Тонга
Тонга Королдугу / From Wikipedia, the free encyclopedia
Тонга (англ. Tonga), расмий аталышы Тонга Падышачылыгы (тонга Puleʻanga Fakatuʻi ʻo Tonga, англ. Kingdom of Tonga) — Полинезиядагы мамлекет. Түндүгүнөн Самоа, чыгышынан Ниуэнин аймактык суулары, батышынан Фижинин суулары менен чектешет. Жээк тилкесинин узундугу 419 км. Тонга архипелагынын 177 аралында жайгашкан. Жалпы аянты — 748 км². Калкынын саны — 108,603 адам (2024)[1]. Борбору — Нукуалофа шаары.
Тонга Королдугу | |||||
| |||||
Урааны: «Ko e ʻOtua mo Tonga ko hoku tofiʻa (Кудай жана Тонга — менин мурасым)» | |||||
Гимн: «Ko e fasi ʻo e tuʻi ʻo e ʻOtu Tonga» — «Тонга аралдарынын падышасынын ыры» | |||||
Эгемендүүлүк күнү | 4-июнь 1970-жыл | ||||
Расмий тили | тонга тили, англис тили | ||||
Борбор шаары | Нукуалофа | ||||
Ири шаарлар | Нукуалофа, Неиафу | ||||
Башкаруу формасы | Конституциялык монархия | ||||
Король Премьер-министр | Тупоу VI Сиаоси Офакивахафолау Совалени | ||||
Мам. дини | Динден тышкары мамлекет | ||||
Аянты • Жалпы • Суу бетинин %. | 172-орун - дүйнөдө 748 км² 4 | ||||
Калкы • Бааланган (2024) • Жыштыгы | 108,603 адам (199-орун) 139 ад./км² | ||||
ИДӨ (САМ) • Бардыгы |
655 млн $ | ||||
ИДӨ (номинал) • Бардыгы • Ар бир жанга |
493 млн $ 4,888 $ | ||||
АДӨИ | ▲ 0,739 (жогору) (98-орун) | ||||
Этнохороним | тонгалык, тонгалыктар | ||||
Акча бирдиги | Паанга (TOP, коду 776) | ||||
Домени | .to | ||||
ISO коду | TO | ||||
ЭОК коду | TGA | ||||
Телефон коду | +676 | ||||
Убакыт аралыгы | UTC +13:00 |
Тонга аралдарын 1616-жылы голландиялык Виллем Схаутен жана Якоб Лемер саякатчылары ачышкан. 1900-жылы архипелаг Британиянын алдындагы мамлекетке айланган. Бирок, Тонга өзүн-өзү башкаруунун бардык укуктарын сактап калган. Аралдын, Улуу Британиядан көз карандысыздыгы 1970-жылы жарыяланган. Тонга Бириккен Улуттар Уюмунун[2], Түштүк Тынч океан комиссиясынын жана Тынч океан аралдары форумунун мүчөсү.