Никола Тесла

Никола Тесла (серб. Никола Тесла; 1856 Теке 10, Смилян, Австрия империясы, азыркы Хорватия — 1943 Үчтүн айы 7, Нью-Йорк, АКШ) — Электротехникалар жана радиотехникалар чөйрөсүнүн физик, инженер, ойлоп табуучу. Австро-Венгрияда төрөлгөн жана өскөн, кийинки жылдары негизинен Францияда жана АКШ да иштеген. 1891 жылы АКШ жарандыгын алган.^[3].

Никола Тесла
Туулган жылы:	10 -июль 1856(1856-07-10)
Туулган жери:	Смилян айылы,Госпич, Австрия империясы(азыркы Хорватия)
Каза болгон жылы:	7 -январь 1943(1943-01-07) (86 жаш)
Каза болгон жери:	Нью-Йорк, АКШ
Өлкө:	Австрия-Венгрия /  Франция /  АКШ
Илимий чөйрөсү:	физик, инженер-механик, инженер-электрик
Иштеген жери:	Европа, АКШ
Альма-матер:	Карлов университети
Белгилүү окуучулары:	Бернард Дж. Истлунд[1]
Белгилүү болгондугу:	ойлоп табуучу, изилдөөчү Өзгөрүлмө ток, асинхронндук машина, магниттик талаа, радиобайланыш
Белгилүү болгондугу:	ойлоп табуучу, изилдөөчү Өзгөрүлмө ток, асинхронндук машина, магниттик талаа, радиобайланыш
Сыйлыктары	Э. Крессиан, Дж. Скотт, Т. Эдисон сыйлыктары[2]..
Кол тамгасы

Николе Тесланын айкели Ниагара Фоллсто, АКШ

XIX аягында жана XX кылым башында элект кубатын жана магнетизм касиеттерин изилдөөдөгү илимий төңкөрүш жасаган эмгеги үчүн коомчулукка кеңири таанымал. Тесланын патенттери жана теоретикалык иштери азыркы заманбап түзмөктөрдүн өнүгүшүнө жана негизделишене башкы негиз болгон. Өзгөрмө ток, көп фазалуу система жана электрокыймылдаткычтар экинчи этаптагы өндүрүштүк төңкөрүш аталган алга жылууну жараткан.

Жана дагы сымдуулук өлчөм бирдиги аталган.

Көп сыйлыктарынны арасынан — Э. Крессон, Дж. Скотт, Т. Эдисон сыйылыктары бар.

Заманбап-биографтар Тесланы «XX кылымды ойлоп тапкан адам»^[4] деп эсептешет жана заманбап электрдин «ыйык жактоосу»^[5]. Радио жана Токтор согушун жеңгенин демонстрациялагандан кийин залкар инженер-электротехник жана ойлоп табуучу аталган.^[6] Тесланын башкы иштери заманбап электротехникага жол салып берди, анын ошондогу ачылыштары иннновациялык маани болгон. АКШ да Тесла атактыгы боюнча мен деген алдыңкы ойлоп табуучу же тарых илимпозу болбосун баардыгы менен тең тайлаша алчу^[7].

Биография

Башкы жылдары

Милутин Тесла, серб попу, Николанын атасы

Никола Тесла төрөрлүшү тууралуу китеп (серб-славян кириллицасы)

Тесла төрөлгөн үй. Азыркы учурда музей болуп турат

Австро-Венгрия картасы. Көк менен макалада эскерилген калктуу конуштар белгиленген

1883 жылы Хорватия жана Славония падышачылыгы тарабынан берилген, Никола Тесланын паспортунун биринчи бети

Тесланын үй-бүлөө

рку техникалык училищеге (учурда Грацтык техникадык университет) тапшырып, электротехниканы окуй баштады.

Электротехникн тапшырат.

Ал болгону бир гана семестр окуган, ошентип кайра иш издегенге туура келген.

