បាអាត

ព្រះចៅបាអាត (គ.ស ?-១៣៥៥) រជ្ជកាល (គ.ស ១៣៥៣-១៣៥៥) ចៅបាអាត ឡើងសោយរាជ្យ នៅមហានគរ ក្នុងឆ្នាំម្សាញ់ បញ្ចស័កនោះ ព្រះអង្គទ្រង់ព្រះនាមថា ព្រះចៅបាអាតរាជា។ ព្រះចៅរាមាធិបតី ស្ដេចសៀម កាលបើបានរៀបអភិសេក ព្រះរាជបុត្រទី១របស់ព្រះអង្គរួចហើយ ក៏បានទុកព្រះចៅបាអាតមួយ ចៅកំបង់ពិសីមួយ និងសេនាទាហានសៀមមួយម៉ឺននាក់ ឲ្យនៅជួយធ្វើការរាជការ និងរក្សានគរ។ ទ្រង់តាំងនាម៉ឺនសៀម ឲ្យធ្វើជាចៅហ្វាយស្រុក ស្រុកបស្ចិមមួយ នគររាជសីមាមួយ ស្រុកទាំងពីរ សៀមយកជាប់ទៅ តាំងពីពេលនោះមក។ ព្រះចៅរាមាធិបតី លុះតាំងនាម៉ឺនរួចហើយ ទ្រង់ប្រទានរង្វាន់ ដល់សេនាទាហានតាមសមគួរ។ ស្ដេចត្រាស់ឲ្យផាត់កៀរគ្រួសារខ្មែរ ប្រាំបួនម៉ឺននាក់ ទ្រង់ទុកមួយម៉ឺន ទ្រង់ឲ្យជញ្ជូនយកទ្រព្យ ពិសេសមានតម្លៃ និង មាសប្រាក់សម្រាប់ផែនដី សព្វដំរី សេះ ព្រះរាជទ្រព្យគ្រប់គ្រឿងប្រដាប់ ទ្រង់ឲ្យយកកន្ទេលមាស កន្ទេលប្រាក់ ដាក់រទេះ ផ្ទុកជាស្រេចហើយ ទើបស្ដេចលើកទ័ព មកក្រុងមហានគរវិញ។

បាអាត
ព្រះចៅ
រជ្ជកាល	គ.ស ១៣៥៣-១៣៥៥
រាជ្យមុន	ព្រះបាទលំពង្សរាជា រឺ ព្រះចៅបាសាត
រាជ្យបន្ត	ព្រះចៅបាសាត រឺ ព្រះចៅកំបង់ពិសី
ព្រះនាមពេញ ​​​ព្រះចៅបាអាតរាជា
សន្តតិវង្ស	ព្រះឧទង
បិតា	ព្រះចៅរាមេសូរ រឺ ព្រះចៅរាមាធិបតីទី១
ប្រសូត	អយុធ្យា
សុគត	គ.ស ១៣៥៥ មហានគរ

​

ព្រះចៅបាអាត បានសោយរាជ្យ ជាស្ដេចក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ទ្រង់បានឲ្យមនុស្សដើរបញ្ចុះបញ្ចូលរាស្ត្រខ្មែរបានមកតាំងជាមន្ត្រី ហើយឲ្យមន្ត្រីខ្មែរ សៀម ចេញប្រាបប្រាម សង្កត់ខែត្រនានា ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា តែសង្កត់បានតែខែត្រ ដែលនៅជិតៗប៉ុណ្ណោះ ឯខែត្រធំ តូច នៅត្រើយ ខាងកើត ខាងជើង ខាងត្បូងនោះ ពុំមកចុះចូលស្ដេចឡើយ។ ចៅហ្វាយស្រុកទាំងនោះ តាំងខ្លួនជាធំតែដោយខ្លួន លើកទ័ពលបកាប់សម្លាប់គ្នា, អស់ប្រជានុរាស្ត្រ កើតវិនាសក្ដៅក្រហាយ ជាកលិយុគ កើតទុក្ខតាំងពីឆ្នាំម្សាញ់ បញ្ចស័កនោះរៀងមក។

នេះនឹងស្រដីពីព្រះស្រីសុរិយោវង្ស ដែលព្រះអង្គចាញ់ទ័ពសៀម រត់ទៅប្រទេសលាវ។ ព្រះស្រីសុរិយោវង្ស ដែលស្ដេចទៅគង់នៅក្នុងនគរលាវនោះ លុះមហានគរបែកធ្លាយហើយ ព្រះអង្គក៏ចេញអំពីនគរលាវ មកបញ្ចុះបញ្ចូលសេនាទាហាន ប្រាបប្រាមស្រុកដែលចលាចល ឲ្យបានរាបទាប រហូតទល់នឹងស្រុកចំណុះសៀម។

ព្រះចៅបាអាត សោយរាជ្យបាន ២ឆ្នាំ គឺពីឆ្នាំម្សាញ់ បញ្ចស័ក ដល់ឆ្នាំមមែ សប្តស័ក បើរាប់តែក្បាល ឆ្នាំ បាន៣ឆ្នាំ ទ្រង់ប្រឈួនហើយសុគតទៅ។ មន្ត្រីខ្មែរសៀម លើកព្រះសពធ្វើបុណ្យ ហើយអញ្ជើញព្រះចៅបាសាត ជាព្រះរាជអនុជ ឲ្យឡើងសោយរាជ្យ ជាជំនួសព្រះរៀម។

ឯកសារយោង

• ប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរភាគរឿងនិទាន ដោយលោកបណ្ឌិតសភាចារ្យ រស់ ចន្ទ្រាបុត្រ
• ឯកសារមហាបុរសខ្មែរ

គោរម្យងារសំរាប់រាជ្យ
មុនដោយ ព្រះបាទលំពង្សរាជា	ព្រះចៅនៃមហានគរ ១៣៥៣-១៣៥៥	តដោយ ព្រះចៅបាសាត រឺ ព្រះចៅកំបង់ពិសី