Ahmet Nejdet Sezer
Dehemîn serokkomarê Tirkiyeyê (2000-2007) From Wikipedia, the free encyclopedia
Dehemîn serokkomarê Tirkiyeyê (2000-2007) From Wikipedia, the free encyclopedia
Ahmet Nejdet Sezer (tirkî: Ahmet Necdet Sezer; jdb. 13ê îlon 1941an, Afyonkarahisar, Tirkiye) dewletparêz û dadwerekî tirk e ku ji sala 2000 heta 2007 dehemîn serokkomarê Tirkiyeyê kar kiriye.
| Serokkomarê Tirkiyeyê | |
|---|---|
| - | |
| Jidayikbûn | |
|---|---|
| Navê rastî |
Ahmet Necdet Sezer |
| Hevwelatî | |
| Perwerde |
Fakulteya Hiqûqê ya Zanîngeha Enqereyê (en) |
| Pîşe | |
| Hevjîn |
Semra Sezer (en) (dp. ) |
| Partiya siyasî |
Siyasetmedara/ê serbixwe (en) |
| Xelat |
Collar of the Order of the Cross of Terra Mariana (d) |
Sezer li Afyonkarahisarê ji Ahmet Hamdi Sezer û Hatice Sezer ku bi eslê xwe tirkên makedonî bûn, jidayik bû.[1][2] Piştî ku di sala 1960an de Lîseya xwe li Afyonkarahisarê qedand, di sala 1962an de Fakulteya Hiqûqê ya Zanîngeha Enqereyê destpêkir û dûr ve jî qedand û li Enqereyê dest bi karê dadgeriyê kir. Piştî leşkeriyê li Akademiya Leşkerî, pêşî li bajarên Pîran û Yerkoyê dadger kir û piştre li Dadgeha Bilind a Enqereyê bû dadwerê çavdêriyê. Di sala 1978an de, ew LL.M. ji Fakulteya Hiqûqê ya Zanîngeha Enqereyê di hiqûqa sivîl de stand.
Ew wek serokkomar hat hilbijartin û di 16 Gulan 2000an de sond xwar û bû yekem serokê dewleta Tirkiyeyê ku ji paşerojeke dadwerî hat. Maweya wî di 16ê Gulana 2007an de bi dawî bû, lê ji ber ku Meclisa Neteweyî ya Mezin a Tirkiyeyê nekaribû serokkomarekî nû hilbijêre, wî heta 28ê Tebaxa 2007ê wezîfeya xwe domand.
Di 21 Sibat 2001an de, di civîneke Encumena Ewlekariya Netewî de di dema gengeşiyekê de, pirtûka qanûna bingehîn avêt ser serokwezîr Bülent Ecevit. Hin kes vê hilweşînê wekî sedema sereke ya ku wekî 'Çarşema Reş' tê zanîn, qeyranek mezin a aborî destnîşan dikin. Hinekên din îdia kirin ku reformên bilez ên ku ji ber muzakereyên endamtiyê yên bi Yekîtiya Ewropayê re hatine xwestin û têkiliyên xurt ên Tirkiyeyê bi Fona Pere ya Navneteweyî re bûne sedema krîzê.[3]
Sezer li Tirkiyeyê parêzvanekî hişk ê laîktiyê bû, ku gelek caran cihê nakokiyê di navbera wî û Partiya Dad û Geşedanê de bû. Wî gelek caran eşkere îdia kir ku rejîma laîk a Tirkiyeyê di bin tehdîdê de ye. Sezer ji ber ku di wê baweriyê de ye ku ola îslamê ji jinan re şelfê nayê ferzkirin, Sezer jinên parlemanterên ku çarşef li xwe kirine ji pêşwaziyên fermî yên ji serayê serokkomariyê dûr xist.[4]
Di dema serokatiya xwe de 260 mehkûm efû kir, 202 ji wan çekdarên çepgir ku hatibûn girtin.[5] (Ev cureyê efûkirinê dikare rasterast ji aliyê sûcdar an jî nûnerê qanûnî yê sûcdar ve were xwestin, lê ne hewce ye ku serlêdana siyasî û dadgehê were kirin.) Hin rêxistinan ji bo rexnekirina serokatiya Sezer efûkirinên bi vî rengî nîşan didin. Li aliyê din Sezer ji bo cezakirina kesên bi terorê re têkildar in jî qanûnên tundtir derxistin.[6]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
