Lengoa ocçitann-a
From Wikipedia, the free encyclopedia
A léngoa ocçitann-a ò òcitànn-a (in ocçitan: Occitan; [utsiˈta]), conosciûa ascì cómme Léngoa d'Oc (in ocçitan: Lenga d'òc; [ˈleŋɡɔ ˈðɔ(k)]), a l'é 'na léngoa romansa parlâ inta región ciamâ Ocçitania (ò Òcitània). A l'é na lengoa ben vexiña a o catalan, tanto che gh'é chi conscidera questo un dialetto ocçitan.
ZE |
Questa pàgina a l'é scrîta in léngoa zenéize |
Òcitàn Occitan | |
---|---|
Âtri nómmi | Lenga d'òc |
Pronónçia | /utsiˈta/ |
Parlòu in | Frànsa Itàlia Spàgna Mónego |
Parlànti | |
Totâle | 700.000 (stimma) |
Clasificaçión | |
Filogénezi | Lengue indoeuropee Italiche Romanse Oççidentâ Gallo-Romanse Ocçitano-Romanse Ocçitan |
Dialétti | Auvergnat Gascon Languedocien Limousin Provençal Vivaro-Alpine Niçard Judeo-Occitan † |
Statûto ofiçiâ | |
Ofiçiâ in | Spàgna ( Catalògna) |
Minoritâia riconosciûa in | Frànsa Itàlia ( Piemonte) Mónego |
Regolòu da | Congrès permanent de la lenga occitana |
Còdici de clasificaçión | |
ISO 639-1 | oc
|
ISO 639-2 | oci
|
ISO 639-3 | oci (EN)
|
Glottolog | occi1239 (EN)
|
Estræto in léngoa | |
Diciaraçión universâle di dirìtti umâni, art. 1
Totes los èssers umans naisson liures e egals en dignitat e en dreches. Son dotats de rason e de consciéncia e se devon comportar los unes amb los autres dins un esperit de fraternitat. | |
L'ocçitan a l'à avûo a seu epoca d'òu tra i secoli XI e XIII graçie â seu lettiatûa e soviatûtto a e composiçioin di trovatoî (trobadors), chi ëan di poeti avoxæ pe tûtta l'Euròpa.
Sensa un stato naçionâ ch'o n'incoragge a trasmiscion e ch'o ne fasse a valorisaçion, o patisce a politica lengoicida do stato françeise, ma ascì a pascivitæ de Monego e do stato italian. Basta o prinçipato de Catalogna, into stato spagnòllo, o reconosce l'ocçitan comme lengoa ofiçiâ e pròpia da Val d'Aran, donde l'insegnamento pûbbrico da lengoa o l'é generalizòu.
De consegoensa a lengoa a l'é ciûfïto in peigo. Ancheu se pensa ch'a l'é parlâ da meno de 700 000 persoñe in Euròpa. I nûmeri di parlanti van da 100 000 a 800 000 (2007–2012), con 68 000 in Italia (censimento do 2005) e 4 000 in Spagna (Val d'Aran).