From Wikipedia, the free encyclopedia
АҚШ президенті — Америка Құрама Штаттарының атқарушы билігінің басшысы. Лауазым 1787 жылы Конституциялық жиын қабылдаған АҚШ Конституциясымен енгізілген. АҚШ-тың алғашқы президенті Джордж Уошингтон болып табылады.
АҚШ президентін сайлау 1789 жылдан бастап жүргізіледі. Егер президент екінші мәрте сайланып, өкілеттілігін жалғастырған болса, бір президенттік болып нөмірленеді (мысалы: екі мәрте сайланған Джордж Уошингтон АҚШ-тың бірінші және екінші емес, тек бірінші президенті болып табылады.). Тек Гровер Кливленд ғана АҚШ-тың 22- және 24-президенті болып есептеледі. Франклин Делано Рузвельт — төрт мәрте президенттікке сайланған АҚШ тарихындағы жалғыз тұлға. Уильям Гаррисон — билік басында ең қысқа мерзім болған президент (1841 жылдың наурыз және сәуір айлары). Америка президенттерінің сегізі қызмет барысында қайтыс болған. Төртеуі (Уильям Генри Гаррисон[1], Закари Тейлор[2], Уоррен Гардинг[3] және Франклин Д. Рузвельт) өз өлімімен қайтыс болса, төртеуі адам қолынан қаза тапқан: Авраам Линкольн, Джеймс Гарфилд, Уильям Мак-Кинли[4] мен Джон Кеннеди және біреуі Ричард Никсон қызметінен отставкаға кеткен[5].
Партиясыз (2) Федералист (1) Демократиялық-республикалық (4) Демократиялық (15) Уиг (4) Республикалық (19) Ұлттық Одақ (2) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Президенттігі | Президент | Президенттікке дейінгі лауазымы | Партиясы | Вице-президент | |||
1 | 30 сәуір, 1789 – 4 наурыз 1797 |
Джордж Уошингтон 1732–1799 (Өмірінің ұзақтығы: 67 жас) [6][7][8] |
Құрлықтық Армияның Бас қолбасшысы (1775 – 1783) | Партиясыз | |||
Джон Адамс | |||||||
2 | 4 наурыз 1797 – 4 наурыз 1801 |
Джон Адамс 1735–1826 (Өмірінің ұзақтығы: 90 жас) [9][10][11] |
Америка Құрама Штаттарының 1-вице-президенті |
Федераликтік партия | Томас Джефферсон | ||
3 | 4 наурыз 1801 – 4 наурыз 1809 |
Томас Джефферсон 1743–1826 (Өмірінің ұзақтығы: 83 жас) [12][13][14] |
Америка Құрама Штаттарының 2-вице-президенті |
Демократиялық-республикалық | Аарон Бёрр 4 наурыз 1801 – 4 наурыз 1805 | ||
Джордж Клинтон 4 наурыз 1805 – 4 наурыз 1809 | |||||||
4 | 4 наурыз 1809 – 4 наурыз 1817 |
Джеймс Мэдисон 1751–1836 (Өмірінің ұзақтығы: 85 жас) [15][16][17] |
5-АҚШ Мемлекеттік хатшысы (1801–1809) |
Демократиялық-республикалық | Джордж Клинтон 4 наурыз 1809 – 20 сәуір 1812 (Қызмет барысында қайтыс болған) | ||
Қызмет орны бос (Клинтон өкілеттілігінің қалдығы) | |||||||
Элбридж Герри 4 наурыз 1813 – 23 қазан 1814 (Қызмет барысында қайтыс болған) | |||||||
Қызмет орны бос (Герри өкілеттілігінің қалдығы) | |||||||
5 | 4 наурыз 1817 – 4 наурыз 1825 |
Джеймс Монро 1758–1831 (Өмірінің ұзақтығы: 73 жас) [18][19][20] |
