Remove ads
From Wikipedia, the free encyclopedia
Геннадий Матюковский (Геннадий Иванович Матюков) (1926 пургыж 14, Марий автоном область, Курыкмарий кундем, Кыльыкал (кызыт Эрсексер) ял — 22 шорыкйол 1994, Йошкар-Ола ола) — марий серызе, почеламутчо, кусарыше, СССР Серызе-влак ушемын йыжъеҥже (1949), Марий АССР-ысе Кугыжаныш премийын лауреатше (1972), Марий АССР-ын Калык почеламутчыжо (1980), РСФСР-ысе тӱвыран сулло пашаеҥже (1986).
Геннадий Иванович Матюков | |
---|---|
Геннадий Матюковский | |
Шочмаш дене лӱм | Геннадий Иванович Матюков |
Шочын | 1926 ий 14 пургыж |
Шочмо вер | Марий автоном область, Курыкмарий кундем, Кыльыкал (кызыт Эрсексер) ял |
Колен | 1994 ий 22 шорыкйол (67 ий) |
Колымо вер | Йошкар-Ола ола |
Эл | |
Тыршымаш алан | журналист, серызе, редактор, почеламутчо, научный сотрудник, кусарыше, прозаик |
Чап пӧлек да премий |
|
Геннадий Матюковский курык марлат, олык марлат моткоч устан возен. Г.И. Матюковский 1926 ий пургыж тылзын 14-ше кечынже Марий автоном область, Курыкмарий кундем, Кыльыкал (кызыт Эрсексер) ялыште кресаньык ешеш шочын. Шке ялысе тӱҥалтыш школ деч вара Йоласъял кыдалаш школышто тунемын. Почеламутым школыштак возаш тӱҥалын. Варажым, 1941 ий тӱҥалтыште нуныжо «Счастливый ыльымаш» альманахеш лу почеламутан циклым савыктеныт.
Г.И.Матюковский изинек чулым, кожмак лийын, кугыеҥ-влак дене пырля чыла кресаньык пашам ыштен. Сылнымутым йӧратыше, тунемаш да почеламутым возаш кумылаҥше, 1942 ийыште тудо Марий педагогике институтыш тунемаш пурен. 1941–1945 ийласе Кугу Ачамланде сар жапыште институт Чыкмасе педучилищын пӧртыштыжӧ верланен, а педучилищым Юриныш кусареныт. 2-шо курсышто студент изиш веле тунемын. 1943 ий кылме тылзыште тудо армийыш каен. Мӱндыр эрвелыште авиацийыште служитлаш тӱҥалын. Армийыште лийыж годым почеламут ден поэме-влакым возен. А 1944 ийыште «Сеҥымаш корно дене» поэмыже республиканский конкурсышто 2-шо верым налын. Тыгай лӱм денак самырык почеламутчо 1945 ийыште икымше почеламут сборникым луктын.
Геннадий Матюковский 1945 ийыште сарыште Японий ваштареш кучедалын. 1947 ийыште, армий гыч толмек, Марий пединститутыш пӧртылын, ик жапыштак Москошто Горький лӱмеш литератур институтышто заочно тунемаш тӱҥалын. Студент жапыште шуко почеламутым возен. Да 1949 ийыште «Мир верц» сборникым да посна книга дене «Петю» поэмым луктын. Пединститутым пытармек, Марий шанче-шымлыше институтышто ыштен, вара Марий АССР серызе ушемын ответственный сектетарьжылан сайлалтын. 1953 ий гыч профессиональный серызе лийын, газет редакцийыштат пашам ыштен. Тидын годым шуко возен, почеламут сборник-влакым савыктен луктын. 1967 ийыште Москоште кок ияш Высший литературный курсым пытарен. Вара адакат Серызе ушемын ответственный сектетарьже, а 1970 ий гыч правленийын председательже лийын. «Пачемыш» журналымат вуйлатен шоген. 70-ше ийлаште тыгай книгаже-влак лектыныт: «Ида вашталте мылам шӱмым», «Кум эргы», «Шӱдыр аршаш», 80-ше ийлаште – «Туан сандалык», «Сеҥымаш корно дене» роман. Пытартыш ийлаште «Калевала» карело-финский эпосым марлаш кусарен. Тылеч посна Г. Матюковский шуко критический статьям, очеркым, ойлымашым возен. Курык марий серызе-влакын ойпогыштым иктыш чумырен, тӱрлӧ сборникым луктын. «Почет Тамга» орден да медаль-влак дене палемдалтын, 1972 ийыште «Ида вашталте мылам шӱмым» сборниклан Марий АССР-ысе Кугыжаныш премийым сулен налын. Чылаже коло утла книган авторжо. 1980 ийыште Марий АССР-ын Калык почеламутчыжо лӱмым пуымо.
Геннадий Матюковскийын илышыже 1994 ий шорыкйол тылзын 22-шо кечынже кӱрылтын.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.