Zimanên romanî

Zimanên romanî yan zimanên neolatînî, şitleke malbata zimanên hind û ewropî ye. Zimanên romanî ji latinî pêş ve çûyî ne. Çiqas latinî di zimanên Îtalî de ye jî, bandora wê ya mezin li ser zimanên romanî he ye.

Zimanên standard ên îroj

Zimanên romanî yên standard ên îroj ew in:

Spanî	Spanya, Amerîkaya Navîn û Amerîkaya Başûr (derve Brezîl, Guyana, Sûrînam, Belîze), Guîneya Ekwatorî, bi pişkî Fîlîpîn, DYA	352.000.000
Portugalî (brezîlî: português)	Portûgal, Brezîl, Angola, Mozambîk, Tîmora Rojhilat, Kap Verde, Gîne-Bissau, São Tomé û Príncipe, Makao	216.000.000
Fransî (français)	Fransa, Belçîka (Walonya), Swîsre, Antilan, Kanada , û li koloniyên Fransa û Belçîkayên berê	77.000.000
Îtalî (italiano)	Îtalya, Swîsre, San Marîno, Vatîkan	70.000.000
Rumenî (bi moldawî ve română)	Romanya, Moldova û hin dewletên dinên Ewropa	26.000.000
Sîcîlyanî (sicîliánu)	Italya (Sîcîlya, Kalabriya, Kampaniya)	10.000.000
Ketelanî (català)	Ketelonya	8.200.000
Galîsiyayî (galego)	Galîsiya	3.000.000
Oksîtanî (occitan)	başûra Fransa, Îtalya û Spanya	2.800.000
Sardî (sardo)	Sardînya (Îtalya)	1.200.000
Furlanî (furlan)	Friûl (Italya)	350.000
Ladin (ladin dolomitan)	Italya	40.000
Retoromanî	Swîsre	27.000
Aragonî (aragonés)	Aragon	30.000

Milên zimanên romanî

Zimanên îberoromanî

Di gruba zimanên îberoromanî de zimanên spanî, portûgalî, galîsiyayî û ketelanî hene. Lê zimanê ketelanî wek navbarê zimanên îberoromanî û zimanên galloromanî de ye. Zimanên din:

• Aragonî
• Astûrî
• Sefardî

Zimanên galloromanî

Di zimanên galloromanî de zimanê herî mezin fransî ye. Zimanên din wiha ne:

• Zimanê "d’oïl".
  • Gallo
  • Pikardî li bakur-rojhelatê Fransa û Belçîkayê
  • Walonî li bakur-rojhelatê Fransa û Belçîkayê
  • Anglonormannî
  • Jèrriais li girava Jerseyê
  • Dgèrnésiais li girava Guernseyê
  • Sercquiais li girava Sarkê

• Franko-provenzalî
• Oksîtanî
  • Auvergnatî li Auvergne
  • Gaskonî
    • Aranî
  • Languedokî
  • Limousinî
  • Nîsayî
  • Provenzalî

Zimanên retoromanî

Zimanên retoromanî:

• Furlanî
• Bündnerromanî
• Ladînî

Zimanên îtaloromanî

Zimanên îtaloromanî

• Îtalyanî
• Îstriotî
• Korsîkî
• Monegassî :

Zimanê sardî

Zimanê sardî li Sardînya tê axaftin.

Zimanên balkanromanî

Zimanên balkanromanî:

• Rûmenî
• Moldawî

Zimanên mirî

Zimanên îroj mirî ne:

• Dalmatî
• Muserebî
• Romanîya Afrîkaya Bakur
• Moselromanî
• Maurowalakî