Горна Враштица

Горна Враштица — село во Општина Конче, во околината на градот Радовиш. Селото е иселено и според пописот од 2002 година нема жители.

Горна Враштица
Горна Враштица Местоположба на Горна Враштица во Македонија Горна Враштица на карта
Координати 41°35′52″N 22°21′15″E
Регион	Југоисточен
Општина	Конче
Население	0 жит. (поп. 2021)[1]
Пошт. бр.	2424
Повик. бр.	032
Шифра на КО	22007
Надм. вис.	600 м
Горна Враштица на општинската карта Атарот на Горна Враштица во рамките на општината
Горна Враштица на Ризницата

Географија и местоположба

Селото се наоѓа на северните падини на планината Смрдеш. Во близина на селото е Долна Враштица, од каде што и води земјен пат во должина од 3 километри, кој се приклучува на новоизградениот асфалтен пат околу езерото Мантово.

Во 2013 година селото за првпат во своето постоење добило електрична енергија.^[2]

Историја

Селото во XIX век било дел од Радовишката каза на Отоманското Царство.

Население

Население во минатото

Година Нас. ±% 1948 146 —     1953 160 +9.6% 1961 57 −64.4% 1971 2 −96.5% 1981 0 −100.0%	Година Нас. ±% 1991 0 0.00% 1994 0 0.00% 2002 0 0.00% 2021 0 0.00%

Според податоците на бугарскиот етнограф Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) од 1900 година, селото имало 132 жители, сите Македонци.^[3] По податоци на секретарот на егзархијата, Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 година во селото Горна Враштица (Gorno-Vrachtitza) имало 176 Македонци.^[4]

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралството Југославија од 1931 година, селото имало 150 Македонци.^[5]

Селото било целосно напуштено на текот на 1970-тите години. Според пописот во 2002 година, селото Горна Враштица било целосно раселено и немало постојано население.^[6]

Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:

Година	1900	1905	1948	1953	1961	1971	1981	1991	1994	2002	2021
Население	132	176	146	160	57	2	0	0	0	0	0

Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.^[7]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.^[8]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[9]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[10]

Родови

Горна Враштица било македонско село. Селата Горна и Долна Враштица ги основале двајца браќа многу одамна. Родовите во селото се сметаат за староседелци.^[11]

Според истражувањата од 1928 година, родови во селото:

• Староседелци: Пунковски (Томовци, Василевци, Митевци, Атанасовци и Миленковци) (6 к.). Темелковци (Анѓеловци) (3 к.). Јованчовци (Стефановци) (2 к.). Мишовци (Коцевци и Јовановци) (5 к.). Лазаровци (3 к.). Карафиловци (Трајчовци) (1 к.). Ќипариновци (Мојсиловци и Петровци) (2 к.). Тренчевци (1 к.)

Самоуправа и политика

Селото влегува во рамките на Општина Конче, една од ретките општини во Македонија, која не била променета по новата територијална поделба на Македонија во 2004 година. Во периодот од 1996-2004 година, селото било исто така во рамките на Општина Конче.

Во периодот од 1965 до 1996 година, селото се наоѓало во рамките на големата општина Радовиш. Селото припаѓало на некогашната општина Радовиш во периодот од 1955 до 1965 година.

Во периодот 1952-1955, селото било во рамките на тогашната Општина Ињево, во која покрај селото Горна Враштица, се наоѓале и селата Бучим, Воиславци, Дамјан, Дедино, Долна Враштица, Ињево, Погулево, Сулдурци и Топалница. Во периодот 1950-1952, селото било дел од Општина Ињево, во која влегувале селата Горна Враштица, Долна Враштица, Дамјан, Ињево и Погулево.

Културни и природни знаменитости

Археолошки наоѓалишта^[12]

• Манастир - Илиница — сакрален објект од средниот век; според преданијата, тука се наоѓал некогашниот манастир „Св. Илија“

Поврзано

• Радовишко Поле
• Општина Конче
• Радовиш

Наводи

1. „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
2. „Електрификација на три села во општина Конче“. Вечер. Скопје: Вечер Прес. 12 јули 2013. Посетено на 1 мај 2016.^{[мртва врска]}
3. К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900, стр. 235
4. Brancoff, D.M. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, pp. 138 - 139.
5. „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.
6. „Попис на Македонија“ (PDF). Завод за статистика на Македонија. 2002. Посетено на 2 мај 2016.
7. К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
8. Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
9. „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
10. „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.
11. . Русиќ, Бранислав. Радовишка Област. Архивски фонд на МАНУ к-9, AE 116/II I. Отсутно или празно |title= (help)CS1-одржување: друго (link)
12. Грозданов, Цветан; Коцо, Димче; и др. (1996). Археолошка карта на Република Македонија. Т. 2. Скопје: МАНУ. стр. 325. ISBN 9989-649-28-6.

Надворешни врски

• Горна Враштица на Ризницата ^?
• Сателитска снимка на Горна Враштица на Карти на Гугл