Австрия-Венгрия, Германия жана Францияөтөт:

«Орусияг Тесланын чоң биографы Джон О’Нейл эскерет. Тексттин документалдык тастыктыгы жок. Заманбап автор, философия доктору Марк Сейфер, айтат, мындай каттын өзү болгон да эмес.

Америка

Эдисондогу жумуш

Н. Тесла Руджер Бошковичтин «Натуралдык философия теориясы…» менен ВЧ трансформаторунун катушкасынын фонунда өзүнүн Хаустон-стриттеги лабораториясында

1884 жылдын 6 июлунда Тесла Нью-Йоркко келет.^[8]

Ал Томас Эдисондун компаниясында (Edison Machine Works) электркыймылдаткыч жана алмашма токтордун генераторун оңдоочу инженер болуп ишке кирет.

Эдисон Тесланын жаңы ойлорун муздак кабыл алчу жана улам улам ойлоп табуучунун жеке иштерин жактыр берчү эмес. 1885 жылдын жазында Эдисон, Теслага 50 миң. доллар берээрин убада кылат (ошол убакта ал сумма, азыркы заманбап 1 млн долларга барабар эле^[9]), эгер Эдисон ойлоп тапкан электрикалык машиналарды конструктивдүү мыктылап кайра жасай алса.^[10]

Никола, да

• Никола Тесла. (Никола Тесла). — Огонёк. № 28. 1956. С. 29
• Калып:КнигаКалып:Ref-size
• Ржонсницкий Б. Н. Никола Тесла (К 100-летию со дня рождения). — Вестник АН СССР. № 7. Памятные даты. 1956. С. 90
• Калып:Книга
• Марк Сейфер. Никола Тесла. Повелитель вселенной. Эксмо, Яуза, 2007 г. ISBN 978-5-699-23746-3.
• Подборка статей из журнала «Дельфис», 1999 г. — Российский общеобразовательный портал. Конструктор образовательных сайтов
• В.Поляков. Приемники Теслы

Ю. В. Мазурин. Никола Тесла — славянский гений.

В. Абрамович. Метафизика и космология учёного Николы Теслы. Калып:Ref-size

• В. Богомолова. Никола Тесла герой-одиночка или безумец опередивший свое время? Archived 2007-07-10 at the Wayback Machine — 03.11.2004
• Глинка К. Снесла курочка яичко // Независимый Бостонский Альманах «Лебедь» № 355, 28 декабря 2003 г.
• Никола Тесла: Повелитель молний (жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы) 26/01/2007
• Цверава Г. К. Никола Тесла, 1856—1943. — Ленинград : Наука ; Ленингр. отд-ние, 1974.(Шифр РНБ : 74-3/1062 Archived 2008-01-30 at the Wayback Machine (жеткиликсиз шилтеме — 'тарыхы))
• Ржонсницки Б. Тесла. София. Държавно издательство «Техника». 1975
• Пиштало В. Никола Тесла. Портрет среди масок. «Азбука-классика», 2010
• Образцов П. Гений электричества и пиара. Наука и жизнь, № 6 (2010), стр. 57-60.
• Фейгин О. Никола Тесла: Наследие великого изобретателя. М.: Альпина нон-фикшн, 2012. 328 с. — (Тайны атомного века). — 3000 экз., ISBN 978-5-91671-158-5

Док

1. ученик Теслы Бернард Дж. Истлунд
2. Кругосвет. Тесла, Никола
3. «Tesla, Nikola». Encyclopædia Britannica from Encyclopædia Britannica 2007 Ultimate Reference Suite.
4. Title of a biography by Robert Lomas (seen)
5. Seifer, «Wizard: The Life and Times of Nikola Tesla», book synopsis
6. http://news.suc.org/people/tesla/index.html
7. Harnessing the Wheelwork of Nature: Tesla’s Science of Energy by Thomas Valone
8. «Master of Lightning» by Public Broadcasting Service. Website.
9. $50 000 (1885 г.) = $1 082 008 (2006 г.) The Inflation Calculator  (англ.)
10. Cheney, Margaret [1979] (2001). Tesla: Man Out of Time. Simon and Schuster. ISBN 0-7432-1536-2.