Enver Paşa
From Wikipedia, the free encyclopedia
İsmail Enver, bi navê Enver Paşa (22ê sermawezê 1881 - 4ê tebaxa 1922an) efserê leşkerî, şoreşger û sûcdarê şer ê osmanî bû[1][2] ku yek ji sêyan sêyemiya dîktatoriyê ya bi navê "Sê Paşa“ (Bi Talat Paşa û Cemal Paşa) li Împeratoriya Osmanî.
Enver Paşa | |
---|---|
Navê rastî | |
Jidayikbûn | 22 çiriya paşîn 1881 |
Mirin | 4 tebax 1922 Bukharan People's Soviet Republic |
Sedema mirinê | Kuştiyên pevçûnê |
Cihê goristanê | Monument of Liberty, Istanbul |
Hevwelatî | Împeratoriya Osmanî |
Perwerde | |
Pîşe | |
Meqam | |
Partiya Siyasî | |
Hevjîn | |
Zarok | |
Xelat | |
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêre |
Enver endamê Komîteya Îttîhat û Terakkî (CUP) bû, rêxistineke Tirkên Ciwan ku li dijî desthilatdariya mutleq a Ebdulhemîdê II. Di sala 1908an de pêşengê Şoreşa Tirkên Ciwan bû ku Destûra Bingehîn û demokrasiya parlamenterî li Împeratoriya Osmanî ji nû ve ava kir û bi Ehmed Niyazî re weke “şoreşê qehremanan” hate binavkirin. Lêbelê gelek qeyranên li Împaratoriyê di nav wan de Bûyera 31ê adarê, Şerên Balkanan û şerê desthilatdariyê bi Partiya Azadî û Lihevkirinê re Enver û Îttîhatparêzan ji pirrengiya siyasî bêhêvî kirin. Piştî derbeya Osmanî ya sala 1913an ku CUP rasterast anî ser desthilatdariyê, Enver Paşa artêşa Osmanî xist bin kontrola xwe û bû (4 Çile 1914) Wezîrê Şer, Talat jî desthilatdariya hikûmeta sivîl girt.