Pruteina
From Wikipedia, the free encyclopedia
I pruteinn a hinn macrumulecul faa de cadenn de aminuacid ligaa intra de lur cunt un ligam ciamaa ligam peptidigh. A hinn biomulecul de strütüra cumplessa e massa muleculara elevada.
Quel articul chì l'è scrivüü in Lumbard, cun l'urtugrafia insübrica ünificada. |
Quella vus chi la gh'ha minga di funt u hin trop poch. Per piesé, giunta di funt a la vus. Insì de vegh un'idea de tücc i olter vus senza font, vardii chì. |
Un aminuacid a l'è faa d'un atum de carboni (C) central ligaa a un grüp carbussiligh -COOH, un grüp amminigh -NH2 e un grüp R che'l pö cambià e che'l carateriza l'aminuacid. El ligam peptidigh a l'è el prudot de la cundensaziun di grüp NH2 e COOH de dü diferent aminuacid per furmà un ligam CO-NH (ligam dubi C=O al resta un grüp carbuniligh, intanta che'l ligam peptidigh a l'è el ligam culuraa de blö in de la figüra): in quela manera chì dü aminuacid a hinn saldaa insema per furmà un "dipeptid". Cun quel prucediment chì se fann sü di cadenn che poden vess de poch aminuacid, ciamaa "oligopeptid", ma anca d'un nümer propi grand, i "polipeptid". I polipeptid se poden cunsideraa di pulimer e i aminuacid di monomer.