From Wikipedia, the free encyclopedia
Zelendaya Nû yan jî Nû Zelenda (bi inglîzî: New Zealand, bi maorî, Aotearoa) welatekî giravî yê li başûrê rojavayê Okyanûsa Mezin e ku ji du giravên sereke pêk tê. Zelendaya Nû ji girava bakur (Te Ika-a-Māui), girava başûr (Te Waipounamu) û ji zêdetirî 700 giravên piçûk pêk tê. Welat ji hêla herêmê ve şeşem welatê giravî ya herî mezin ku li rojhilatê Awistralyayê li ser Deryaya Tasman û li başûrê giravên Kaledonyaya Nû, Fîjî û Tongayê ye.
| New Zealand | |||||
| Zelendaya Nû | |||||
| |||||
| Sirûda netewî: Advance Australia Fair | |||||
 | |||||
| Zimanên fermî | Îngilîzî, maorî
| ||||
| Navê nîştecihan | Nûzelendî, xelkê Zelendaya Nû | ||||
| Paytext | Wellington 41°17′Bş 174°27′Rh | ||||
| Sîstema siyasî | Monarşiya parlamenterî | ||||
| - Keybanû - Waliyê giştî - Serokwezîr |
Elizabeth II Cindy Kiro Jacinda Ardern | ||||
| Rûerd - Giştî - Av (%) |
268.021 km2 kêm | ||||
| Gelhe - Giştî (2021) - Berbelavî |
5.132.870 kes 19,1 kes/km2 | ||||
| Serxwebûn | - 26'ê rezbera 1907 (Kolonî) - 25'ê sermaweza 1947 (Serxebûn) | ||||
| Dirav | Dolara nûzelendî (NZD) | ||||
| Dem | UTC+12 (havîn +13) | ||||
| Nîşana înternetê | .nz | ||||
| Koda telefonê | +64 | ||||
Zelendaya Nû welatekî Commonwealth Realm e. Keyaniya Zelendaya Nû bi Zelandaya Nû re tev Girava Cook û Niue û Tokelau sax dike.
Rûerda Zelendaya Nû 270.534 km² ye. Giravên mezin de ya bakur 113.729 km², ya başûr jî 151.215 km² ye.
Gelê Zelendaya Nû bi gelemperî koçerên di Brîtanyayê de hatinî û dimatî wir maorî ne. Gorî hejmartina gelhê di 2006an de 4.141.766 kes li Zelendaya Nû dijî ye. Ji bo mezinahî rûerda welat pira xewle, serî km² 15 mirov dikeve. Li gel kêmzêde %75 yê di ewropa de hatine. Wan re Pakeha tê gotin. Li wan şunda bi %14,7 maoriyên polînesî ne.
Li Zelendaya Nû bi piranî xristiyan hene. Li wan bêtir bi 24% kes ateîst û bi kêmaviyê budîst, hindû, misilman û cihû hene.
Li Zelendaya Nû de sê zimanên fermî hêne: îngilîzî, maorî û zimanê ker û lalan (New Zealand Sign Language-NZSL). 96,1% ji gelê wir îngilîzî diaxive. Zimanê maorî bi 4,5% kesî tê axaftin. Zimanê ker û lalan jî di 10 nîsana 2006an û vir de zimanê fermî ye. NZSL bi 0,8% kesî tê bikaranîn.
Xudana pezî boş e, îkoturîzm jî heye.
Bi gumani Zelendaya Nû di sedsala vevbara 11an û 13an de ji aliya Polynesiyan hat doz kirin.
Mirovê ji Ewropayê de gehîştiya Zelendaya Nû Deryavanê holandî Abel Tasman bû. Dûv wî re 1769/70 de James Cook çû Zelendaya Nû. Paş James Cook de koçer di Ewropayê de çûna wan giravan. Di 1840 de jî Împeratoriya Brîtanî ew bendiya xwe kir. 1907an de jî ew bû koloniya Brîtanyayê.
_during_the_sunrise.jpg){kind=small}
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
