Nagelsjrif

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

't Nagelsjrif (vernederlands spiekersjrif, verduits kielsjrif) is eint vaan de ajdste sjrifte op de wereld. 't Oontstoont kort veur 't begin vaan 't daarde millennium veur Christus oet pictografisch protosjrif en woort in ierste instantie gebruuk veur 't sjrieve vaan 't Soemerisch. 't Oontwikkelde ziech in de volgende iewe via e logografisch sjrif tot e syllabisch sjrif. Ouch woorte de teikes gestileerd in 'ne vörm dee rappeleert aon wigke (Keilschrift, cuneiform) of negel (spijkerschrift). Zoe'n vörm lete ziech gemekelek make in de kleitablètte boe-op me sjreef.

Aander taole in en um Mesopotamië naome 't systeem euver, iers 't Akkadisch, daan 't Eblaïtisch, Elamitisch, Hattisch, Hethitisch, Hoerritisch, Luwisch en Oerartisch. 't Karakter vaan lèttergreepsjrif pasde väöl vaan die taole evels minder good. 't Aajdperzisch en 't Oegaritisch gebruukde daorum wel (sommege) teikes vaan 't nagelsjrif meh gaove compleet aander weerdes draon. Mèt 't oetsterve vaan 't laat-Akkadisch kort nao 't begin vaan de jaortèlling raakden 't nagelsjrif boete gebruuk.

De oontciefering vaan 't nagelsjrif voont plaots in de negentienden iew. Umtot Perzisch 'n levende taol is, waor de oontciefering vaan de Aajdperzische tekste 't gemekelekste. Dit lökde in stepkes tot oongeveer 't midde vaan d'n iew. Daonao kós me, mèt de dreitaolege Behistuninscriptie, ouch 't Akkadisch en Elamitisch oontciefere. Akkadisch waor (es Semitische taol, die verwant is aon diverse daan al good bekinde taole) nog rillatief gemekelek te begriepe, 't Elamitisch waor lesteger. Ouch 't Soemerisch stèlde väöl wetensjappers veur raodsele, veural door zien taolkundege rariteite; door 't groet aontal tekste (boe-oonder väöl twietaolege mèt 't Akkadisch) kaom me dao ind negetienden iew ouch oet.

Nagelsjrifteikes weure allewijl allein nog in wetensjappeleke contex gebruuk. Me heet de teikes opgenome in Unicode, zoetot ze allewijl zoonder kunsgrepe op de computer te leze zien en me, zoe me wèlt, ouch drin kin type en databases demèt kin aonlègke.