Ванчо Николески

Ванчо Николески (Црвена Вода, Охридско, 10 јуни 1912 - Црвена Вода, Охридско, 15 април 1980 ) — македонски писател, претставник на првата повоена генерација македонски писатели за деца и младина.

Ванчо Николески
Роден/а	10 јуни 1912 Црвена Вода, Охридско
Починат/а	15 април 1980(1980-04-15) (возр. 67) Црвена Вода, Охридско
Занимање	писател за деца и млади
Националност	Македонец
Државјанство	Македонец
Народност	Македонец
Жанр	Поезија и проза
Значајни дела	„Гоце Делчев“, „Волшебното самарче“, „Мице“, „Чудотворен кавал“
Значајни награди	„Св. Климент Охридски“, „11 Октомври“, „Младо поколение“

Животопис

Ванчо Николески е роден во селото Црвена Вода - Дебрца, Охридско. Основно училиште завршил во родното село, гимназија во Охрид, а учителска школа во Скопје. По завршувањето на учителска школа, тој учителствувал во многу села низ Македонија.^[1] По ослободувањето на Македонија, Николески работел како новинар и уредник на весникот „Титов пионер“ и во детските емисии на Радио Скопје и Радио Битола. Од 1950 година бил член на Друштвото на писателите на Македонија.^[2] Починал во Охрид, во 1980 година.^[3]

Награди и признанија

Споменик на Ванчо Николески на Мостот на уметноста

За своето книжевно творештво, Николески бил добитник на повеќе книжевни награди, меѓу кои и наградите:^[4]

• „11 Октомври^[5]
• „Климент Охридски“ и
• „Младо поколение“.

Неговите дела се преведени на сите југословенски јазици, а тој самиот се занимавал со преведување од српски и од руски јазик.^[6]

Во негова чест, Друштвото на писателите на Македонија ја доделува наградата „Ванчо Николески“ за книга за деца и млади.

Библиографија

Николески спаѓа во основоположниците на македонската книжевност за деца и нејзин најистакнат претставник во периодот непосредно по Втората светска војна. Своите први поетски творби ги објавил во детскиот весник „Титов пионер“.^[7] Негови најпознати дела се:^[8]

• „Македонче“ (прва збирка песни за деца на македонски јазик, 1946)
• „Мице“ (поема, 1947)
• „Школско ѕвонче“ (песни, 1947)
• „Прва радост“ (песни, 1947)
• „Бабино вретенце“ (песни, 1948)
• „Крај огниште“ (песни, 1948)
• „Дедови приказни“ (песни, 1950)
• „Шарено торбиче“ (песни, 1950)
• „Татковина“ (песни, 1950)
• „Мое село“ (песни, 1950)
• „Чуден свет“ (песни, 1952)
• „Чудотворен кавал“ (раскази, 1952)
• „Мојот ден“ (сликовница, 1952)
• „Стани, Коле“ (песни, 1952)
• „Братска дружба“ (приказни и бајки, 1953)
• „Четиринаесет илјади ослепени“ (историска поема за времето на Цар Самоил, 1954)
• „Приказни и бајки за деца“ (1955)
• „Чудни случки“ (раскази, 1958)
• „Цвета смета“ (сликовница, 1960)
• „Волшебното самарче“ (роман, 1962)
• „Приказни од моето село“ (раскази, 1964)
• „Гоце Делчев“ (роман, 1964)
• „Чуден дедо“ (песни, 1964)
• „Под виорното знаме“ (роман, 1967)
• „Приказни од волшебната куќичка“ (раскази, 1970)
• „Малиот ловец“ (раскази, 1970)
• „Станко спанко“ (песни, 1972)
• „Ѕвездени вечери“ (песни, 1973)
• „Рачко плачко“ (песни, 1973)
• „Крвави години“ (хроника-роман)
• „Жива книга“ (раскази, 1978)

Наводи

1. Косара Гочкова, „Разговор за делото „Гоце Делчев“ од Ванчо Николески“, во: Ванчо Николески, Гоце Делчев. Скопје: Македонска книга, Детска радост, Култура, Мисла, Наша книга, 1987, стр. 91-92.
2. Македонски писатели, Друштво на писатели на Македонија, Скопје, 2004, стр. 180.
3. „Белешка за авторот“, во: Ванчо Николески, Мице, Волшебното самарче. Скопје: Детска радост, 1998, стр. 149.
4. „Белешка за авторот“, во: Ванчо Николески, Мице, Волшебното самарче. Скопје: Детска радост, 1998, стр. 149.
5. Андоновска, Ленче; Ѓоргиевски, Науме, Николов, Благој, Огненовски, Трајко, Пешевска, Гордана, Стефановска, Анета, Талеска, Светлана (2007). Значајни личности за Битола. Битола: НУУБ „Св. Климент Охридски“ – Битола. стр. 154–155. ISBN 978-9989-2783-0-3.CS1-одржување: повеќе имиња: список на автори (link)
6. „Белешка за авторот“, во: Ванчо Николески, Мице, Волшебното самарче. Скопје: Детска радост, 1998, стр. 149.
7. Косара Гочкова, „Разговор за делото „Гоце Делчев“ од Ванчо Николески“, во: Ванчо Николески, Гоце Делчев. Скопје: Македонска книга, Детска радост, Култура, Мисла, Наша книга, 1987, стр. 91.
8. „Белешка за авторот“, во: Ванчо Николески, Мице, Волшебното самарче. Скопје: Детска радост, 1998, стр. 149.

Надворешни врски

• „Мое село“ — е-книга на „Македоника“
• „Волшебното самарче“ — е-книга на „Македоника“
• „Гоце Делчев“ — е-книга на „Македоника“
• [nuub.hopto.org/greenstone3/sites/localsite/collect/col11/index/assoc/HASHa8d9.dir/VancoNikoleskiPesni.pdf „Песни, од ракопис до книга“], 2008.