M

12.1.1 Maa

ũhoro ũrĩa gũo ũtariĩ mweherie ũndũ ona kana ũkongererwo

12.1.2 Maagũ

Ngai

12.1.3 maana

harĩa njũkĩ irekagia matũmbĩ na ikamarera

12.1.4 maarara

maroro me mwĩrĩ-inĩ wa nyamũ; nda ya kerĩ ya nyamũ irĩa irĩ nda inya; kĩhembe kĩa ũkĩ

12.1.5 maarũa

njohi ya mwere maatha caria na ĩcokanĩririe maciaro ma mũgũnda kana ũmithio ĩngĩ ĩhana ta ĩcio maathina maĩ menyitagĩrĩra makomanĩrĩra harĩa maitĩkĩra moimaga mĩmera-inĩ ta marigĩ matarĩ merũ kana mĩramba-inĩ mabage matĩ manene; matĩ mahaana ta marorete na mbere mĩno

12.1.6 macakaya

ihinda rĩa kĩeha gĩa gũkuĩrwo

12.1.6 macani

mũmera ũrĩa ũthondeka cai

12.1.7 macegera

igera cia kũoha andũ

12.1.8 macemanĩrio

handũ njĩra makĩria ma ĩmwe inyitanĩire

12.1.9 macoko

ũbai

12.1.10 macũa

mahũti matarĩ momũ magegania igegania rora igegania magego igego rora igego magenda mbĩa mĩtĩĩrĩa ĩikaragĩrwo nĩ mĩitĩrĩro nyũmba-inĩ harĩa rũthingo na mĩitĩrĩro inyitanagĩra magerio igerio rora igerio

12.1.11 magigi

kĩũndũ kĩĩrũ mũno na gĩa kũmakania magũanyĩrĩ gũanyĩrĩ rora gũanyĩrĩ mahĩa ihĩa rora ihĩa mai kĩrĩa kĩrũtagwo nĩ mwĩrĩ thutha wa irio gũthĩo gĩkoimĩra bibũi-inĩ mai kĩndũ gĩtwekũ kiumanaga na mbũra, maria kana njũĩ

12.1.12 mairang'a

maitho matarona wega mairia hwainĩ riũa rĩgĩthũa ndũma yanjia kũingĩra; ndũma ĩtarĩ ndũmanũ biũ mairiria kũndũ kũraya mũno kũrĩa hinya wa maitho ũkinyaga mairiria thieya wa gwĩka ũndũ ũrĩa ũbatiĩ gwĩkwo ihinda-inĩ rĩa gũo: mamĩrĩria

12.1.13 maithikiri

Kĩngeretha bicycle kĩgaragari kĩa magĩrũ merĩ gĩcoceragwo matanga gĩgathiĩ maitho ritho rora ritho maithori rĩithori maĩ maria maitĩkaga kũũma maitho-inĩ mũndĩ akĩrĩra man mũciari mũtũmia; nyina wa mũndũ makambũcũ ikambũcũ rora ikambũrũ

12.1.14 makandũi

imũndũ ciĩ hinya makangai tũcũnjĩtwa nganga kana mbarabũ tũnyitaine makoro ikoro rora ikoro mama kiugo gĩkĩ kĩhũthagĩrwo kũonania kĩndũ nĩ kĩingĩbiũ mũhano: ena mbembe nyingĩ

12.1.15 mama

mũrũ wa nyina na nyina wa mũndũ kana mũthũri wa mwarĩ wa nyina na ithe wa mũndũ; karema mũndũ aciaragwo nako kana tũnyamũ tũirũ tũgĩaga mwĩrĩ-inĩ wa mũndũ mambarita gatagati ka rũgito rũria rũgitĩte nyũmba igũrũ na mĩitĩrĩro mambũra ihinda rĩrĩa igongona rĩna, rĩ na gũkenerera rĩkagwo ta mambũra ma irũa; ũndũ ũrekwo wĩ na ĩkũngũĩri mũhano: ĩmũthĩ kũrĩa kwĩ na mambũra ma ĩhiki; ihinda rĩa mweri wa mũndũ-wa -nja 12.1.16 mamia

komia mamĩrĩria maĩrĩria mana ũtarĩ ũmithio mĩhano: ĩcio ndarĩ kĩrĩko, ona kwaria nake no wĩra wa mana managĩ maũndũ monekaga na mũndũ kana nyamũ matarĩ ma kĩmerera na maroneka me ma kĩgegania mang'ũri

12.1.17 mang'ũrĩ

ũndũ wĩkĩtwo na marakara manene mũhano: araririe na mang'ũrĩ maingĩ gũtiri mũndũ ũtanamenya nĩ mũrakarũ mangũ tiga maria marĩ ho kana magwetetwo mangi- rora angĩ-; rora ũngĩ- manya gũkũo nĩ gĩkeno kana kĩeha na njĩra ĩkĩrũkĩte

12.1.18 manjarara

harĩa hinya wa maitho ũkinyaga

12.1.19 mara

kĩĩga kĩrĩa kiumĩte nda-inĩ na nĩho irio thĩe cioyagĩrwo nĩ mwĩrĩ nakĩo gĩko gĩgatigũo nĩgũo gĩtindĩkwo kiumĩre njĩra ya kĩoro maragara mahũti momũ maitĩkĩte thĩ maramũ mwarĩ wa nyina na mOka wakũ maramũ mũndũrũme ũrĩa mũhikĩtie arĩ a nyina ũrnwe kana a ithe ũmwe nake