7-АҚШ Мемлекеттік хатшысы (1811–1817) |
Демократиялық-республикалық | |||
Дэниел Томпкинс | |||||||
6 | 4 наурыз 1825 – 4 наурыз 1829 |
Джон Куинси Адамс 1767–1848 (Өмірінің ұзақтығы: 80 жас) [21][22][23] |
8-АҚШ Мемлекеттік хатшысы (1817–1825) |
Демократиялық-республикалық | Джон Колдуелл Кэлхун | ||
7 | 4 наурыз 1829 – 4 наурыз 1837 |
Эндрю Джексон 1767–1845 (Өмірінің ұзақтығы: 78 жас) [24][25][26] |
Теннесиден шыққан Құрама Штарттар Сенаторы (1823–1825) |
Демократиялық | Джон К. Кэлхун 4 наурыз 1829 – 28 желтоқсан 1832 (Қызметтен басатылған) | ||
Қызмет орны бос (Кэлхун өкілеттілігінің қалдығы) | |||||||
Мартин Ван Бюрен 4 наурыз 1833 – 4 наурыз 1837 | |||||||
8 | 4 наурыз 1837 – 4 наурыз 1841 |
Мартин Ван Бюрен 1782–1862 (Өмірінің ұзақтығы: 79 жас) [27][28][29] |
Америка Құрама Штаттарының 8-вице-президенті |
Демократиялық | Ричард Ментор Джонсон | ||
9 | 4 наурыз 1841 – 4 сәуір 1841 (Қызмет барысында қайтыс болған) |
Уильям Генри Гаррисон 1773–1841 (Өмірінің ұзақтығы: 68 жас) [30][31][32] |
Колумбиядағы АҚШ Елшісі (1828–1829) |
Уиг | Джон Тайлер (Президент ізбасары) | ||
10 | 4 сәуір 1841 – 4 наурыз 1845 |
Джон Тайлер 1790–1862 (Өмірінің ұзақтығы: 71 жас) [33][34][35] |
Америка Құрама Штаттарының 10-вице-президенті |
Уиг 4 сәуір 1841 – 13 қыркүйек 1841 |
Қызмет орны бос | ||
Партиясыз 13 қыркүйек 1841 – 4 наурыз 1845 | |||||||
11 | 4 наурыз 1845 – 4 наурыз 1849 |
Джеймс Нокс Полк 1795–1849 (Өмірінің ұзақтығы: 53 жас) [36][37][38] |
Теннесидің 9-губернаторы (1839–1841) |
Демократиялық | Джордж Даллас | ||
12 | 4 наурыз 1849 – 9 шілде 1850 (Қызмет барысында қайтыс болған) |
Закари Тейлор 1784–1850 (Өмірінің ұзақтығы: 65 жас) [39][40][41] |
АҚШ әскерінің 1-атқыштар полкінің генерал-майоры (1846–1849) |
Уиг | Миллард Филлмор (Президент ізбасары) | ||
13 | 9 шілде 1850 – 4 наурыз 1853 |
Миллард Филлмор 1800–1874 (Өмірінің ұзақтығы: 74 жас) [42][43][44] |
Америка Құрама Штаттарының 12-вице-президенті |
Уиг | Қызмет орны бос | ||
14 | 4 наурыз 1853 – 4 наурыз 1857 |
Франклин Пирс 1804–1869 (Өмірінің ұзақтығы: 64 жас) [45][46][47] |
АҚШ әскерінің 9-атқыштар бригадасының генералы (1847–1848) |
Демократиялық | Уильям Руфус Кинг 4 наурыз – 18 сәуір 1853 (Қызмет барысында қайтыс болған) | ||
Қызмет орны бос (Кинг өкілеттілігінің қалдығы) | |||||||
15 | 4 наурыз 1857 – 4 наурыз 1861 |
Джеймс Бьюкенен 1791–1868 (Өмірінің ұзақтығы: 77 жас) [48][49][50] |
Ұлыбританиядағы АҚШ Елшісі (1853–1856) |
Демократиялық | Джон Кэбелл Брекинридж | ||
16 | 4 наурыз 1861 – 15 сәуір 1865 (Адам қолынан қаза тапқан) |
Авраам Линкольн 1809–1865 (Өмірінің ұзақтығы: 56 жас) [51][52][53] |
