Џејмстаун (Света Елена)
главен град на Света Елена From Wikipedia, the free encyclopedia
Џејмстаун (англиски: Jamestown) — главен град на британската прекуморска територија Света Елена, Вознесение и Тристан да Куња, сместен на островот Света Елена во јужниот Атлантски Океан. Ова е историска населба на северозападниот брег на островот. Пред изградбата на пристаништето во Рупертовиот Залив, ова било единственото пристаниште на Света Елена и негова патна клучка. Основан е од колонисти од Англиската источноиндиска компанија кои го населиле во 1659 г. и за кратко бил под окупација на Холандската источноиндиска компанија во 1673 г. пред повторно да биде заземен од Британците. Многу од градбите изградени од компанијата во XVIII век постанале во непроменет изглед, и затоа градот има особен џорџијански изглед.
| Џејмстаун Jamestown | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||
 Џејмстаун во рамките на Света Елена | ||||||
| Држава |  Обединето Кралство | |||||
| Прекуморска територија |  Света Елена, Вознесение и Тристан да Куња | |||||
| Остров |  Света Елена | |||||
| Статус | град (1859);[1] округ | |||||
| Населен | 1659 | |||||
| Основач | Англиска источноиндиска компанија | |||||
| Наречено по | Јаков, Војвода од Јорк | |||||
| Седиште на | Света Елена; Света Елена, Вознесение и Тристан да Куња | |||||
| Површина | ||||||
| • Градска | 3,6 км2 (14 ми2) | |||||
| Население (2016) | ||||||
| • Градско | 629 | |||||
| • Густина | 198,3/км2 (5,140/ми2) | |||||
| • Градскo | 1,614 (Џејмстаун и Халф Три Холоу) | |||||
| Час. појас | GMT (UTC+0) | |||||
| Повик. бр. | +290 2xxx | |||||
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Во градот кратко време престојувал Наполеон во 1815 г. за време на неговото прогонство на Света Елена (подоцна преместен во Лонгвуд), а подоцна служела како база за Британската воена морнарица во напорите да ѝ стави крај на трговијата со робови.
.jpg)
Џејмстаун е основан во 1659 г. од Англиската источноиндиска компанија и наречена по Јаков, Војводата од Јорк, а подоцна крал Јаков II (Џејмс на англиски). Набргу е изградено утврдување наречено „Замок Св. Јован“ (Castle of St John), кое со повратокот на монархијата во 1660 г. го добило името Џејмс Форт, населбата станала Џејмстаун, а долината станала Џејмсова Долина.[2] Утврдувањето и неговите топовски батерии преовладувале над Џејмсовиот Залив и со текот на времето претрпеле разни подобрувања.[3] Во јаниари 1673 г. Холандската источноиндиска компанија за кратко го зазела островот, но во мај Англиската источноиндиска компанија повторно го зазела. Оттогаш гратчето е постојано населено под англиско, а подоцна и британско владение.[2]
По поразот во Битката кај Ватерло во јуни 1815 г. и окупацијата на Париз, Наполеон Бонапарт им се предал на Британците и бил прогонет на Света Елена. На 21 октомври пристигнал на бродот „Белерофон“ и неколку месеци живеел во Брајарс во Џејмстаун, пред да биде префрлен во декември во пооддалеченото место Лонгвуд.[4] Џејмстаун бил избран како место на вицеадмиралски суд и помроска база во британските напори да ја пречат трговијата со робови помеѓу Африка и Америка. Запленетите робовски бродови биле доведувани во Џемјстаун и продавани, а она што го носеле се истоварувало во Рупертовата Долина. Во 1870-тите поморската база била затворена, и дотогаш успеала да спаси 25.000 робови, од кои 5.000 умреле набргу по истоварот и биле погребани во Рупертовата Долина. Долго време не се знаело каде се овие гробови, но во 2006 г. останките се најдени при првичните работи на аеродромот. Во 2008 г. дошле археолози кои ги ископале гробовите. Некои од наодите се изложени во Меѓународниот музеј на ропството во Ливерпул, Англија.[5]
