Өлөне

Лена
Сипаттамасы
Ұзындығы	4400 км
Су алабының; ауданы	2490000 км²
Су ағысы
Бастауы	Байкал таулары
• Биіктігі	1474 м
• Координаттары	53°56′ с. е. 108°05′ ш. б.53.933° с. е. 108.083° ш. б. (G) (O) (Я) (T)
Сағасы	Лавтев теңізі
• Биіктігі	0 м
• Координаттары	72°24′ с. е. 126°41′ ш. б.72.400° с. е. 126.683° ш. б. (G) (O) (Я) (T)
Орналасуы
Ел	Ресей

Лена (сах. -{Өлүөнэ}-; орыс. Ле́на) — Солтүстік-Шығыс Сібірдің ең ірі өзені. Көбінесе Саха Республикасы өңірінде ағады, Лаптевтер теңізіне құйылады. Өзен ұзындығы 4400 км (әлемде 10-шы орын). Су жиналатын алабы 2,49 млн. км²^[1].

Quick Facts Лена, Сипаттамасы ...

Close

Географиясы

Лена өзені Сибирьдің оңтүстік-шығысында орналасқан Байкал тауларынан басталады. Солтүстікке қарай ағады. Рельеф тұрғысынан әр түрлі жерлерден ағады: таулардан, жазықтардан, тундрадан, тайгадан және батпақты жерлерден.

Өзеннің тереңдігі әр түрлі. Оның тереңдігі кейбір жерлерде 100 метрден астам.

Алабы негізінен Орта Сібір таулы үстіртінде, 500-ден астам ұсақ өзендерден тұрады. Орта ағысында аңғары 30 км-ге дейін жайылып, жағалауы батпақты келеді. Жайылмасында көптеген шағын көлдер бар. Еріген қар суы мен жаңбыр суынан толығады. Су тасығанда өзен деңгейі орта ағысында 10 — 15 м, төм. жағында 18 м-ге көтеріледі. Орташа жылдық су ағымы сағасында 17 000 м3/с. Лена және оның салалары Киренга, Вилюй, Олёкма, Алдан кеме қатынасына пайдаланылады. Усть-Куттен сағасына дейін кеме тұрақты жүреді. Басты айлақтары: Булун, Якутск, Олёкминск, Ленск, т.б. Вилюй, Мамакан СЭС-тері жұмыс істейді.

Лаптев теңізіне құяды. Оның сағасында көптеген кішкентай аудандар бар және ол көптеген кішкентай өзендерге бөлінеді.

Лена өзенінің бассейні 2 490 000 шаршы километрді құрайды. Ол көптеген кішкентай өзендерді, көлдерді және батпақты жерлерді қамтиды.

Басты салалары

Вилюй: Лена өзенінің ең ірі саласы. Ол Вилюй тауларынан басталып, Лена өзеніне шамамен 2650 километр (1647 миля) ағып құяды. Вилюй өзенінің бассейні шамамен 454 000 шаршы километрді құрайды.
Алдан: Лена өзенінің екінші ірі саласы. Ол Становой тауларынан басталып, Лена өзеніне шамамен 1450 километр (901 миля) ағып құяды. Алдан өзенінің бассейні шамамен 729 000 шаршы километрді құрайды.
Оленек: Лена өзенінің сол жақ жағасындағы ірі саласы. Ол Оленек тауларынан басталып, Лена өзеніне шамамен 2250 километр (1398 миля) ағып құяды. Оленек өзенінің бассейні шамамен 217 000 шаршы километрді құрайды.
Чона: Лена өзенінің оң жақ жағасындағы ірі саласы. Ол Становой тауларынан басталып, Лена өзеніне шамамен 800 километр (497 миля) ағып құяды. Чона өзенінің бассейні шамамен 45 000 шаршы километрді құрайды.