Иллинойстегі 7-сайлау округінен шыққан Өкілдер палатасының мүшесі (1847–1849) |
Республикалық (Ұлттық Одақ) |
Ганнибал Гэмлин 4 наурыз 1861 – 4 наурыз 1865 | ||
Эндрю Джонсон 4 наурыз – 15 сәуір 1865 (Президент ізбасары) | |||||||
17 | 15 сәуір 1865 – 4 наурыз 1869 |
Эндрю Джонсон 1808–1875 (Өмірінің ұзақтығы: 66 жас) [54][55][56] |
Америка Құрама Штаттарының 16-вице-президенті |
Ұлттық Одақ April 15, 1865 – ш. 1868 |
Қызмет орны бос | ||
Демократиялық ш. 1868 – 4 наурыз 1869 | |||||||
18 | 4 наурыз 1869 – 4 наурыз 1877 |
Улисс Грант 1822–1885 (Өмірінің ұзақтығы: 63 жас) [57][58][59] |
АҚШ әскерінің Бас қолбасшысы (1864–1869) |
Республикалық | Шайлер Колфакс 4 наурыз 1869 – 4 наурыз 1873 | ||
Генри Уилсон 4 наурыз 1873 – 22 қазан 1875 (Қызмет барысында қайтыс болған) | |||||||
Қызмет орны бос (Уиллсон өкілеттілігінің қалдығы) | |||||||
19 | 4 наурыз 1877 – 4 наурыз 1881 |
Ратерфорд Хейс 1822–1893 (Өмірінің ұзақтығы: 70 жас) [60][61][62] |
Огайо штатының 29- & 30-губернаторы (1868–1872 & 1876–1877) |
Республикалық | Уильям Элмон Уилер | ||
20 | 4 наурыз 1881 – 19 қыркүйек 1881 (Адам қолынан қаза тапқан) |
Джеймс Гарфилд 1831–1881 (Өмірінің ұзақтығы: 49 жас) [63][64][65] |
Огайодағы 19-сайлау округінен шыққан Өкілдер палатасының мүшесі (1863–1881) |
Республикалық | Честер А. Артур (Президент ізбасары) | ||
21 | 19 қыркүйек 1881 – 4 наурыз 1885 |
Честер А. Артур 1829–1886 (Өмірінің ұзақтығы: 57 жас) [66][67][68] |
Америка Құрама Штаттарының 20-вице-президенті |
Республикалық | Қызмет орны бос | ||
22 | 4 наурыз 1885 – 4 наурыз 1889 |
Гровер Кливленд 1837–1908 (Өмірінің ұзақтығы: 71 жас) [69][70] |
Нью-Йорктің
28-губернаторы |
Демократиялық | Томас Эндрюс Хендрикс 4 наурыз – 25 қазан 1885 (Қызмет барысында қайтыс болған) | ||
Қызмет орны бос (Хэндрикс өкілеттілігінің қалдығы) | |||||||
23 | 4 наурыз 1889 – 4 наурыз 1893 |
Бенджамин Гаррисон 1833–1901 (Өмірінің ұзақтығы: 67 жас) [71][72][73] |
Индиана штатынан шыққан АҚШ сенаторы (1881–1887) |
Республикалық | Леви Мортон | ||
24 | 4 наурыз 1893 – 4 наурыз 1897 |
Гровер Кливленд 1837–1908 (Өмірінің ұзақтығы: 71 жас) [69][70] |
Америка Құрама Штаттарының 22-президенті (1885–1889) |
Демократиялық | Эдлай Эвинг Стивенсон | ||
25 | 4 наурыз 1897 – 14 қыркүйек 1901 (Адам қолынан қаза тапқан) |
Уильям Мак-Кинли 1843–1901 (Өмірінің ұзақтығы: 58 жас) [74][75][76] |
Огайо штатының 39-губернаторы (1892–1896) |
Республикалық | Гаррет Хобарт 4 наурыз 1897 – 21 қазан 1899 (Қызмет барысында қайтыс болған) | ||
Қызмет орны бос (Хобарт өкілеттілігінің қалдығы) | |||||||
Теодор Рузвельт 4 наурыз – 14 қыркүйек 1901 (Президент ізбасары) | |||||||
26 | 14 қыркүйек 1901 – 4 наурыз 1909 |
