From Wikipedia, the free encyclopedia
Фридрих Вильгельм Йозеф Шеллинг(1775 — 1854) — философ, неміс классикалық идеализмінің көрнекті өкілі.
Western Philosophy 19th-century philosophy | |
---|---|
Аты: | Friedrich Wilhelm Joseph Schelling |
Тууы: | {{{birth}}} |
Ағымы/салты: | German idealism |
Басты мүдделері: | Naturphilosophie, natural science, aesthetics, metaphysics, epistemology, philosophy of religion |
Елеулі идеялары: | System of Naturphilosophie, Identitätsphilosophie (philosophy of identity), Positive Philosophie (positive philosophy), unconscious infinity |
Ықпалы: | Plato, Böhme, Spinoza, Leibniz, Kant, Jacobi, Herder, Goethe, Hölderlin, Fichte, Kielmeyer |
Ықпалданғандар: | Hegel, Coleridge, Kierkegaard, Heidegger, Tillich, Peirce, Goethe, Fackenheim, Žižek, Carvalho, Secrétan, I. Bernays,[1] Krause, Ravaisson, Cousin, Grant, Hâjdeu |
Табиғат философиясы мәселесі жөнінде еңбектер сериясын жазған. Онда Канттың идеясы мен Лейбництің тірі монадалар мен табиғаттың дұрыс күштері туралы ілімін саралай отырып, табиғатты түсінуге қайшылықтар арқылы даму идеясын енгізді. “Транцендеталдық идеализм жүйесінде” (1800) Фихтенің субъективті идеализмін өз жүйесінің объективті идеализмімен ұштастыруға тырысты. Еркіндік туралы Шеллинг ілімі “Адам еркінің мәні туралы және осыған байланысты заттар туралы философиялық зерттеулерде” (1809) жан-жақты дамытылды. Фихтемен бірге Шеллинг еркіндікті ұғылған қажеттілік деп түсініп, еркіндік құбылысын жекелеген адамның ерлігі емес, қоғамның жетістігі деп білді. Алайда ақырында өзінің осы көзқарасымен қайшы келіп, Шеллинг еркіндік мәселесін мистификациялап, жеке негіз еркіндіктің түп тамыры, ал ол негіздің көзі “ой жететін дүниеде” деп жариялады. 1815 жылы Шеллингтің дүниеге көзқарасында мистикалық элементтердің мейлінше күшеюімен белгілі. Шеллингтің ықпалы ең алдымен Гегельде және басқа да көптеген жаратылыстанушыларда анық байқалды. Сондай-ақ оның ілімі натурфилософтар және славяншылар арқылы орыс философиясына да ықпал жасады. [2]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.