ಹಿತೋಪದೇಶ
ಪ್ರಾಣಿ ನೀತಿ ಕಥೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಮಧ್ಯ ಕಾಲೀನ ಸಂಸ್ಕೃತ ಪಠ್ಯ / From Wikipedia, the free encyclopedia
ಹಿತೋಪದೇಶವು ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಒಂದು ಭಾರತೀಯ ಪಠ್ಯ. ಇದು ಪ್ರಾಣಿ ಹಾಗೂ ಮನುಷ್ಯ ಎರಡೂ ಪಾತ್ರಗಳಿರುವ ನೀತಿಕಥೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ನೀತಿವಚನಗಳು, ಲೌಕಿಕ ವಿವೇಕ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಮೇಲಿನ ಸಲಹೆಯನ್ನು ಸರಳ, ಸೊಗಸಾದ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.[1] ಈ ಕೃತಿಯನ್ನು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಭಾಷಾಂತರ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.
ಇದರ ಮೂಲದ ಬಗ್ಗೆ ಕಡಿಮೆ ತಿಳಿದಿದೆ. ಉಳಿದುಕೊಂಡಿರುವ ಪಠ್ಯವ್ಯ್ ೧೨ನೇ ಶತಮಾನದ್ದೆಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ, ಆದರೆ ಸಂಭಾವ್ಯವಾಗಿ ನಾರಾಯಣನು ಕ್ರಿ.ಶ. ೮೦೦ ರಿಂದ ೯೫೦ರ ನಡುವೆ ರಚಿಸಿರಬಹುದು.[2] ನೇಪಾಳದಲ್ಲಿ ದೊರಕಿದ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಯು ೧೪ನೇ ಶತಮಾನದ್ದೆಂದು ಕಾಲನಿರ್ಧಾರ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ, ಮತ್ತು ಅದರ ಒಳವಸ್ತು ಹಾಗೂ ಶೈಲಿ ಬಹಳ ಹಿಂದಿನಿಂದ ಪಂಚತಂತ್ರ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಪ್ರಾಚೀನ ಸಂಸ್ಕೃತ ಗ್ರಂಥಗಳಂತಿದೆ ಎಂದು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲಾಗಿದೆ.[3]