Римска легија (1941–1943)

Римска легија (грчки: Ρωμαϊκή Λεγεώνα), позната и како Влашка легија (грчки: Βλάχικη Λεγεώνα) во подоцнежната библиографија — политичка и паравоена организација на про- Оската активна во Грција во 1941–1942 година, во регионите на Тесалија и Македонија. Таа била создадена е од Алкивијад Дијаманди, Ароманец (Влав) од Самарина кој служел како агент на Италија и Романија. ^[3] Римската легија првично имала околу 2.000 членови, ^{[4] [5]} и била поддржана од мал дел од местните Власи. Се состоела од локалното население, како што се поранешни криминалци. ^{[6] [7]} Била распуштена во 1942 година.

Римска легија Ρωμαϊκή Λεγεώνα
Учесник во Втора светска војна
Период на делување	1941–1943
Водачи	Алкивијад Дијаманди, Николаос Матуси, Василис Рапотика
Седиште	Самарина, Грција
Подрачје на делување	Егејска Македонија, Тесалија
Сојузници	Сили на Оската
Противници	Грчка Држава (1941–1944) НРГЛ, ГНОА, Неа Филики Етерија, [1] Сојуз на грчките куцовласи[2]

 

Историја

Дијаманди бил активен во грчките региони на Тесалија и Македонија за време на Втората светска војна, поддржувајќи ги италијанските и германските окупаторски сили и промовирајќи создавање на автономна ароманска (влашка) држава, замислена како „ Пиндско Кнежество“, име кое исто така се користи за сличен обид во 1917 година, во кој бил вклучен и Дијаманти. Нарекувајќи се себеси водач и претставник на Ароманците од Балканот, Дијаманти основал организација наречена Римска легија која им помогнала на италијанските сили да го соберат оружјето што Грците го сокриле по предавањето на грчката армија. Дијаманти ја напуштил Грција до летото 1942 година и заминал во Романија и Николаос Матусис, аромански адвокат, веќе активен како втор човек, го заменил во организацијата. Друга важна фигура во Римската легија бил Ароманецот Василис Рапотикас, кој ги предводел паравоените единици. По акцијата на неколку групи на отпорот во 1942 година и одговорот на ЕЛАС против членовите на Римската легија ^[8] и повлекувањето на италијанските сили, Легијата престанала да постои во септември 1943 година, додека Матусис побегнал во Атина.

Судбината на водечките личности и членовите на Римската легија е следна:

• Алкибијадес Дијаманди заминал за Романија во 1942 година, каде што подоцна бил затворен кога сојузниците победиле и новата комунистичка влада ја презела власта. Починал во затвор во Романија во 1948 година. ^[9] Во Грција бил осуден на смрт од Специјалните колаборационистички судови (Ειδικά Δικαστήρια Δοσιλόγων) формирани во 1945–1947 година.
• И Николаос Матусис од Грција заминал во Романија, една година подоцна во 1943 година. Тој исто така бил затворен и предаден на грчките власти во 1964 година. Во Грција почнал да ја издржува казната што ја добил во отсуство од Специјалниот суд за предавство по војната, но побарал повторно судење и бил прогласен за невин. (Во тоа време, неколку луѓе биле помилувани за нивните злосторства, ако можеле да покажат дека не се комунисти, и бидејќи бил затворен во комунистичка земја, тој имал одредена претпоставка за добра волја.) Тој бил ослободен и неговите граѓанските права биле целосно вратени од грчкиот суд. Тој живеел во Лариса до неговата смрт во 1991 година. До неговата смрт, Матусис негирал дека некогаш бил колаборационист или член на легијата.
• Василис Рапотикас бил заробен од ЕЛАС и убиен на пат кон штабот на ЕЛАС кон крајот на мај или почетокот на јуни 1943 година. ^[10]
• Членовите на Римската легија кои не побегнале во Романија биле судени во Судовите за предавство во 1945–1947 година и осудени. Од 617 обвинети, 152 биле прогласени за виновни, од кои 91 не добиле казна бидејќи веќе биле затворени за предавство во други случаи. За 55 немало исход поради нивната претходна смрт (многу од нив биле убиени од грчкиот отпор). Околу 319 биле прогласени за невини. ^[11]

Постојат различни сметки за бројот на членовите на легијата. Според неодамнешната проценка на Костас Верос, биле ангажирани 400-450 мажи (200 под Рапотикас, 200 под помали единици во Тесалија, 40 под команда на Георгиос Мециобунас, кој бил близок соработник на Дијамандис, и 12 средношколци кои примале оружје од Италијанците). Сепак, тоа е невозможно да се потврди со сигурни современи бројки. Според проценката на Георгиос Егзархос, врз основа на интервјуто на Матусис, биле пријавени само 126, главно од албанско потекло. Според Јоанис Колиопулос, ова тврдење би било дел од доцната тенденција кај Грците со ароманско потекло да се минимизира привлечноста што италијанската пропаганда и ароманското кнежевство ја предизвикале меѓу нивниот народ и да се доведе во прашање самото постоење на Римската легија. Колиопулос наведува дека членовите броеле дури 2.000 во текот на првата половина на 1942 година.

Водачи на Римската легија

• 1941–јули 1942: Алкибијадес Дијаманди
• Јули 1942 – есен 1942 година: Николаос Матусис (негиран од Матусис )

Понатамошно читање

• Τα παιδιά της λύκαινας" της 5ης Ρωμαϊκής Λεγεώνας κατά τη διάρκεια της Κατοχής (1941–1944) (Децата на волчицата, „потомците“ на 5-та римска легија за време на периодот на окупацијата на Грција) (1941–1944), Σταύρος Παπαγιάννης (Stavros Papayiannis), Εκδόσεις Σοκόλη.ISBN 978-960-7210-71-5ISBN 978-960-7210-71-5, 1999, 2004 г.

Наводи

1. Παπαγιάννης, 2004, σελ. 81
2. Ανθεμίδης (2002). Οι Βλάχοι της Ελλάδος. стр. 193–197., κείμενο προκήρυξης της Ενώσεως Ελλήνων Κουτσοβλάχων
3. Οι Κουτσόβλαχοι, Εθνολογική και λαογραφική μελέτη, Α.
4. Koliopoulos, Giannēs (1999). Plundered Loyalties: Axis Occupation and Civil Strife in Greek West Macedonia, 1941-1949 (англиски). Hurst. стр. 81–89. ISBN 978-1-85065-381-3.
5. Koliopoulos, Ioannis. XIV. Macedonia in the Maelstrom of World War II (PDF). стр. 304.
6. Davide Rodogno.
7. Rieber, Alfred J. (2022). Storms Over the Balkans During the Second World War (англиски). Oxford University Press. стр. 69–70. ISBN 978-0-19-285803-0.
8. British Reports on Greece 1943–1944, John Melior Stevens, Christopher Montague Woodhouse, David John Wallace, Lars Bærentzen, Museum Tusculanum Press, 1982, pp. 36–37
9. Victimele terorii comuniste.
10. Σταύρος Παπαγιάννης (Stavros Papayiannis), ISBN 978-960-7210-71-5, 1999, 2004, p. 183
11. Τα παιδιά της λύκαινας.