Үшарал (қала)

Үшарал — Қазақстандағы қала (1984 жылдан), Жетісу облысы Алакөл ауданының орталығы (1928). Іргесі 1871 жылы қаланған.

Қала
Үшарал
Әкімшілігі
Ел	ҚазақстанҚазақстан
Статусы	аудан орталығы
Облысы	Жетісу
Ауданы	Алакөл
Ауылдық округі	Үшарал
Әкімі	Бағдат Әбілмәжинұлы Қарасаев
Тарихы мен географиясы
Координаттары	46°10′11″ с. е. 80°56′22″ ш. б.46.16972° с. е. 80.93944° ш. б. / 46.16972; 80.93944 (G) (O) (Я)
Құрылған уақыты	1871
Бұрынғы атаулары	Стефанов
Қала статусы	1984
Уақыт белдеуі	UTC+5:00
Тұрғындары
Тұрғыны	21 198[1] адам (2023)
Сандық идентификаторлары
Телефон коды	+7 72833
Пошта индексі	040200
Автомобиль коды	19
alakol-akimat.kz  (қаз.) (орыс.)
Үшарал картада Үшарал Үшарал
Үшарал шекарасы

 Басқа мағыналар үшін Үшарал деген бетті қараңыз.

Географиялық орны

Облыс орталығы – Талдықорған қаласынан солтүстік-шығысқа қарай 281 км-дей жерде, Тентек өзенінің жағалауында орналасқан.

Халқы

Тұрғыны:

• 15 991 адам (2009);
• 16 234 адам (2010);
• 16 292 адам (2011);
• 16 396 адам (2012);
• 17 620 адам (2013).

2021 жылғы ұлттық халық санағының қорытындысы (2009, 2021)^[2][3]

2009	2021	2021 2009-ға пайызбен	Ерлер 2009	Ерлер 2021	2021 2009-ға пайызбен	Әйелдер 2009	Әйелдер 2021	2021 2009-ға пайызбен
17157	▲21122	123,1	8475	▲10601	125,1	8682	▲10521	121,2

Атауы

Қаланың батыс жақ тұсынан Тентек өзені үш тарамға бөлініп ағатын болғандықтан «Үшарал» атанған.

Кәсіпорындары

20 ғасырдың 90-жылдарының ортасына дейін қалада қызмет атқарған ауыл шаруашылығы техника бірлестігі, баспахана, нан, тұрмыс қажетін өтеу комбинаттары, орман шаруашылығы, көлік, құрылыс кәсіпорындары, мал дәрігерлік стансасы, т.б. мекемелер мен кәсіпорындар нарықтық экономикаға өтуге байланысты жекешелендірілді. Олардың негізінде АҚ, ЖШС мен шаруа қожалықтары құрылды.

Географиясы

Климаты

Үшарал ауа райы
Көрсеткіш	Қаң	Ақп	Нау	Сәу	Мам	Мау	Шіл	Там	Қыр	Қаз	Қар	Жел
Абсолюттық максимум, °C	6,6	13,5	26,2	33,5	38,2	39,5	42,3	41,0	40,2	31,2	22,5	14,4
Орташа максимум, °C	−6,4	−3,8	4,3	17,7	24,3	29,6	31,8	30,8	24,9	16,0	5,8	−2,4
Орташа температура, °C	−12	−9,5	−1	10,4	16,8	21,8	24,2	22,7	16,6	8,8	0,5	−7,1
Орташа минимум, °C	−17,5	−15,2	−6,4	3,0	9,3	14,1	16,6	14,5	8,2	1,6	−4,8	−11,9
Абсолюттық минимум, °C	−37,8	−36,1	−30,8	−9,2	−3,7	3,4	8,8	3,9	−5,5	−16,5	−30,1	−35,5
Жауын-шашын нормасы, мм	26,3	19,5	21,5	31,9	26,5	27,7	28,2	11,8	10,7	22,8	37,5	36,1
Дерекнама: Үшарал ауа райы мен климаты

Инфрақұрылымы

Аудандық аурухана, емхана, тубдиспансер, санэпидстанса, дәріханалар, 5 орта мектеп, гимназия, музыка, спорт мектептері, ауыл шаруашылық лицейі, 2 балабақша, мәдениет сарайы, халық театры, мешіт, т.б. мекемелер бар.

Қала арқылы республикалық маңызы бар Алматы — Талдықорған — Семей автомобиль жолы өтеді.^[4]