Теодор Рузвельт 1858–1919 (Өмірінің ұзақтығы: 60 жас) [77][78][79] |
Америка Құрама Штаттарының 25-вице-президенті |
Республикалық | Қызмет орны бос 14 қыркүйек 1901 – 4 наурыз 1905 | ||
Чарльз Фэрбенкс 4 наурыз 1905 – 4 наурыз 1909 | |||||||
27 | 4 наурыз 1909 – 4 наурыз 1913 |
Уильям Говард Тафт 1857–1930 (Өмірінің ұзақтығы: 72 жас) [80][81][82] |
Америка Құрама Штаттарының 42-Соғыс министрі (1904–1908) |
Республикалық | Джеймс Скулкрафт Шерман 4 наурыз 1909 – 30 қараша 1912 (Қызмет барысында қайтыс болған) | ||
Қызмет орны бос (Шерман өкілеттілігінің қалдығы) | |||||||
28 | 4 наурыз 1913 – 4 наурыз 1921 |
Вудро Вильсон 1856–1924 (Өмірінің ұзақтығы: 67 жас) [83][84][85] |
Нью-Жерси штатының 34-губернаторы (1911–1913) |
Демократиялық | |||
Томас Райли Маршалл | |||||||
29 | 4 наурыз 1921 – 2 тамыз 1923 (Қызмет барысында қайтыс болған) |
Уоррен Гардинг 1865–1923 (Өмірінің ұзақтығы: 57 жас) [86][87][88] |
Огайо штатынан шыққан АҚШ сенаторы (1915–1921) |
Республикалық | Калвин Кулидж (Президент ізбасары) | ||
30 | 2 тамыз 1923 – 4 наурыз 1929 |
Калвин Кулидж 1872–1933 (Өмірінің ұзақтығы: 60 жас) [89][90][91] |
Америка Құрама Штаттарының 29-вице-президенті |
Республикалық | Қызмет орны бос 2 тамыз 1923 – 4 наурыз 1925 | ||
Чарльз Гейтс Дауэс 4 наурыз 1925 – 4 наурыз 1929 | |||||||
31 | 4 наурыз 1929 – 4 наурыз 1933 |
Герберт Гувер 1874–1964 (Өмірінің ұзақтығы: 90 жас) [92][93][94] |
Америка Құрама Штаттарының 3-Сауда министрі (1921–1928) |
Республикалық | Чарлз Кёртис | ||
32 | 4 наурыз 1933 – 12 сәуір 1945 (Қызмет барысында қайтыс болған) |
Франклин Д. Рузвельт 1882–1945 (Өмірінің ұзақтығы: 63 жас) [95][96][97] |
Нью-Йорктің 44-губернаторы (1929–1932) |
Демократиялық | Джон Нэнс Гарнер 4 наурыз 1933 – 20 қаңтар, 1941 | ||
Генри Эгард Уоллес 20 қаңтар, 1941 – 20 қаңтар, 1945 | |||||||
Гарри Трумэн 20 қаңтар – 12 сәуір, 1945 (Президент ізбасары) | |||||||
33 | 12 сәуір 1945 – 20 қаңтар, 1953 |
Гарри Трумэн 1884–1972 (Өмірінің ұзақтығы: 88 жас) [98][99][100] |
Америка Құрама Штаттарының 34-вице-президенті |
Демократиялық | Қызмет орны бос 12 сәуір 1945 – 20 қаңтар, 1949 | ||
Олбен Уильям Баркли 20 қаңтар, 1949 – 20 қаңтар, 1953 | |||||||
34 | 20 қаңтар, 1953 – 20 қаңтар, 1961 |
Дуайт Д. Эйзенһауэр 1890–1969 (Өмірінің ұзақтығы: 78 жас) [101][102][103] |
Еуропадағы НАТО БҚК Бас қолбасшысы (1949–1952) |
Республикалық | |||
Ричард Никсон | |||||||
35 | 20 қаңтар, 1961 – 22 қазан 1963 (Адам қолынан қаза тапқан) |
Джон Ф. Кеннеди 1917–1963 (Өмірінің ұзақтығы: 46 жас) [104][105][106] |
Массачусетс штатынан шыққан АҚШ сенаторы (1953–1960) |
Демократиялық | Линдон Б. Джонсон (Президент ізбасары) | ||
