Петралинци

Петралинци — село во Општина Босилово, во околината на градот Струмица.

Петралинци
Петралинци Местоположба на Петралинци во Македонија Петралинци на карта
Координати 41°28′14″N 22°43′36″E
Општина	Босилово
Население	478 жит. (поп. 2021)[1]
Пошт. бр.	2430
Шифра на КО	27048
Надм. вис.	220 м
Петралинци на општинската карта Атарот на Петралинци во рамките на општината

Географија и местоположба

Православна црква „Св. Ѓорѓи“

Католичка црква „Св. Кирил и Методиј“

Подрачно училиште „Гоце Делчев“

Спортско игралиште „Петар Чаулев“

Петралинци се наоѓа во југоисточниот дел на Република Македонија, во западниот дел на Општина Босилово, на патот кој води од Струмица кон Берово, во средишниот дел на Струмичка Котлина. Од најблискиот град Струмица е оддалечен 9 километри.

Надморската височина во селото е 220 метри додека селото зафаќа површина од 3,4 км². Од нив, 314 хектари се обработливо земјиште^[2]

Историја

Ран период

Селото Петралинци има старо потекло. На просторот каде денеска се наоѓа селото се откриени епиграфски споменици од римскиот период, кои денес се чуваат во Струмичкиот музеј.

Името Петралинци е изведено од машкото име Петралин и наставката „ци“. Но според народната етимологија, името на селото е изведено од женското лично име Петра (нагалено Петранка, Петралинка во деминутив). Според легендата Петра била убавица на селото. Па покрај македонските момчиња од населбата во неа се заљубил и еден Турчин кој решил да ја грабне. По грабнувањето, нејзините родители многу тагувале за неа, заедно со сите селани. Поради тоа, во нејзино сеќавање населбата била наречена Петралинци^[3].

Отоманско Царство

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) во 1900 година селото имало 105 жители Македонци^[4][5]. Селото било под влијание на Бугарската егзархија. Според податоците на секретарот на егзархијата Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 година во селото живееле 24 Македонци под врховенството на Бугарската егзархија и 6 Роми^[4][6].

Во Југославија

По крајот на Балканските војни, селото било вклучено во составот на Царство Бугарија. По крајот на војната, кога се дознало за одлуката дека селото и Струмичкиот крај ќе и припаднат на Бугарија, грчките војски пред да се повлечат од овие простори извршиле голем број на насилства. Селото делумно било опожарено. Во овој период во селото се населиле и македонски бегалци од Кукуш, кои биле протерани од Грција.

По крајот на Првата светска војна, според Нејскиот мировен договор, селото било вклучено во составот на Кралство СХС, заедно со Струмичкиот регион. Селото е споменато во „Оковани радник" (легален орган на КПЈ), во број 8 од 15 октомври 1924 година, во врска со положбата на народот на Струмичката околина во тој период. Според списанието, по дознавањето на околинскиот началник за делување на пет комити во селата Робово и Петралинци, полицискиот писар Јагош спроведел рација во која во Робово уапсил 10 луѓе, во Петралинци 5 луѓе и во Дрвош 6 луѓе бидејќи сметал дела уапсените им помагале на комитите^[7]. До изградбата на првата црква во 1929 година во селото постоела жива христијанска заедница кои своите верски должности и потреби ги извршувале во најблиските католички цркви, пред сè во Радово и Струмица.

По крајот на Втората светска војна, Петралинци било вклучено во НР Македонија, во составот на СФРЈ.

Македонија

По распаѓањето на СФРЈ, селото формално било вклучено во составот на Република Македонија. Според територијалната организација на Република Македонија, селото припаѓа на Општина Босилово.

Стопанство

• „Гама Дизајн“ — пилана и претпријатие од дрвната индустрија

Население

Население во минатото

Година Нас. ±% 1948 176 —     1953 231 +31.2% 1961 330 +42.9% 1971 420 +27.3% 1981 588 +40.0%	Година Нас. ±% 1991 585 −0.5% 1994 600 +2.6% 2002 605 +0.8% 2021 478 −21.0%

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралството Југославија од 1931 година, селото имало 100 Македонци.^[8]

Во 1961 година селото Петралинци имало 330 жители, од кои 314 Македонци и 16 Турци. Во 1994 година во селото живееле 600 луѓе, сите Македонци^[2].

Според пописот на населението на Македонија од 2002 година, селото има 605 жители, од кои 602 Македонци и 3 останати.^[9]

Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 478 жители, од кои 417 Македонци, 3 останати и 58 лица без податоци.^[10]

Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:

Година	1900	1905	1948	1953	1961	1971	1981	1991	1994	2002	2021
Население	105	30	176	231	330	420	588	585	600	605	478

Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.^[11]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.^[12]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[13]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[14]

Општествени установи

• ОУ „Гоце Делчев“.

Самоуправа и политика

Во селото постои избирачкото место бр. 1817 според Државната изборна комисија, сместени во просториите на основното училиште. Во ова избирачко место е опфатено и селото Хамзали.^[15]

На претседателските избори во 2019 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 531 гласач.^[16]

На Македонски парламентарни избори во 2020 година, на овие избирачки места биле запишани вкупно 551 гласач.^[17]

Културни и природни знаменитости

• Гробишта, археолошко наоѓалиште од римско време.
• Црква „Св. Кирил и Методиј“, католичка црква.
• Црква „Св. Ѓорѓи“, православна црква.

Култура и спорт

• Спортско игралиште „Петар Чаулев“

Наводи

1. „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
2. Панов Митко, Енциклопедија на селата во Република Македонија, Патрија, Скопје, 1998. стр.223.
3. КОЛЕТКТИВНАТА МЕМОРИЈА ЗАЧУВАНА ВО ТИПИЧНИТЕ ОБИЧАИ И ТРАДИЦИИ НА ОПШТИНА БОСИЛОВО
4. Како што е општопознато, Македонците во бугарските извори се присвојуваат и водат како Бугари, и покрај признанието дека самите се изјаснувале како Македонци.
5. Кънчов, Васил. Македония. Етнография и статистика, София, 1900.
6. Brancoff, D.M. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, pp. 106-107.
7. Манол Пандевски - Ѓорѓи Стоев - Трнката, Струмица и Струмичко низ историјата, Струмица, 1969, стр. 316.
8. „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.
9. Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Македонија, 2002 - Книга X
10. „Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик (Прочитајте повеќе...).“
11. К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
12. Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
13. „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
14. „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.
15. „Описи на ИМ“. Архивирано од изворникот на 2023-08-17. Посетено на 3 ноември 2019.
16. „Претседателски избори 2019“. Архивирано од изворникот на 2019-12-29. Посетено на 3 ноември 2019.
17. „Парламентарни избори 2020“. Архивирано од изворникот на 2021-03-05. Посетено на 3 ноември 2020. line feed character во |title= во положба 21 (help)

Надворешни врски

• Општина Босилово

„Петралинци“ на Ризницата ?