектонски стил — стилот во српската архитектура кој траел од втората половина на 19 век до првата половина на 20 век. Овој стил потекнува од традицијата на средновековниот македонски стил и бил дел од меѓународниот неовизантиски стил.
Почетокот на современиот српско-византиски стил лежи во романтичниот дух, кој преовладувал во Европа во првата половина на 19 век, а во српските земји се појавил кон средината на векот и до последните децении често се употребувал. Почетокот на овој стил може да се гледа како „отпор“ на влијанијата на новодојдените западни стилови (класицизам, необарок) во Кнежеството Србија. [1] Стилот се карактеризира со форми и украси од српско-византиското архитектонско наследство. Овој архитектонски пристап не е строго поврзан со црковната архитектура; всушност, стилот бил просперитетен во секуларната архитектура. Тоа е исто така тесно поврзано со влијанието на Арт Нуво.
Современиот српско-византиски архитектонски стил се состои од три периоди: првиот или раниот период претставува комбинација на „западен стил“ со елементи на византиската архитектура. Типичен пример е црквата Св. Ѓорѓи во Смедерево, каде на надолжната основа (карактеристично за Запад) се појавуваат пет куполи во форма на т.н. „Грчки крст“. Вториот период е поврзан со проширувањето и зајакнувањето на Србија, тогаш како кралство (1882–1914). Во овој период стилот бил „одреден“. Биле градени голем број цркви, поретко други форми на градба. Примери надвор од територијата на Кралството Србија се ретки. Третиот и последен период е поврзан со времето меѓу двете светски војни, кога дошло до ненадејно проширување на стилот низ целото Кралство на Србите, Хрватите и Словенците, подоцна Југославија, иако неговото присуство било многу подоминантно во исток, „српски“ (најчесто Средна Србија) дел од работата на Кралството. Примерите на западниот дел на Кралството Југославија се ретки и главно се поврзани со конкретни примери на црковна архитектура на Српската православна црква. Дополнително, постојат примери поврзани со Србите во дијаспората, како црквата Свети Спиридон во Трст, дизајнирана од Карло Мациачини. Зградите во овој период се подеднакво религиозни и секуларни.
Втората светска војна и претставувала пресвртница; по војната со доаѓањето на комунизмот, сите форми на историцизам во српската архитектура биле отфрлени, вклучувајќи го и српско-византискиот стил. [1] По падот на социјалистичка Југославија, српско-византискиот стил се вратил преку изградба на нови верски објекти како цркви и манастири.
Истакнати архитекти од овој стил се (поредени според времето во кое биле активни):
.jpg)
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
