Homerus (Graece Ὅμηρος Hómēros) in fama classica Occidentali est auctor Iliadis (de ira Achilleos rebusque anno belli Troiani decimo gestis) et Odysseae (de errationibus Ulixis redituque in Ithacam) ac ceterorum operum minorum, maximus poeta epicus Graecus existimatus. Hi epici initium canonis Occidentalis litterarum significant, cuius historiam penitus impellunt.

Thumb
Homerus. Protome in Museo Britannico.

Nec de tempore Homeri, nec de vita, nec de vera adscriptione carminum satis constat: aliqui Iliadem et Odysseam a singulo poëta compositas censent, alii a duobus vel pluribus. Eruditorum hodiernorum, scientiae traditionis oralis cognoscentium, nonnulli nomen Homeri eo homine applicant qui carmina epica vel scripserit vel ad conscribenda recitaverit; alii eo qui talia carmina de bello Troiano primum invenit seu in formam optimam composuerit et cantaverit, tempore posteriori conscribenda. Sunt qui ab usu nominis Homeri abstineant potiusque de cantoribus, compositoribus et auctoribus sine nominibus disserunt.

Homerus in fontibus antiquis

De nomine et indole

Thumb
Graecia secundum Iliadem.
Thumb
Apotheosis Homeri. Toreuma Archelai Prienensis. Fortasse saeculum 3 a.C.n., nunc in Museo Britannico.
Thumb
Lectio Homeri. Pictura Laurentii Alma-Tadema.

De persona Homeri scriptores Graeci saeculi septimi et sexti aut nihil sciunt, aut nihil dicunt. Circa annum 520 a.C.n. incipit memoria: Homerum cantorem fuisse dulcissimum, eloquentissimum, fallacissimum. Homerum "multos populos" docuisse ait Simonides (hic autem auctor historia quadam neque in Iliade neque in Odyssea reperta alludit).[1] Si poëta philosophico Xenophane credimus, "Homerus et Hesiodus omnia crimina et malefacta deis adscripserunt quae inter homines reperiuntur, furta et stupra necnon mendacia"[2]; cum de Iovis Iunonisque iuvenum amores et de Venere a Marte stuprata legimus, Xenophanem recte iudicavisse confitemur. Simili modo et Heraclitus eos qui poëtis epicis credunt contemnit: "Cantoribus populorum sequuntur; a vulgo in unum congesso discunt." Homerum ipsum "omnibus aliis Graecis habiliorem" admittit,[3] sed Homerum una cum Archilochum poëtam satiricum "e certamine eiici et vapulare" meruisse, quippe qui malas res auditoribus docuerint. Talia et Pindarus: famam Aiacis, quamvis mortem in se intulisset, Homerum inter homines emisisse et ad rhabdum verbis magicis cantitavisse"[4]; famam Odyssei "ob Homerum dulciloquentem" maiorem esse, mendaciis superantem: "ita dexteritas [σοφία] in narrando nos distrahit et fraudat".[5]

Secundum has memorias, Homerus cantor, minime scriptor, fuit. Id denuo Iosephus in verbis pellucidioribus exprimit: "et aiunt neque [Homerum] litteris suum poëma reliquisse, sed cantibus memoria reservatum postea fuisse compositum et propterea multam in ea conspici dissonantiam."[6] De scriptura Iliados et Odysseae auctores varia dicunt, carmina Homeri temporibus posterioribus Athenis a Solone sive Pisistrato conlecta, aut a Lycurgo Spartam advecta.

Adscriptiones carminum

Homerum cantorem indubitabilem fuisse Iliados et Odysseae auctor est Herodotus cum multis posterioribus; aliorum carminum auctores alii, interdum pro certo, interdum dubitanter:

Etiam alia poemata generum variorum Homero ab antiquis attributa sunt, quorum supersunt:

Alia insuper quae non supersunt.

Notae

Bibliographia

Nexus externi

Wikiwand in your browser!

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.

Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.