From Wikipedia, the free encyclopedia
Пореметување на родовиот идентитет – е дијагноза која се користеше во официјалниот список на психолошки пореметувања – таканаречената DSM-IV дијагноза сè до 2013 година. Со новото издание на DSM-5 дијагнозата се замени со родова дисфорија во адолесценцијата и родова дисфорија во детството. Причината за ваквата промена е да се намали стигмата поврзана со трансродните и други разнородни личности[1]. Причините за родова дисфорија се непознати, но се смета дека имаат влијание збир на генетски, биолошки, еколошки и културни фактори.[2][3]
Родовата дисфорија е силна вознемиреност што ја чувствува една личност поради несовпаѓање помеѓу нивниот родов идентитет односно личното чувство за сопствениот пол и полот доделен при раѓање[4][5]. Луѓето со родова дисфорија најчесто се идентификуваат како трансродови. Поразлично родово изразување (носење облека од спротивниот пол) не е исто со родова дисфорија[6].
Дијагнозата се дава на деца и возрасни кои имаат силна вознемиреност повеќе од 6 месеци придружена со родово изразување спротивно на општествено очекуваните норми во облекувањето, игрите или однесувањето вклучувајќи силна потреба личноста да е гледана од општество, родителите, блиските пријатели, другарите и партнерот како спротивниот пол со кој е роден/а.[7]
Третман за лицата со родова дисфорија е психолошко советување, поддршка на родовото изразување, крос-полова хормонска терапија вклучувајќи блокери и хирургија[8]. Докторите кои третираат родова дисфорија кај деца понекогаш препишуваат блокатори на пубертет за да го одложат почетокот на пубертетот додека не се верува дека детето е доволно возрасно за да донесе одлука дали хормоналната или хируршката промена на полот е во нивен најдобар интерес[9][10].
Последователните студии на деца со родова дисфорија до 2013 година покажуваат дека повеќето од нив нема да останат родовo дисфорични по пубертетот и наместо тоа ќе се идентификуваат како хомосексуалци или лезбејки[11][12][13]. Во 2021 година, според ново истражување извршено во Обединетото Кралство врз 34 деца помеѓу 12 и 15 години со родова дисфорија на кои им биле дадени блокатори за пубертет, 33 (98%) од нив продолжиле со крос-полови хормони и останале трансродови[14].
Терапијата за преобраќање, позната и како репаративна терапија, е вид „терапија“ врз основа на псевдонаука која има за цел да го промени родовиот идентитет кај лицата со родова дисфорија користејќи психолошки, физички или духовни интервенции. Не постојат сигурни докази дека родовиот идентитет може да се промени, а медицинските институции предупредуваат дека практиките на терапија за преобраќање се неефикасни и потенцијално штетни. Во некои земји овој вид „терапија“ е законски забранет[15]. Репаративната терапија се смета за злобна, нехумана и понижувачка и може да предизвика вина, безнадежност, губење на самодоверба, зголемена омраза на личноста кон себе, социјално повлекување, депресија, анксизност, зголемена злоупотреба на супстанции, високо ризични сексуални однесувања и самоубиство. Во најголем ризик се децата и тинејџерите[16].
Меѓународната статистичка класификација на болестите и сродните здравствени проблеми, X ревизија (МКБ-10) наведува неколку нарушувања поврзани со родовиот идентитет[17][18]:
МКБ-11, кој ќе стапи на сила на 1 јануари 2022 година, значително ја променува класификацијата на состојбите поврзани со родовиот идентитет. Ставајќи ги под „медицински кондиции поврзани со сексуалното здравје“, МКБ-11 наведува „родова неусогласеност“, која е кодирана во три услови[19]:
Покрај тоа, нарушувањето на сексуалното созревање е отстрането, заедно со трансвестизмот со двојна улога. МКБ-11 ја дефинира родовата неусогласеност како „изразена и постојана неусогласеност помеѓу искусниот род на поединецот и определениот пол“, без барање за значителна вознемиреност или оштетување како што е потребно во DSM-5.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.