организација со членство, присуство или делокруг во повеќе земји From Wikipedia, the free encyclopedia
Меѓународна организација (меѓувладина организација) е организација основана со договор или друг инструмент регулиран со меѓународно право и поседува своја меѓународна правна личност, како што се Обединетите нации, Светската здравствена организација и НАТО.[2][3] Меѓународните организации се составени од примарно земји членки, но може да вклучуваат и други субјекти, како што се други меѓународни организации. Дополнително, субјектите (вклучително и државите) можат да имаат статус на набљудувач.[4]
Забележителни примери вклучуваат Обединетите нации (ООН), Организацијата за безбедност и соработка во Европа (ОБСЕ), Банка за меѓународни порамнувања (БИС), Совет на Европа (СЕ), Меѓународна организација на трудот (МОТ) и Меѓународна полициска организација (ИНТЕРПОЛ)[5]
Првата и најстара меѓувладина организација - основана со употреба на договор и создавање постојан секретаријат - е Меѓународната унија за телекомуникации (основана во 1865 година). Првата општа меѓународна организација - решавајќи различни прашања - беше Лигата на нациите . Обединетите нации го следеа овој модел по Втората светска војна.
Улогата на меѓународните организации е помагање во поставувањето на меѓународната агенда, посредување во политичко договарање, обезбедување место за политички иницијативи и дејствување како катализатор за формирање коалиција. Тие ја олеснуваат соработката и координацијата меѓу нациите членки. Покрај тоа, тие промовираат глобални иницијативи насочени кон намалување на нееднаквоста како целта 10 за одржлив развој на Обединетите нации.[6]
Меѓународните организации обично имаат земји-членки од целиот свет, меѓутоа во некои случаи организациите имаат географски ограничувања, како што се Европската унија, Африканската унија и НАТО. Обединетите нации исто така имаат регионални организации, како што се УНЕЦЕ и УНЕКА.
Најстарата регионална организација е Централната комисија за навигација на Рајна, создадена во 1815 година од Виенскиот конгрес.
Обединетите нации ја организираат својата работа во агенции, како што е Агенцијата за помош на Обединетите нации, кои обично се сметаат за меѓународни организации по свое право.
Покрај тоа, Обединетите нации имаат специјализирани агенции кои се организации во рамките на системот на Обединетите нации, кои имаат свои земји-членки (честопати скоро идентични со земјите-членки на ООН) и се управуваат независно од нив, примери вклучуваат меѓународни организации кои претходиле на ООН, како што Меѓународната унија за телекомуникации и Универзалната поштенска унија, како и организациите што беа создадени по ООН, како што е Светската здравствена организација (која беше составена од регионални организации како ПАХО што претходеа на ООН).
Меѓународните организации понекогаш се нарекуваат Меѓувладини организации (МО), за да се разјасни разликата од меѓународните невладини организации (МНО), кои се невладини организации (НО) кои работат на меѓународно ниво. Овие вклучуваат меѓународна непрофитни организации, како што се Светската организација на движењето Извидници, Меѓународниот комитет на Црвениот крст, Лекарите без граници, како и лоби-групи кои го претставуваат интересот на мултинационалните корпорации, како што е Светскиот економски форум.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.