Градот е изграден врз магматска карпа во Џејмсовата Долина, притисната меѓу високи стрмнини. Затоа населбата е долга и тесна. Карпестите падини се груби и многу стрмни.[6] Малиот поток Ран тече низ долината.[7] Џејмстаун се дели на горен и долен дел, долж долината. Бидејќи е главно пристаниште на островот (и земајќи предвид дека првиот комерцијален авион на аеродромот Света Елена слетал дури во 2017 г.) градот до денес е главен влез на островот за посетителите.[6] Иако не е патно поврзана со самиот Џејмстаун, Рупертовата Долина (следната на север) исто така се смета за дел од градот. Таму се наоѓа голем дел од инфраструктурата на островот како што е електраната нејзиниот склад за гориво, а во јуни 2016 г. е изградено еднобродско пристаниште.[8]
Во градот има 100 градби заштитени со закон,[9] претежно од џорџијанскиот период. Главната улица е опишана како „еден од најдобрите примери на ненарушена џорџијанска архитектура во светот“.[10] Многу од градбите се изградени на вулкански карпи. Црквата „Св. Јаков“ датира од 1772 г. и претставува најстарата англиканска црква на Јужната Полутопка.[11] Друга знаменитост е долгото стрмно скалиште наречено „Јаковова лествица“ (Jacob's Ladder) со 699 скалила, изградено во 1829 г. со цел да го поврзе Џејмстаун со поранешната тврдина на ридот Ледер. Скалилата се многу популарни меѓу туристите и ноќе е осветлено. По него секоја година се одржува меѓународна трка.[12] Во Џемјстаун е и Музејот на Света Елена, еден од двата на островот (другиот е Лонгвудскиот дом, управна зграда и „затвор“ на Наполеон).[6]
Иако е мошне мал, Џејмстаун има формален статус на град, доделен од кралицата Викторија во 1859 г.[1] Тој исто така е еден од 8-те окрузи и седиште на островот Света Елена и британската прекуморска територија Света Елена, Вознесение и Тристан да Куња. Зградата наречена „Замокот“ (The Castle), едн од постарите во градот, е меѓу главните административни згради.[6]
Џејмстаун има тропска врела пустинска клима (класа: BWh)[13] со рамномерни температури во текот на годината. Иако има таква клима, температурата во градот е ублажена од океанот и студените струи во него, поради што климата е посвежа за едно тропско подрачје и градот ретко е врел. Температурата во Џејмстаун е потопла за 5 степени од остатокот од островот поради висинската разлика. Џејмстаун добива врнежи од само 13 см годишно поради малата надморска висина и засолнетоста, но повисоките делови на островот се поврнежливи. Возвишенијата над Џејмстаун добиваат до 99 см дожд годишно и изобилуваат со зеленило. Околните води знаат да бидат немирни, и затоа градот има морски ѕид.[14]
Во 2016 г. округот Џејмстаун имал население од 629 жители,[15] значително помалку од 2008 г. кога броел 714 жители.[16] Населението постојано се намалува и Џејмстаун повеќе не е најголемото населено место на островот — денес поголеми се Халф Три Холоу, Сент Полс и Лонгвуд.[15]
Како британска територија, островот го следи британскиот образовен систем. „Пилинг“ е единственото основно училиште, каде се образуваат деца на возраст од 4 до 11 години,[17], создадено во 2007 г. со спојување на одделни училишта со виши и нижи паралелки.[18] Единственото средно училиште на островот е „Принц Ендрју“, сместено во Сент Полс.[19]
Англиканската парохија Сент Џејмс е една од трите во епархијата Света Елена на островот. Главна црква е „Св. Јаков“ (St James'), воедно најстарата англиканска црква на Јужната Полутопка; денешната црковна зграда е подигната во 1772 г. Има три цркви-ќерки: „Св. Јован“ (St John's) во Горен Џејмстаун, „Св. Богородица“ (St Mary's) во Брајарс и „Св. Архангел Михаил“ (St Michael's) во Рупертовата Долина.[11] Единствената католичка црква на Света Елена е „Свето Срце“ (Sacred Heart), сместена во Џејмстаун.[20] Во гратчето има и баптистичка црква.[21]
- Населени места во Света Елена, Вознесение и Тристан да Куња
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
