ಸದಸ್ಯ:C K SRIHARI/WEP 2019-20 sem2
From Wikipedia, the free encyclopedia
ಮೋರ್ಸಿಂಗ್ (ಮುಖರ್ಷಂಕು, ಮೋಛಂಗ್, ಮೋರ್ಚಿಂಗ್ ಅಥವಾ ಮೋರ್ಚಾಂಗ್; ತೆಲುಗು:మోర్సింగ్, ರಾಜಸ್ಥಾನಿ: मोरचंग, ತಮಿಳು:நாமுழவு அல்லது முகச்சங்கு, ಮಲಯಾಳಂ:മുഖർശംഖ്, [ಇಂಗ್ಲಿಷ್:Jew's harp) ಇಂಗ್ಲಿಷರ ಜಿವ್ಸ್ ಹಾರ್ಪನ್ನು ಹೋಲುವ ವಾದ್ಯ, ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ರಾಜಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ, ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಸಿಂಧ್ ಎಂಬ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಲ್ಯಾಮೆಲ್ಲೊಫೋನ್ಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ವರ್ಗೀಕರಿಸಬಹುದು. ಇದು ಎರಡು ಸಮಾನಾಂತರ ಫೋರ್ಕ್ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಕುದುರೆಗಾಲಿನ ಆಕಾರದಲ್ಲಿ ಲೋಹದಿಂದ ಮಾಡಿಡ್ದು ಒಂದು ಚಕ್ರದ ಆಕಾರ ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಮೀಟಲು ಒಂದು ಲೋಹದ ನಾಲಿಗೆ, ಒಂದು ತುದಿಯಲ್ಲಿ ಚಕ್ರಾಕಾರಕ್ಕೆ ನಿವಾರಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಂದು ತುದಿಯಲ್ಲಿ ಕಂಪಿಸಲು ಮುಕ್ತವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಆ ಲೋಹದ ನಾಲಿಗೆಯು ತುದಿಯಲ್ಲಿ ಬಾಗುತ್ತದೆ, ಇದರಿಂದ ಅದನ್ನು ಮೀಟಬಹುದು ಮತ್ತು ಕಂಪಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಬಹುದಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಬಾಗಿದ ಭಾಗವನ್ನು ಟ್ರಿಗ್ಗರ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಮೋರ್ಸಿಂಗ್
1500 ವರ್ಷಗಳ ಇತಿಹಾಸ ಹೊಂದಿರುವ ಈ ವಾದ್ಯವು ಮೂಲತಹ ಭರತದ್ದಾಗಿದ್ದು ಇದನ್ನು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಲು ಯಾವುದೆ ಆದಾರವಿಲ್ಲ. ಭಾರತೀಯ ಗುರುಕುಲ ಬೋಧನಾ ಪದ್ಧತಿಯ ಸಂಪ್ರದಾಯದಲ್ಲಿ, ಜಾನಪದ ಕಥೆಗಳು ಅದರ ಇತಿಹಾಸದ ದ್ವಿತೀಯ ಮೂಲವಾಗಿದೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಇದು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತ, ರಾಜಸ್ಥಾನ ಮತ್ತು ಅಸ್ಸಾಂನ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಬಂಗಾಳದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಅಸ್ಸಾಮಿಯ ಜಾನಪದ ಗೀತೆಗಳಲ್ಲಿ ರಬೀಂದ್ರಸಂಗೀತವನ್ನು ನುಡಿಸುವಾಗಲೂ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿ, ಇದು ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ ಕಚೇರಿಗಳು ಮತ್ತು ತಾಳವಾದ್ಯ, ಮೇಳಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಹಾರ್ಮೋನಿಕಾ ಮತ್ತು ಹಾರ್ಮೋನಿಯಂನಂತಹ ನಂತರದ ವಾದ್ಯಗಳಿಗೆ ಉಲ್ಲೇಖವಾಗಿ ಬಳೆಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು.
ರಾಜಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಮೋರ್ಚಾಂಗ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ಲೋಕ್ ಗೀತ್ (ಜಾನಪದ ಸಂಗೀತ) ಗಳಲ್ಲಿ ತಾಳವಾದ್ಯವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಹಿಂದಿ ಸಿನೆಮಾದಲ್ಲಿ ಆರ್.ಡಿ. ಬರ್ಮನ್ ಮತ್ತು ಎಸ್.ಡಿ.ಬರ್ಮನ್ರಂತಹ ಸಂಗೀತ ನಿರ್ದೇಶಕರು ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಇಪ್ಪತ್ತನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಪುನರುಜ್ಜೀವನಗೊಂಡರು, ವರುಣ್ ಜಿಂಜೆಯಂತಹ ಬೀದಿ ಪ್ರದರ್ಶಕರು ಇದನ್ನು ಹೊಸ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ನುಡಿಸಿದರು.