Карфиол

Карфиол (Brassica oleracea var. botrytis) - една од одгледуваните сорти на дива зелка. Името потекнува од италијанскиот збор cavoli fiori.

Карфиол
Заштитен статус
припитомен
Научна класификација
Царство:	Растенија
Нерангирано:	Скриеносеменици
Класа:	Дикотиледони
Ред:	Brassicales
Семејство:	Brassicaceae
Род:	Brassica
Вид:	B. oleracea
Сорта:	Brassica oleracea var. botrytis

Карфиол, сиров

Хранлива вредност на 100 г
Енергија	104 kJ (25 kcal)
Јаглехидрати	5 г
Шеќери	1,9 г
Влакна	2 г
Масти	0.3 г
Белковини	1,9 г
Витамини
Тиамин (Б1)	(4 %) 0,05 мг
Рибофлавин (Б2)	(5 %) 0,06 мг
Ниацин (Б3)	(3 %) 0,507 мг
Пантот. кис. (Б5)	(13 %) 0,667 мг
Витамин Б6	(14 %) 0,184 мг
Фолна кис. (Б9)	(14 %) 57 μг
Витамин Ц	(58 %) 48,2 мг
Витамин Е	(1 %) 0,08 мг
Витамин К	(15 %) 15,5 мг
Минерали
Калциум	(2 %) 22 мг
Железо	(3 %) 0,42 мг
Магнезиум	(4 %) 15 мг
Манган	(7 %) 0,155 мг
Фосфор	(6 %) 44 мг
Калиум	(6 %) 299 мг
Натриум	(2 %) 30 мг
Цинк	(3 %) 0,27 мг
Други состојки
Вода	92 г
УСДА податоци
Единици μг = микрограми • мг = милиграми МЕ = меѓународни единици
Постотоците се приближно пресметани според препораките за возрасни лица во САД. Извор: База за хранливост — USDA

Потекло

Виолетов карфиол

Жолт карфиол

Туршија од краставички, моркови, карфиол и по некое зелено доматче

Карфиолот потекнува од Мала Азија и Средоземјето.

Значење

Карфиолот е едногодишно растение од семејството зелки, му припаѓа на групата на најквалитетен зеленчук кај кого за исхрана се користи неразвиено соцветие (глава), најчесто со бела боја. Карфиолот се одликува со задебелено и скратено стебло и сочна (најчесто бела) дршка соцветие, заради кое се одгледува. Наведените сочни делови на растението се користат во исхраната на човекот. Соцветието може да се јаде свежо, варено или како туршија.

Деловите кои се консумираат содржат многу сирови белковини со значителна содржина неопходни аминокиселини, витамина C, а особено витамина B2, железо и фосфор. Енергетската вредност на карфиолот е 98 кЈ.

Морфолошки особини

• Коренот на карфиолот е вретенест и разгранет, послабо развиен отколку кај зелката.
• Стеблото е со висина од 20 до 80 cm.
• Листот е крупен, со елипсест облик, со мазна површина и назабени рабови.
• Соцветието се формира кога карфиолот има 9 до 12 листа како резултат на интензивниот раст на вршната пупка. Соцветието е било, светложолто, зелено или црвено, а покриеноста со листови може да биде слаба, јака или целосна. Под дејство на директно сончево зрачење ја менува бојата, при што се губи квалитетот.
• Цветот е ситен како и кај останатите зелки.
• Соцветиеото е разгранета метелка.

Типови карфиол

Постојат следните типови карфиол:

• ерфуртски
• италијански
• ран ерфуртски
• снежна грутка
• дански екснопм
• доцен трогирски

Услови за одгледување

Карфиолот е осетлив на високи температури. Оптималната температура за растење му е 18 °C, додека на 25 °C доаѓа до запирање на растот и цветењето. Најдобро успева на средно тешки плодни земјишта со неутрално до слабо кисела реакција на земјиштето.^[1]

Галерија

• 
  Карфиол во фаза на техничка зрелост
• 
  Соцветие на карфиол
• 
  Пресек на гранка на соцветие
• 
  Бојата на соцветието зависи од сортата
• 
  Соцветие во цветање
• 
  Семе
• 
  Расад

Поврзано

Зелки

Наводи

1. Vincent A. Fritz; Carl J. Rosen; Michelle A. Grabowski; William D. Hutchison; Roger L. Becker; Cindy Tong; Jerry A. Wright & Terry T. Nennich (2017). „Growing broccoli, cabbage and cauliflower in Minnesota“. University of Minnesota Extension, Garden - Growing Vegetables. Архивирано од изворникот на 2017-02-27.

Литература

• Бранка Лазић: Повртарство, Завод за уџбенике и наставна средства Београд, прво издање 2003.

Надворешни врски

„Cauliflower“ на Ризницата ?

• PROTAbase on Brassica oleracea (cauliflower and broccoli) Архивирано на 10 февруари 2016 г.
• Orange Cauliflower Development