Gewrî[1] yan jî gerû (bi inglîzî: pharynx,[2]) endamek hevbeş e ji bo heris û henaseyê.[3]Têkiliya gewrî(gerû) bi valahiya poz (lûtekelên), valahiya dev, sorsorik(soriçk) û qirikê heye. Mirov ji poz û dev henase werdigre[4] hewa bi navbeynkariya gewriyê derbasê qirrikê dibe û bi navbeynkariya borrîhewa (trake) diçe pişikan. Herwiha xurek jî ji dev bi navbeynkariya gewrî derbasê sorsorikê dibe û diçe gedeyê. Xurek di devê mirov de bi cûtinê şil dibe, bi alîkariya diranan pêrçe dibe û tê hêrandin. Xurekê hêrandî wekî loq bi nav dibe. Ziman loqê arasteyê gewrî dike. Ango divê xurek ji gewriyê raste rast derbasî sorsorikê bibe û nekeve valahiya poz an jî qirikê. Gava mirov xurek dadiqurtîne, valahiya poz ji aliyê nermika azmanê dev û zimanok ve tê girtin bi vî awayê xwarin û vexwarin nakeve nav valahiya poz.,[4] Di qirrika mirov de Li ser devê borrîhewayê de pêkhateyek kirkirakî heye. Ev pêkhate wekî zimanê kirkirokê(epîglotîs) bi nav dibe.[5] Bi daqurtîna loqê, borrîhewa ber bi jor bilind dibe[5] zimanê kirkirokê jî ber bi jêr dilive bi vî awayê devê borrîhewayê ji aliyê zimanê kirkirokê ve tê girtin. Bi girtina devê valahiya poz û devê borrîhewayê, tenê yek rê ji bo loqê dimîne,ew jî sorsorik e.[3] Bi paldana ziman, loqê xurek ji dev derbasî gewrî dibe, ji gewrî jî derbasî sorsorikê dibe.
Anatomî
Gewrî debaşî sê beşan dibe[2]:
- Gewriya pozê (Nasopharynx)
- Gewriya dêv (Oropharynx)
- Gewriya qirrikê (Larygopharynx)
Pêşangeh
Çavkanî
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