36 | 22 қазан 1963 – 20 қаңтар, 1969 |
Линдон Б. Джонсон 1908–1973 (Өмірінің ұзақтығы: 64 жас) [107][108] |
Америка Құрама Штаттарының 37-вице-президенті |
Демократиялық | Қызмет орны бос 20 қазан 1963 – 20 қаңтар 1965 | ||
Хьюберт Хорейшо Хамфри 20 қаңтар, 1965 – 20 қаңтар, 1969 | |||||||
37 | 20 қаңтар, 1969 – 9 тамыз 1974 (Қызметтен басатылған) |
Ричард Никсон 1913–1994 (Өмірінің ұзақтығы: 81 жас) [109][110][111] |
Америка Құрама Штаттарының 36-вице-президенті (1953–1961) |
Республикалық | Спиро Агню 20 қаңтар, 1969 – 10 қазан 1973 (Қызметтен басатылған) | ||
Қызмет орны бос 10 қараша – 6 желтоқсан 1973 | |||||||
Джеральд Форд 6 желтоқсан 1973 – August 9, 1974 (Президент ізбасары) | |||||||
38 | 9 тамыз 1974 – 20 қаңтар, 1977 |
Джеральд Форд 1913–2006 (Өмірінің ұзақтығы: 93 жас) [112][113][114] |
Америка Құрама Штаттарының 40-вице-президенті |
Республикалық | Қызмет орны бос 9 тамыз – 19 желтоқсан 1974 | ||
Нельсон Рокфеллер желтоқсан 19, 1974 – 20 қаңтар, 1977 | |||||||
39 | 20 қаңтар, 1977 – 20 қаңтар, 1981 |
Джимми Картер 1924 жылы туған (99 жаста) [115][116][117] |
Джорджия штатының 76-губернаторы (1971–1975) |
Демократиялық | Уолтер Мондейл | ||
40 | 20 қаңтар, 1981 – 20 қаңтар, 1989 |
Рональд Рейган 1911–2004 (Өмірінің ұзақтығы: 93 жас) [118][119][120] |
Калифорния штатының 33-губернаторы (1967–1975) |
Республикалық | |||
Джордж Г. У. Буш | |||||||
41 | 20 қаңтар, 1989 – 20 қаңтар, 1993 |
Джордж Г. У. Буш 1924-2018 (Өмірінің ұзақтығы: 94 жас) [121][122][123] |
Америка Құрама Штаттарының 43-вице-президенті |
Республикалық | Дэн Куэйл | ||
42 | 20 қаңтар, 1993 – 20 қаңтар, 2001 |
Билл Клинтон 1946 жылы туған (78 жаста) [124][125][126] |
Арканзас штатының 40- & 42-губернаторы (1979–1981 & 1983–1992) |
Демократиялық | |||
Эл Гор | |||||||
43 | 20 қаңтар, 2001 – 20 қаңтар, 2009 |
Джордж У. Буш 1946 жылы туған (78 жаста) [127][128] |
Техас штатының 46-губернаторы (1995–2000) |
Республикалық | |||
Дик Чейни | |||||||
44 | 20 қаңтар, 2009 – 20 қаңтар, 2017 |
Барак Обама 1961 жылы туған (63 жаста) [129][130] |
Иллинойс штатынан шыққан АҚШ Сенаторы (2005–2008) |
Демократиялық | |||
Джо Байден | |||||||
45 | 20 қаңтар, 2017 – 20 қаңтар, 2021 |
Дональд Трамп 1946 жылы туған (78 жаста) [131][132] |
The Trump Organization Төрағасы және Президенті (1971–2017) |
Республикалық | Майк Пенс | ||
46 | 20 қаңтар, 2021 – Лауазымды иеленуші |
Джо Байден 1942 жылы туған (81 жаста) |
АҚШ-тың 47-вице-президенті (2009–2017) |
Демократиялық | Камала Харрис |
2024 жылғы қыркүйек айындағы жағдай бойынша қазір өмір сүріп жатқан бұрынғы президенттер саны бесеу:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.