From Wikipedia, the free encyclopedia
Арарат марз, Арарат вилаят (эрм. Արարատի մարզ) — Эрменистандин кьиблединни рагъакӀидай пата авай вилаят я (эрм. մարզ [марз]).
Арарат марз эрм. Արարատի մարզ | ||||||||
|
||||||||
Кьилин шегьер: | Арташат | |||||||
ЧӀехи шегьерар: | Арташат, Арарат, Веди, Масис | |||||||
Уьлкве: | Эрменистан | |||||||
Административ паюн: | 4 шегьердин ва 91 хуьруьн муниципалитетар | |||||||
Марзпет | Гарик Саргсян | |||||||
Майдан: | 2 096 км² | |||||||
Агьалияр: | 260 367 ксар. (3-лагьай) | |||||||
· Агьалидин чуькьуьнвал: | 124,22 ксар./км² | |||||||
ЧӀал: | эрмен | |||||||
Телефондин код: | ||||||||
Сятдин чӀул: | UTC+4:00 | |||||||
ISO 3166 код: | AM.AR | |||||||
Сайт: | Официал сайт |
РагъакӀидай пата Туьркиядихъ галаз, кьибле пата – Азербайжандинхъ галаз, кьиблединни рагъэкъечӀдай патахъ – Вайоцдзор марздихъ галаз, рагъэкъечӀдай патахъ – Гегархуник марздихъ кефердин патахъ – Котайк марздихъни меркездин округ тир Еревандихъ галаз, кефердинни рагъакӀидай патахъ Армавир марздихъ са сергьятра ава.
Майдан — 2 096 км². Агьалияр — 260 367 кас. Агьалийрин къалинвал — 124,22 кас/км².
Административ юкь — Арташат я. Маса шегьерар — Арарат, Веди, Масис я.
Гилан вилаятдин кьил Гарик Саркисян я, ам 2018-лагьай йисан 1-лагьай июндиз тайинарна [1].
Чилин кьадар — 2 096 км², вири уьлкведин майдандикай адал 7 % гьалтзава, и къалурзавай лишандиз килигна вилаят уьлкведин 9-лагьай чкадал ала. Ада гилан Эрменистандин
Вилаятди Арарат кьулувилин кьиблединни рагъэкъечӀдай пата чка кьунва. Адан кефердин пад Йерано сувари, рагъэкъечӀдай пад — Гегам, Дахнакни Мжкатар сувари, кьибледин пад УрцӀ сувари гьакӀни рагъакӀидай пад — Аракс вацӀу кьунва. Вилаятдин юкьва Ерах сувари чка кьунва. Кьулувилерал вилаятдин чилерикай 30 % гьалтзава, амайди — сувар я.
Виридалайни кьакьан сув — Спитакасар (3560 м), ам Гегам цӀиргъиник ква. Виридалайни аскӀан чка (801 м) Аракс дугуна ава.
Вилаятда тӀуз физвай вацӀарикай кьилинбур Аракс, Раздан, Азатни Веди язва. Марздин климат лап жуьреба-жуьрединди я. Ам лап агъада авай дугунра жеда акьалтӀдай кьурагь климатдин ва кьакьанвилерал жедай жив квай мекьи климатдин арада галтад жезва.
Арарат вилаятда гьукуматди хуьзвай тӀебиатдин заповедник тир Хосров таму чка кьунва. Адан чилин кьадар 23213,5 га я. Там Гегам цӀиргъинин кьиблединни рагъакӀидай патан гуьнедал, гьакӀни Еранос, Дагнак, Ириц Лерни Хосровасар цӀиргъерин гуьнейрал экӀя хьанва. Ина къавкъаздин лекьенди уьмуьрзава, лап кьериз-кьериз гьалтзавай, «яру ктабдик» кутунвай вагьши гьайван я[2]. Эрменистанда 2019-лагьай йис къавкъаздин лекьендиз гьуьрметна[3].
Гилан Арарат марз 1995-лагьай йисан ноябрдин 7-лагьай йикъан административни территориал паюникай къанундалди арадал гъана. Ам Армениядин Арарат, Арташатни Масис районар сад авунин рекьелди туькӀуьрнава.
1991 | 1993 | 1995 | 1997 | 1999 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2010 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Агьалияр | 278 900 | 279 700 | 269 800 | 269 000 | 268 900 | 271 800 | 271 900 | 272 100 | 272 700 | 273 400 | 274 200 | 275 100 | 279 200 |
Шегьердин агьалияр | 93 900 | 93 000 | 85 100 | 82 900 | 81 300 | 80 600 | 79 900 | 80 100 | 80 300 | 80 500 | 80 700 | 81 000 | 82 300 |
Чешме: ArmStat[4][5] |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.