From Wikipedia, the free encyclopedia
Витамин А — витамин, па затоа е именуван со првата буква од латиницата. За првпат бил препознаен во 1913 година[1]. Тој е особено важен за одржување на видот (на очите), за добрата состојба на коските, кожата, косата, забите и непцата. Без доволно витамин А, организмот е посклон кон инфекции.
Назив според МСЧПХ (2E,4E,6E,8E)-3,7-dimethyl- 9-(2,6,6-trimethylcyclohex-1-enyl)
nona-2,4,6,8-tetraen-1-ol | |
Назнаки | |
---|---|
68-26-8 | |
3Д-модел (Jmol) | Слика |
PubChem | 1071 |
| |
Својства | |
Хемиска формула | |
Моларна маса | 0 g mol−1 |
Дополнителни податоци | |
Освен ако не е поинаку укажано, податоците се однесуваат на материјалите во нивната стандардна состојба (25 °C, 100 kPa) | |
Наводи |
На нашето тело му е потребен витаминот А за да се произведе родопсин, односно пигмент кој ни помага да гледаме кога е темно. Овој витамин игра важна улога во имунолошкиот систем и нѐ чува од бактериски, паразитски и вирусни инфекции. Поради ова, витаминот А е особено значаен при прележувањето на сипаници кај децата.
Тој помага устата, дигестивниот и респираторниот систем да бидат влажни и на тој начин го спречува навлегувањето на надворешни организми и отрови, како и да лечи воспаленија или пост инфекции.
Овој витамин е еден од најактивните антиоксиданси, а помага и во заштитата на кожата од штетните сончеви зраци. Особено е важен во лекувањето на акни и мали брчки.
Докажано е дека витаминот А дејствува профилактично кај некои видови рак, помага за намалување на нивото на лош холестерол и го намалува ризикот од срцеви заболувања.
Недостигот на овој витамин, иако е реткост, сепак се појавува. Притоа, најризични групи се луѓето болни од рак, туберколоза, пневмонија, хронични болести на бубрезите или болести на простатата.
Некои од симптомите кои се појавуваат при дефицит на витамин А се:
Препорачаните дневни потреби на витамин А варираат, а во зависност од полот и возраста на лицето се:
Поради фактот дека постои голем ризик од интоксикација (хипервитаминоза А) со витамин А, максималните количества на витамин А кои можат да се примаат дневно се:
Жолтото и темнозеленото овошје и зеленчук имаат високо количество на провитамин А, особено бета-каротин. Во некои плодови, како што се морковите, про витамините не се веднаш во состојба за апсорпција, бидејќи се врзани со белковини. Затоа е потребно претходно да се сварат.
Витаминот А го има во:
Витамниот А е стабилен кога ќе се изложи на топлина и светлина. Иако, при готвењето генерално не се уништува, може да се направи неактивен кога е изложен на влијание на железо и бакар. Заштитен е во присуство на витамин Е.
Првиот симптом од недостаток на витамин А е влошениот вид, кој се манифестира со ноќно слепило. Потоа, недоволниот телесен развиток на децата, проблеми со репродуктивниот систем кај возрасните, гингивитис, многу сува кожа и инфекции. Ако недостатокот е голем може да дојде и до спонтан абортус и анемија.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.