1880

1880 (MDCCCLXXX) waor e sjrikkeljaor wat begós op 'nen donderdag op de Gregoriaanse kalender.

1877 - 1878 - 1879 - 1880 - 1881 - 1882 - 1883

Gebäörtenisse

De doorbaoring van de Sint-Gotthardtunnel in 1880 gereid gekómme

• 1 jannewarie - Me begint met ’t grave van 't Panamakanaal in de landjèngde van Midde-Amerika.
• 27 jannewarie - Thomas Edison óntvink ein octrooi op de gleujlamp.
• 29 fibberwarie - Biej 't doorbaore van de Sint-Gotthard wirt de angere kantj bereik.
• 24 mieërt - Groat-Brittanië, Duutsjlandj en de Verenigde Sjtate sjlete hanjelsverdrage mèt 't ónaafhankelikke Samoa.
• 18 april - In Groat-Brittanië waere de conservatieve biej de algemein verkezinge versjlage door de liberale. Lord Baconsfield treujt aaf es premier.
• 28 april - William Gladstone van de liberale partiej wirt de nuje Britse premier.
• 6 mei - Äöpening van de kabelsjpaorwaeg nao de top van de Vesuvius.
• 29 juni - Frankriek annexeert Tahiti es reactie op de Britse euvername van de Fiji eilanjegroep in 1874.
• 28 juli - De RMS Britannia wirt door de torpedoboat SMS Ziethen es doelwit veur de kanónne tot zinke gebrach.
• 14 september - Den Haag krit ein sjtandbeeld van Spinoza.
• 5 oktober - De Utrechtsche Studenten Roeivereeniging "Triton" wirt opgerich.
• 13 oktober - De Boere in Transvaal verklaore zich ónaafhankelik van Groat-Brittanië.
• 20 oktober – Mèt ein reje van Abraham Kuyper in de Nuuj Kirk wirt de Vriej Universiteit Amsterdam opgerich.
• 2 november - De Republikein James A. Garfield wint de presidentsverkezinge in de Verenigde Sjtate van de Democratische kandidaat Winfield Scott Hancock oet Pennsylvania. 't Versjil in aantal sjtömme is mèr 9464.
• 18 december - De Boere oet Transvaal rope de repebliek oet ónger leijing van Paul Kruger. Dit leijt tot de Eësjte Boereaorlog taenge de Èngelsje.

Paul Kruger de leijer van de Boere oet Transvaal

zónger datum

• Frankriek begint mèt de boew van eine nuje fortegordel langs de grens mèt Duutsjlandj.
• Internationaal euvereinkóms in Madrid: Sjpanje en Frankriek verdeile Marokko.
• Op ein internationaal congres in Milaan wirt 't gebruuk van gebaretale verbaoje in 't óngerwies aan douf kènjer.
• In Nederlandj wirt de Vereniging taenge de Kwakzalveriej opgerich.
• Aanlègk van de hujiige Hondsbossche Zeëwaering.
• Antwerp FC, de awtste Belzje voetbalclub wirt opgerich ónger de naam "Antwerp Athletic Club".

