Weihnachte

Weihnachte fiere de Christe de Jeburt vom Jesus von Nazaret, en dämm se de Messias, d'r Sonn vom Herrjott, senn. Et eß nevve Ostere un Pingste et wichtichste Fess vom Johr. En d'r Wesskirch mem Gregorianische Kalender wierd et am 25. Dezember, en d'r Osskirch mem Julianische Kalender am 7. Januar jefiert.

Hee di Sigg_is_op Bönnsch
(Sigge op Bönnsch)
unn jeshrivve wii_mer_t_shprish
(mieh Sigge jeshrivve wii_mer_t_shprish)

Chrisboom

Weil Weihnachte en d'r Kirch e Huhfess eß, fängk et met e_ner Waach medden en d'r Naach, d'r Chrismett, aan. En Kölle wierd dat besonders fesslich jemaat: kuurt vür zwöllef fängk d'r Decke Pitter vom Dom aan ze lügge, un all Kirchejlocke von d'r Stadt stimme noh un noh en singe Klang en.

Fass met Weihnachte verbunge eß d'r Hellichowend, aan dämm me met d'r Famellisch öm d'r Chrisboom met_e_nem Krippsche setz, sich beschenk un joot eiße un drinke deet.

En d'r Kirch, em Radio, em Fernsehe un och zehuus wierd de Weihnachtsjescheech vürjedrare:

Et Weihnachtsevangelium (Lukas 2, 1-20) Latein/Bönnsch

De Jeburt vom Jesus Christus

(1) Domols, en dänne Dare, doh erleet de Kaiser Aujustus e Jesetz, dat se de janze Welt opschriewe un zälle sollte.
(2) Et wor et ierschte Mol, dat se jezällt hann, un wor zo dä Zick, als Quirinus de Övverschte von Syrien wor.
(3) All jingen se hin, sich opschriewe ze losse, jeder in sing Stadt.
(4/5) Och Joseph trock met Maria, singem Mädche, dat in Ömständ wor, von Nazareth in Galiläa erob noh Judäa, en die Stadt vom Könning David, noh Bethlehem, öm sich doh endrare ze losse.
Se mooten dohin, weil de Joseph von doh eß; us dämm Huus un d'r Famellisch vom Könning David.
(6) Als se ävver in Bethlehem aanjekomme wore, passeerde et, dat die Daach von de Ömständ ze End jinge. Maria kräät ihr Kind. Dat Kind wor ene Jung un et ierschte Kind, dat se ze Welt jebraach hat.
(7) Se dät em Windele öm un laat en in en Voderkripp, weil se en ene Härbärsch keene Platz jefunge hatte.

(8) Un en dä säleven Jäjend wore Hirte om Feld, die heelten Naachwaach bei ihre Schööf.
(9) Doh trot ene Engel vom Herrjott zo inne, dat inne de janze Praach vom Herrjott im Jeseech jeschrewe stont. Se wore ärsch bang,
(10) ävve dä Engel saat zo inne: Sedd net bang! Denn ich bränge üsch en jruße Freud, von der all Lück jätt hann solle.
(11) Denn hück eß üsch in der Stadt vom Könning David de Heiland jebore, de Messias, uuse Herr.
(12) Dat sollt'r als Zeiche hann: Ihr weerd e Kind finge, dat en Windele jeweckelt en ehne Voderkripp litt.
(13) Un op eemol woren bei dämm Engel noch janz veel andere Engel, su vell, dat me se net zälle konnt. Die däten de Herrjott lobe un sproche:
(14) Ihr soll em Herrjott em Hemmel senn, un die Minsche op d'r Äärd, die joden Willens senn, solle Vridde hann.

(15) Un als die Engel widde von inne zeröck in de Hemmel jejange wore, saaten de Hirte zo sich: „Loot uns noh Bethlehem jonn un luure, wat de Herrjott uns opjedrare hätt.“
(16) Se maaten sich iilich op de Wääsch un fungen Maria un Joseph un et Kind, dat en ehne Voderkripp looch.
(17) Als se et ävver jesenn hatte, saaten se alle Lück dat, wat me inne von dämm Kind jesaat hat.
(18) Un all die et jehüürt hatte, hann sich jewondert, wat die Hirte verzohlte.
(19) Maria ävve hätt all die Wöörd in ihrem Hätz bewaart.

(20) Die Hirte jinge zeröck un sunge em Herrjott e Leed, für all dat, wat se jehüürt un jesenn hatte, su wie et inne jesaat wudde wor.

De Dijaläkte un wi mer t bochshtabbėerre kann
Bönnsch :	Weihnachte, Chrisnaach, Chrisdaach, Chrisdääch
Dütsch :	⇒ Weihnachten
Dütsch :	⇒ Christfest
Dremmener Platt :	Kreesmes, Kreesdaach, Kreesnǫǫch
Kölsch (Rheinische Dokumenta) :	Wäinaach, Kresfäs, Kresdaach, Kresǫvend, Kreßnaach
Kölsch (Ripoarėsch Töhn) :	Wëijnaach, Kreßfëß, Kreßdaach, Kreßoovend, Kreßnaach
Kölsch (Wrede) :	Weihnaach, Kreßfeß, Kreßdaach, Kreßovend, Kreßnaach
Krieevelsch (Shprooch) :	Chressmes, Kressdaag, Chrieeßdag
Nederlands :	⇒ kerstmis
Rhinberkse Platt :	Wainachte̩, Kärsme̩s, Karsmäs

Chrisliche Fierdääsch

Weihnachte · Dreiköninge · Äschermettwoch · Palemsondaach · Jröndonnersdaach · Karfriedaach · Ostere (Pooschte) · Himmelfahrt · Pingste · Fronleichnam