Муаммар Каддафи
From Wikipedia, the free encyclopedia
Муаммар ибн Мұхаммед Әбу Меньяр Әбдуссаләм ибн Һамид әл-Каддафи (audio (ақп.) араб.: معمر القذافي [muˈʕamːar alqaðˈðaːfiː], Muʿammar al-Qaḏḏāfī, араб.: [muˈʕæmːɑrˤ əlɡædˈdæːfi]; 7 маусым 1940 жыл немесе 1942 жыл, Сирт, Итальяндық Ливия — 20 қазан 2011 жыла, Сирт, Ливия[1]) — ливияның мемлекеттік және әскери қайраткері, Ливияның джамахирии ( 1969 жылдың 1 қыркүйегінен бастап 2011 жылдың 20 қазанына дейін[2][3][4] ) басшысы (еншілес), Ливияның революциондық пәрмен беру алқымының төрағасы (1969 – 1977), Ливия қорғаныс премьер-министрі және министрі (1970 – 1979), Жалпы Халықтық Конгресс бас хатшысы (1977 – 1979), полковник (1969 жылдан бастап 2011 жылға дейін). Каддафи барлық лауазымдардан бас тартқаннан кейін, Ағайын көсем және революция басшысы[5][6].
Муаммар Каддафи араб.: معمر القذافي | ||||
Лауазымы | ||||
---|---|---|---|---|
| ||||
1 қыркүйек 1969 жыл — 20 қазан 2011 жыл | ||||
Ізашары | лауазым ұйымдастырылған | |||
Ізбасары | лауазым жойылған | |||
| ||||
1 қыркүйек 1969 жыл — 2 наурыз 1977 жыл | ||||
Ізашары | лауазым ұйымдастырылған;
Ыдырыс (Ливия патшасы) патша ретінде | |||
Ізбасары | лауазым жойылған | |||
| ||||
Ізашары | Махмұт Сүлеймен Әл-Мағриби | |||
Ізбасары | Абдель Салам Желлуд | |||
| ||||
Ізашары | Адам Саид Хауаз | |||
Ізбасары | белгісіз | |||
Өмірбаяны | ||||
Партиясы | Еркін офицерлер
(1964–1969) | |||
Білімі | Ливия университеті Бенгази әскери университетінің академиясы | |||
Мамандығы | әскери, саясаткер, публицист, революционер | |||
Діні | Ислам, суннизм | |||
Дүниеге келуі | 7 маусым 1942 (1942-06-07) Қаср Әбу Хади, Италияндық Ливия | |||
Қайтыс болуы | 20 қазан 2011 (2011-10-20) (69 жас) Сирт, Ливия Социалистік Халық Жамахирия | |||
Жерленді | Ливия шөлі | |||
Әкесі | Мұхаммед Әбу Меньяр | |||
Анасы | Айша бин Ниран | |||
Жұбайы | 1) Фатхиа Нұри Халед 2) Сафия Фаркаш | |||
Балалары | бірінші некеден ұл: Мұхаммед Каддафи екінші некеден ұлдары: Саиф әл-Ислам, | |||
Ғылыми қызметі | ||||
Ғылыми аясы | Ғылым докторы | |||
Қолтаңбасы | ||||
Муаммар Каддафи Ортаққорда | ||||
өңдеу |
Монархияны жойғаннан соң, өзінің үш томдық "Жасыл кітап" атты еңбегінде жазған "Үшінші әлемдік теорияны", Джамахирия - жаңа басқару жүйесін құрды. Мұнай өндіруден келген ақшаны, ливия басшылары, әлеуметтік мұқтаждарға жұмсады. Осынын арқасында, 1970 жылдарының ортасында, масштабты мемлекеттік тұрғын үйлер құрылыстар, білім беру және денсаулық сақтау жобаларын дамуына қол жеткізді.
Каддафидың басқару жылдарында, Ливияны, бірнеше рет, басқа мемлекеттердің жұмысына араласуын айыптады. 1977 жылы Мысыр мемлекетімен шекаралық соғыс болды. 1980 жылдары мемлекет Чадтағы қарулы жанжалға тартылды. Панарабизм қолдаушысы болғандықтан, Каддафи басқа мемлекеттермен бірігуге тырысты.
2011 жылдың 27 маусымында, азаматтық соғысы кезінде, Халықаралық қылмыстық соты, Кадаффины өлтіру, заңсыз қамауға алу айыптары бойынша, тұтқынға алуға рұқсат береді.[7] 2011 жылдың қараша айында, Сирт қаласын Ұлттық өту алқасының күштерімен алуынан соң қаза табады.[8].