Gebore

• 10 jannewarie - Eduard Maurits Meijers, Nederlandse rechsgeleërde (gesjtórve 1954)
• 10 jannewarie - Paolo Giobbe, Italiaanse kardinaal (gesjtórve 1972)
• 11 jannewarie - Douwe Klaas Wielenga, Nederlandse predikant en taalkundige (gesjtórve 1979)
• 13 jannewarie - Herbert Brenon, Ierse filmregisseur (gesjtórve 1958)
• 18 jannewarie - Paul Ehrenfest, Oasteriekse natuurkundige (gesjtórve 1933)
• 12 fibberwarie - Ġorġ Preca, Maltese geistelikke en heilige (gesjtórve 1962)
• 26 fibberwarie - Nicolaas Wilhelmus Posthumus, Nederlandse economisch-sociaal historicus (gesjtórve 1960)
• 1 mieërt - Isaac Shoenberg, Russisch-Britse elektronicus en televisiepioneer (gesjtórve 1963)
• 3 mieërt - Piet Soudijn, Nederlandse atleet (gesjtórve 1946)
• 17 mieërt - Lawrence Oates, Britse óntdèkkingsreiziger (gesjtórve 1912)
• 4 april - Georg von Trapp, Oasteriekse zanger (gesjtórve 1947)
• 30 mei - Miel Mundt, Nederlandse voetballer (gesjtórve 1949)
• 31 mei - Bernardina Midderigh-Bokhorst, Nederlandse kunstenaer (gesjtórve 1972)
• 22 juni - Johannes Drost, Nederlandse zjwömmer (gesjtórve 1954)
• 5 juli - Jan Kubelík, Tsjechische violis en componis (gesjtórve 1940)
• 27 juli - Donald Crisp, Amerikaanse acteur (gesjtórve 1974)
• 4 augustus - Werner von Fritsch Duutsje generaal (gesjtórve 1939)
• 25 augustus - Robert Stolz, Oasteriekse componis en dirigent (gesjtórve 1975)
• 31 augustus - Wilhelmina, Keuningin der Nederlande van 1890 pes 1948
• 6 september - Jean-Louis Pisuisse, Nederlandse zanger en cabaretier (gesjtórve 1927)
• 14 september - Archie Hahn, Amerikaanse atleet (gesjtórve 1955)
• 7 oktober - Paul Hausser, Duutsje militair (gesjtórve 1972)
• 6 november - Chris van Abkoude, Nederlandse sjriever (Pietje Bell) (gesjtórve 1960)
• 13 november - Franz Zita, Tsjechische componis en dirigent (gesjtórve 1946)
• 26 december - Elton Mayo, Australische weitesjapper (gesjtórve 1949)
• 31 december - George C. Marshall, Amerikaanse militair en naamgaever van 't Marshallplan (gesjtórve 1959)

• Gebaore in 1880
  

• 
  Robert Stolz, componis en dirigent
• 
  Wilhelmina, Keuningin der Nederlande
• 
  George Catlett Marshall, bedènker van 't Marshall-plan

Gesjtórve

• 8 jannewarie - Joshua Norton (60), Amerikaanse zelfbeneumde keizer (Norton I) van de Verenigde Sjtate en Besjermheër van Mexico
• 9 mieërt - Pieter Frederik Waldeck (75), offeceer van gezóndjheid in 't Nederlands Indische Leger
• 8 mei - Gustave Flaubert (58), Franse sjriever
• 5 juni - Jacob Jan Cremer (52), Nederlandse novelsjriever
• 23 juni - Albrecht Rodenbach (23), Vlaamse sjriever
• 31 juli - Jan van Stolk (53), Nederlandse politicus
• 22 december - George Eliot, (Mary Ann Evans) (61), Èngelsje sjriefster

Oetgesjtórve

• De Gesjtreepte Ral van 't Macquarie Eilandj

Meziek

• Johannes Brahms sjrief zien Akademische Festouverture Opus 80
• In Wenen, in het Carl-Theater, vindt de première plaats van de operette Die Carbonari van Karl Zeller
• Antonin Dvořák componeert zijn Symfonie no. 6 in D Opus 60

Beeldende Kunst

• 
  Een bundel asperges Édouard Manet
• 
  Dolce far Niente (1880) John William Waterhouse
• 
  La porte de l'enfer (1880) Auguste Rodin, Kunsthaus Zürich

Bouwkunst

• 
  Beurs- en waaggebouw, Leeuwarden Thomas Adrianus Romein
• 
  Artis-Aquarium, Gerlof Salm
• 
  Basiliek Oudenbosch (1880) P.J.H. Cuypers en G.J. van Swaay

Commons

In de categorie 1880 van Wikimedia Commons zeen media gerelateerd aan dit óngerwerp te vènje