Горно Свиларе

Горно Свиларе — село во Општина Сарај, во околината на градот Скопје. Според пописот од 2002 година, селото имало население од 712 жители.

Горно Свиларе
Поглед кон Горно Свиларе од падината на Жеден
Горно Свиларе Местоположба на Горно Свиларе во Македонија Горно Свиларе на карта
Координати 42°2′39″N 21°16′45″E
Општина	Сарај
Население	845 жит. (поп. 2021)[1]
Шифра на КО	25056
Надм. вис.	439 м. м
Горно Свиларе на општинската карта Атарот на Горно Свиларе во рамките на општината
Горно Свиларе на Ризницата

Географија и местоположба

Горно Свиларе се наоѓа во западниот дел на Скопската Котлина, северно од Вардар.

Историја

Во XIX век, селото е дел од нахијата Кара Даг во Скопската каза во Отоманското Царство. Според опширните османлиски дефтери за населението на Скопската Каза од 1832/33 година, селото било мешано со христијанско^[2] и муслиманско^[3] население, каде имало 10 христијански и 1 муслиманско домаќинство. На овој попис биле забележани 42 мажи христијани, со 3 новороденчиња и 3 мажи муслимани без новороденчиња. Се проценува дека селото во тој период имало 96 жители.

Стефан Верковиќ во 1857 го бележи со 206 жители.^[4]

Според податоците на бугарскиот публицист Васил К’нчов, селото во 1900 година имало 86 жители Албанци муслимани и 60 Македонци христијани.^[5] Како село со албанско население било означено и од страна на Леонард Шулце Јена во 1927 година.^[6] Исто така, слични податоци дава и Афанасиј Селишчев во 1929 година.^[7]

Население

Население во минатото

Година Нас. ±% 1948 271 —     1953 284 +4.8% 1961 313 +10.2% 1971 358 +14.4% 1981 505 +41.1%	Година Нас. ±% 1991 0 −100.0% 1994 600 —     2002 712 +18.7% 2021 845 +18.7%

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралството Југославија во 1931 година, селото имало 250 Албанци, 25 до 50 Македонци и 25 до 50 други жители.^[8]

На пописот од 2002 година, селото имало 712 жители, од кои 711 Албанци и 1 останат.^[9]

Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 845 жители, од кои 830 Албанци и 15 лица без податоци.^[10]

Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:

Година	1900	1905	1948	1953	1961	1971	1981	1991	1994	2002	2021
Население	146	—	271	284	313	358	505	0	600	712	845

Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.^[11]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.^[12]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[13]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[14]

Родови

Горно Свиларе е албанско село, а порано имало и Македонци.

Според истражувањата од 1948 година, родови во селото се:

Албански

• Доселеници: Матњан (7 к.) доселени се од областа Мат во северна Албанија. Они се првите албански доселеници. Го знаат следното родословие: Фета (жив на 70 г. во 1948 година) Имер-Јакуп-Асан-Мемет, кој се доселил; Дибран (9 к.) доселени се кога и претходниот род. Доселени се од Дебарско. А таму се доселени од Албанија; Љумљан (10 к.) потекнуваат од фисот Шаља во северна Албанија. Името го добиле по областа Љума од каде потекнува фисот; Дац (7 к.) потекнуваат од фисот Тсач во северна Албанија.

Македонски

• Доселеници: Ѓорески (2 к.) и Чинговци (2 к.) доселени се од селото Кучково. Во родот Ѓорески го знаат следното родословие: Крсто (жив на 48 г. во 1948 година) Кузман-Ѓоре, кој се доселил; Васовски (1 к.) потекнуваат од предокот Стојан кој дошол како посинет во родот Чинговци. По потекло овој род е од Тетовско.^[15]

Културни и природни знаменитости

Археолошки наоѓалишта

• Кале — кале од римското и доцноантичкото време

Личности

• Сулејман Реџепи — поранешен водач на Исламската верска заедница на Македонија

Поврзано

• Општина Сарај
• Скопје

Наводи

1. „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
2. Османлиски документи за историјата на Македонија - пописи од XIX век на христијанското население - Скопски Санџак, каза Скопје. Скопје: д-р Емил Крстески. 2021.
3. Османлиски документи за историјата на Македонија - пописи од XIX век на муслиманското население - Скопски Санџак, каза Скопје. Скопје: д-р Емил Крстески. 2020.
4. Верковиќ, Стефан (1889). Топографическо-этнографическій очеркъ Македоніи. Санкт Петербург.
5. Кънчов, Васил. „Македония. Етнография и статистика“. София, 1900.
6. Leonhard Schultze Jena. "Makedonien, Landschafts- und Kulturbilder", Jena, G. Fischer, 1927
7. Афанасий Селищев. „Полог и его болгарское население. Исторические, этнографические и диалектологические очерки северо-западной Македонии“. - София, 1929.
8. „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.
9. Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Македонија, 2002 - Книга X
10. „Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик (Прочитајте повеќе...).“
11. К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
12. Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
13. „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
14. „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.
15. . Трифуноски, Јован (1964). Сеоска насеља Скопске котлине - развитак села, порекло становништво и привредне одлике. Скопје. Отсутно или празно |title= (help)CS1-одржување: друго (link)

Надворешни врски

• Сателитска снимка на Горно Свиларе, на Карти на Гугл