Джеффри Чосер (1340/1341-1400)[1] - XIV ғасырдағы ағылшын ақыны, прозашы,"ағылшын поэзиясының атасы". Кейінгі XVI ғасырдағы ағылшын ақындары Спансер мен Марлоға дейін ағылшын поэзиясында Джеффридің "Кентерберийские рассказы" өлеңдер жинағына теңкелерлік, тіпті шамалас еш нәрсе болмаған. "Кентерберийские рассказы" алдыңғы барлық ғасырларды болжай, күн ілгері жазылған туынды болған еді.
Өмірбаяны
Джеффри Чосер 1340 жылы немесе 1341 жылдың басында туған. Әкесі өзін "Лондон азаматымын" деп атайтын Джон Чосер (1312/1313-1366) - беделді арақ-шарап сатушы, сонымен қатар жылжымайтын мүлік сатып-алумен айналысқан бай адам болған. Джеффриді әкесі патша сарайына паж (әскери орын) қызметіне орналастырады, содан кейін атқосшы болады, Францияға қарсы жорыққа екі рет қатысып, 1359 жылы тұтқынға түскен оны патша өтеуін төлеп құтқарып алады. Сарайға қайтқаннан кейін оған III Эдуардтың жұбайын, кейінірек II Ричардтың әйелі Анне Богемскаяны өз әңгімелерімен алдандыру қызметі жүктеледі. Алғашқыда басқалардың шығармаларын оқып, әңгімелейді, "Роман о Розе" шығармасын аударады, одан кейін өз өлеңдерін құрастырып, оқи бастайды.
- 1369 жылы "На смерть герцогини Бланш", 1382 жылы II Ричардтың Анне Богемскаяға құдаласуы туралы "Птичий парламент" поэмасын жазады.
- Екі рет 1373 және 1378 жылдары Италияда болады, онда ол итальяндық ақындар Данте, Петрарка және Боккаччолардың шығармаларымен танысады. Дантенің "Божественная комедиясымен" танысуы Джеффридің "Птичий парламент" , "Храм Славы" (1384), тіпті "Кентерберийские рассказы" туындысының бірқатарында байқалады. Боккаччоның "Достославные женщины" туындысы Джеффридің "Легенда о Добрых Женах" (1380-ші жылдардың ортасында жазылған) еңбегіне үлгі болды, Боккаччоның "Тезеидасын" Джеффри рыцарь Паламон және Арсит туралы қысқа әңгімеге айналдырады. Барлық ұстаздарынан өзіне керектісін іздеп, алып, шығармаларына жаратты, әсіресе "Троил и Хризеида" (1370 жылдардың аяғы және 1380 жылдардың басы) поэмасы соның ерекше көрсеткіші болды.
- Джеффри Олдгэйт мұнарасында (Лондон) ешкіммен араласпай өмір сүрген кезінде көп оқиды, кейінірек қариялық шағында көптеген жылдар бойы Боэцияның (римдік философ) "Об утешении философией" трактатын оқиды және оны аударады.
- 1380 жылдырдың аяғында бірнеше жылдар бойы "Кентерберийские рассказы" өлеңдер жинағының негізгі бөлігі жазылады, одан кейін 1390 жылдары елдегі жағдайға байланысты шығармашылығы тоқырап қалады. Джеффридің мүшкіл жағдайын сол жылдары жазған "Великое шатание", "Былой век", "Жалоба пустому кашелю" сияқты поэмалары айқындайды. 1399 жылы патша тағын Джеффридің бұрынғы қолдаушысы Ланкастердің (1340-1399, ағылшын патшасы Эдуард III-тің ұлы) ұлы Генри Болингброк тартып алынғаннан кейін, Джеффриге қамқорлық көрсетіледі.
Дереккөздер
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.