![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Flag_of_UNESCO.svg/langkrc-640px-Flag_of_UNESCO.svg.png&w=640&q=50)
Бирлешген Миллетлени окъуудан, илмудан эмда культурадан организациясы
From Wikipedia, the free encyclopedia
ЮНЕСКО (ингил. UNESCO — United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization) — Бирлешген Миллетлени окъуудан, илмудан эмда культурадан организациясыды.
Бирлешген Миллетлени Окъуудан, Илмудан эмда Культурадан Организациясы United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization L’Organisation des Nations Unies pour l’éducation, la science et la culture | |
![]() | |
Къошулгъан къралла | 192 кърал |
Штаб-фатарыны тургъаны | ![]() |
Генерал директор | ![]() |
Официал тиллери | Ингилиз тил, Испан тил, Орус тил, Француз тил, Къытай тил, Араб тил |
Къуралыуу | 16-чы ноябрь 1945 |
Официал сайты | http://www.unesco.org |
Организация 1945 джылны 16-чы ноябрында къуралгъанды, штаб-фатары Парижде орналгъанды. Организациягъа дунияны тюрлю-тюрлю джерлеринде орналгъан 67 бюро бла бёлек киреди.
ЮНЕСКО-ну Уставы 1945 джылны ноябрында, Лонодон конференцияда къабыл этилгенди, 4 ноябрь 1946 джыл, 20 кърал къол салгъан актланы сакълаугъа берилгенден сора кючге киргенди. Бусагъатда организацияагъа 192 кирген кърал эмда 6 иш бирлик этген кърал барды[1]. 173 кирген кърал, Парижде дайым келечиликлеге иедиле.
ЮНЕСКО-ну баш нюзюрю — халкъланы арасында, окъууда, илмуда эмда культурада иш бирликни кенгертиу бла мамырлыкъ эм къоркъуусузлукъну бегитиудю. Бютеу халкълагъа, расасына, ырхызына, тилине неда динине къарамай бир-бирини сыйын кёрюу, адил болуу, законну эмда адам хакъланы тутуу эмда Бирлешген Миллетлени Организациясыны Уставында баямланнган баш хакъланы джакълауду.
Кесини мандатыны бардырыр нюзюр бла ЮНЕСКО беш баш функция айырады:
- окъууну, илмуду культураны эмда коммуникацияланы формаларыны тамблада керек боллукъ тинтиулерин бардырады;
- илму тинтиулеге, хазырланыугъа эмда дерс бериуге таяныб билимлени алгъа бардырыуун, бериуюн эмда ауушдуруун бардырады;
- норматив ишлемлени бардырады: халкъла арасы актла бла тындырыргъа зорунлу болгъан рекомендацияланы хазырлайды эмда къабыл этеди;
- кирген къраллагъа проектлени айнытыуда эмда къурауда эсперт къуллукъну береди;
- специал информацияны бериу-алыуун бардырады.
1972 джыл ЮНЕСКО Дуния культура эмда табигъат осуйлукъну сакълауну юсюнден конвенцияны къабыл этеди, кючге 1975 джыл киреди, бусагъатха дери аны 184 кърал ратификация этгенди.