Авипов, Алексей Фёдорович

Алексей Авипов (Алексей Фёдорович Авипов) (1937 шорыкйол 17, Марий АССР, Кужэҥер кундем Эҥыжсола ял — 14 сорла 2004, Йошкар-Ола ола) — марий серызе, журналист, Марий Эл Республикын сулло журналистше (1993).

Алексей Фёдорович Авипов
Алексей Авипов
Шочын	1937 ий 17 шорыкйол(1937-01-17)
Шочмо вер	Марий АССР, Кужэҥер кундем, Эҥыжсола ял
Колен	2004 ий 14 сорла(2004-08-14) (67 ий)
Колымо вер	Йошкар-Ола
Чап пӧлек да премий	Марий Эл Республикын сулло журналистше (1993), Марий АССР Президиум Верховный Советын Чапкагазше (1982)

Илыш корныжо

Алексей Авипов 1937 ий шорыкйол тылзын 17-ше кечынже Марий АССР, Кужэҥер кундем Эҥыжсола ялыште шочын, Йывансоласе школышто до У Торъялысе педучилищыште шинчымашым поген. Уло ӱмыржым журналистикылан пӧлеклен, Куженер, Советский, Оршанкысе районный газетлаште тыршен. 1969 ийшыте Марий кугыжаныш педагогик институтым тунем пытарен. 20 ий утла "Марий комунна" газет ("Марий Эл" газет) редакцийыште тыршен. Илышын пытартыш илаштыже "Кугарня" газетын пашаеҥже лийын.

Сылнымут паша

Алексей Авипов, журналистикыш толмекыже, очеркым возен моштымыжо дене чапланен. "Волгыдо маяк" лӱман икымше сборникше колхоз пашан передовикше-влак нерген возалтын. Тиде жапыштак А.Авипов сылнымут пашаш ушнен. 1960-1970 ийлаште тудын ойлымашыже-влак чумыр ойпогылаште савыкталтыныт, Москоштат руш йылме дене лектыныт. 1979 ийыште "Икте-весылан ӱшанет гын" лӱман йоча пьесе-влак ойпогым савыктен. Тиде ийылаштак Авипов "Ончыко" журналын эре савыкталтше авторжо лийын. "Тунамат ыле шыже" лӱман лирический ойлымаш-влак книга шуко поро мутым поген. Сар жапыште эртыше йоча пагытшылан серызе "Ий йымачат вӱд йога" лӱман повестьым пӧлеклен.

Тӱҥ произведенийже-влак

• Волгыдо маяк : очерк-вл. [Светлый маяк : очерки]. Йошкар-Ола, 1963.60 с.
• Пеледыш шыжымат пеледеш : ойлымаш-вл. [Цветы цветут и осенью : рассказы]. Йошкар-Ола, 1973. 118 с.
• Вич кече коклаште ; Шӧртньӧ пырче : пьеса-вл. // Репертуар сборник. Йошкар-Ола, 1977.
• Икте весылан ӱшанет гын : пьеса-вл. [Если веришь друг другу : пьесы]. Йошкар-Ола, 1979. 112 с.
• Волгыдо кыша : очерк-вл. [Светлый след : очерки]. Йошкар-Ола, 1983. 136 с.
• Пӧртсий ; Юзо шорык ; Когарш : ойлымаш-вл. // Ончыко. 1985. № 1.
• Памаш : ойлымаш // Ончыко. 1986. № 2.
• Кӧ шонен, кӧ вучен : ойлымаш // Ончыко. 1986. № 6.
• Шошо мардеж : ойлымаш-вл. [Весенний ветер : рассказы]. Йошкар-Ола, 1987. 160 с.
• Кӧ кычалеш, тудо муэш : пьесе // Весела кастене. Йошкар-Ола, 1994. С. 220—254.
• Шочмо верын шокшыжо : очерк-вл. [Тепло родного очага : очерки]. Йошкар-Ола, 1995. 120 с.
• Ий йымачат вӱд йога : повесть [И подо льдом течет вода : повесть]. Йошкар-Ола, 2001. 140 с.
• Сусыргышо кумыл : повесть // Ончыко. 1995. № 8. С. 87—104.
• Таҥетым ондалет — шке ондалалтат : ойлымаш // Ончыко. 2002. № 1. С. 152-159.

Моло йылмылаш кусарыме произведенийже-влак

• «Грешная» береза : рассказ / пер. на рус. Т. Лихоталь // Зеленая роща. М., 1976. С. 70—75.
• Пали : рассказ / пер. на рус. Е. Романова // Дружба. Йошкар-Ола, 1978. С. 43—49.
• Родня жены / пер. на казах. А. Куттаякова // Солнце над лесами. Алматы, 1989. С. 248—253.

Илышыже да творчествыже нерген литератур

• Нимоат шке семын огеш шоч // Кугарня. 2002. 18 янв.
• Шым книга — лудшылан шым пӧлек// Ончыко. 2002. № 1. С. 151.
• МБЭ. Йошкар-Ола, 2007. С. 14.
• Смоленцев В. Волгыдо кыша // Марий Эл. 2007. 18 янв.

Чап

• Марий АССР Президиум Верховный Советын Чапкагазше (1982)
• Марий Эл Республикын сулло журналистше (1993)

Литератур

1. Писатели Марий Эл: биобиблиографический справочник / сост.: А.Васинкин, В.Абукаев и др. — Йошкар-Ола: Марийское книжное издательство, 2008. — 752 с. С. 31-32.