Ереб (митологија)

Ереб (грчки Έρεβος - "длабок мрак, сенка", латински Erebus)^[1] во старогрчката митологија бил бог на вечната темнина и мрак. Тој е син на Хаос^[2], а негова сестра е Никта. Подоцна од соединувањето со Никта биле родени Етер (Небото) и Хемера (Денот) но исто така и Елеј (Милоста), Епифрон (Внимателноста) и Харон, пренесувачот на душите во пеколот. Во војната со боговите бил на страната на Титаните, па по крајот на истата тој бил фрлен во Тартар од страна на Зевс.

Ереб
Член на исконските богови
Бог на темнината
Сопружник	Никта
Родители	Хаос
Браќа/сестри	Никта Геја Тартар Ерос
Деца	Етер (Небо) Химера (Ден) Харон (преносител на души во пеколот) Елеј (Милост) Епифрон(Внимателност)
Списи	Басни од Хигин; Теогонија на Хесиод

Во старогрчката книжевност, Ереб се користи за да се назначи подземниот свет каде умрените заминуваат веднаш по умирањето, затоа понекогаш го мешаат со Тартар.^{[3][4][5][6][7]}

Ереб е син на празнината или исконскиот Хаос кој е негов татко и мајка. Заедно со неговите двајца браќа Тартар и Ерос и со сестрите Геја и Никта е дел од петте исконски богови од кои произлегле сите други. Како божество на темнината и жител на подземјето, Ереб исто така е дел и од хтоничните божества.

Потекло на поимот

Значењето на името Ереб е "темнина". Првото негово пишано спомнување било за "мрачно место меѓу земјата и Ад". Самата именка Ἔρεβος има свој корен во индоевропските јазици *h₁regʷ-es/os- "мрак"^[8][9] (cf. санскрит rájas, готски riqis, старонордиски røkkr).^[10]

Мит

Потекло и поколение

Според грчкиот поет Хесиод и неговата Теогонија, Ереб е дете на Хаосот и брат на Никта:

"Од хаосот излезе Мракот и црната Ноќ, а од Ноќта се родија Воздухот и Денот кои таа ги зачна и ги роди од љубовта со Ереб." Хесиод, Теогонија (120–125)^[11]

Римскиот писател Гај Јулиј Хигин, во неговите Басни (латински: Fabulae), го опишал Ереб како татко на Герас, богот на староста.^[12] Некои римски писатели како Хигин и Цицерон го опишуваат Ереб како татко на Мојрите, чија мајка е Никта, иако нивното потекло многу се разликува кај авторите и периодите. Најчесто се прифаќа дека Мојрите се деца на Ананке, божицата на сета судбина.

Метаморфоза

Ереб се претвора во река бидејќи ги спасил Титаните. Така го дал своето име на подрачјето во пеколот каде минуваат душите на починатите - подрачје кое се наоѓа меѓу светот на живите и пеколот (Ад).

Поврзано

• Старогрчка митологија
• Старогрчки исконски богови
• Старогрчки хтонични божества
• Никта

Надворешни врски

Видете Ереб во Викиречник, слободниот речник.

• Theoi проект: Ереб"

Наводи

1. Ἔρεβος. Henry George Liddell, Robert Scott. A Greek-English Lexicon - Perseus Project.
2. Hesiod, Theogony 116–124.
3. Elizabeth, Alice (1896). The Sources of Spenser's Classical Mythology. New York: Silver, Burdett and Company. стр. 52, 55.
4. Morford, Mark P. O. (1999). Classical Mythology: Sixth Edition. New York: Oxford University Press US. стр. 36, 84, 253, 263, 271. ISBN 0-19-514338-8., ISBN 9780195143386
5. Peck, Harry Thurston (1897). Harper's Dictionary of Classical Literature and Antiquities, Volume 1. New York: Harper. стр. 620.
6. Rengel, Marian (2009). Greek and Roman Mythology A to Z. Infobase Publishing. стр. 51. ISBN 1-60413-412-7., ISBN 9781604134124
7. Turner, Patricia (2001). Dictionary of Ancient Deities. Oxford University Press. стр. 170. ISBN 0-19-514504-6., ISBN 9780195145045
8. Harper, Douglas. „Online Etymology Dictionary: Erebus“. Посетено на 1 July 2011.
9. R. S. P. Beekes, Etymological Dictionary of Greek, Brill, 2009, p. 451.
11. Evelyn-White (1914)
12. Atsma, Aaron. „Hyginus, Fabulae 1–49“. Theoi E-Texts Library. Посетено на 1 July 2011.