12.1.21 marengeta

handũ hagunyĩtio ni mai hakahaana mũtondo

12.1.22 marĩ

kiugo gĩa kũũga aria kana maria mararĩrĩrio ni makoragwo na kĩrĩa kĩrarĩrĩrio mũhano: marĩ ngari; kĩnyitithanagio na ciugo ingĩ kũũga aria mararĩrĩrio me harĩa hagwetwo mũhano: marĩ kũo

12.1.23 maricũ

ndicũ: mũndũ ũtangĩrĩgĩrĩrwo mũno maĩndũ-inĩ

12.1.24 maroro

rora iroro

12.1.25 marotero

rora kĩrotero

12.1.26 maru

rora iru

12.1.27 marũrũ

ũũru ũmanĩte na ũndũ mũna

12.1.28 mata

kĩndũ gĩtwekũ kĩrũtagwo nĩ ngaĩ i thĩiniĩ wa kanũa gĩteithagĩrĩria irio igĩtanũkwo; kĩndũ gĩtwekũ kũnyitana gĩkaritũha

12.1.29

mĩario ĩrongoreirio kũhĩgia kana kũongerera ũgĩ ũkoniĩ ũndĩ mũna matandara magoko matũmĩtwo matũĩke ngo matanya mĩhoko mathaara ũtarĩ wa ma: ĩtangĩhokwo mathaga ithaga rora ithaga

12.1.30 mathegenyua

matigio

12.1.31 mathiri

ciĩko ciĩ na ĩũrũ mũingĩ ũmanĩte na marakara kana marũrũ mĩhano: mathiri maria ararĩ namo na mũka maratũmire aringe ng'ombe hakũhĩ amĩonjie

12.1.32 matiba

njohi ya mutu wa mbembe

12.1.33 matigio

irio itigitio nĩ mũndũ ũihũrĩirwo akarĩa na ndanine

12.1.34 matongo

gĩko gĩtenderũkũ kiumaga maitho-inĩ

12.1.35 matũ

rora gũtũ

12.1.36 matukũ

mĩthenya mĩingĩ

12.1.37 matũkũya

ciĩko ciakũonania marakara manene; mathirĩ

12.1.38 matura-nguru

mũhĩrĩga mũna wa mũtĩ; irũngo rĩa athũri a mĩaka ta igana gũthiĩ na igũrũ

12.1.39 Maũ maũ

gĩkũndi kĩa njamba kĩrĩa gĩatongoretio nĩ Agĩkũyũ Aembũ na Amĩrũ kũrũĩrĩra ithaka na wĩyathi wa mũndũ mũirũ kĩrĩa gĩatoririe Mũngeretha na Kenya ĩkĩgwatĩra wĩyathi

12.2.1 memenyi

ciũmbe ithecaga irio nyũmũ ta mbembe na mboco Kĩngeretha: weevil

12.2.2 memerekia

hũnjia ũhoro ũkinyĩre andũ aingĩ

12.2.3 mena

thũũra

12.2.4 mendeera

hihinya kĩndũ kinya kĩmotoke

12.2.5 mengere

rũhiũ rũnoore mĩena ĩĩrĩ rwa kũrĩma

12.2.6 menithĩrĩria

arĩrĩria ũũru nĩgũo kĩrĩa ũrarĩrĩria kĩmenwo menya korwo

12.2.7 meria

ikũrũkia kĩndũ gĩthiĩ nda kĩgereire mũmero merũka kĩndũ gũthiĩ nda kĩgereire mũmero methũkanga ũmana kĩrĩa gĩ thĩinĩ kĩoneke methũra kũrũtania kĩndũ nĩgũo kĩrĩa gĩ thĩiniĩ wa kĩo kĩoneke mĩaraho mũthenya gatagatĩ

12.3.1 mica

irĩria

12.3.2 mĩcohio

mĩario ya gũtinia mũndũ akĩaria hatarĩ na gĩtĩyo; mĩario ya kĩnyararo: kĩnyugo

12.3.3 mĩenũ

rora mwenũ, mwĩnũ

12.3.4 mĩhehũ

mĩario ya kũhehanĩrĩrwo; njũũkũ

12.3.5 mĩhĩndo

mũhĩndo: mũkanda wa kũoha ũthondeketwo wĩ na kĩana mũthia-inĩ ĩmwe

12.3.6 mĩhĩrigo

rora mũhĩrĩgo

12.3.7 mĩkũmba

njũĩrĩ ciĩthiorete

12.3.8 mĩndĩga

njũĩrĩ ireketwo ikũre ciogathanĩte

12.3.9 mĩnĩga

ũgũrũki

12.3.10 mĩnyĩrĩ

mĩhenahenio ĩrĩa yonekaga rirĩa riũa rĩarĩte kũndũ kwaraganũ

12.3.11 mindĩ na mindĩ

mahinda matagathira mĩokia mĩcoora mĩgemũ

12.3.12 mĩrukĩ

rĩera rĩcokanĩrĩirio rĩkahingĩrwo handũ

12.3.13 mĩrũri

rora mũrũri

12.3.14 mĩting'oe

mũting'oe kĩĩga gĩkoragwo nyamũ-inĩ ta ng'ombe kana ndigiri kĩnyitaine na mũnyiginyigi gĩgacũnjũra mũthia-inĩ wagũo: mũcũthĩ

12.3.15 mitũka

thira biũ nĩ ũndũ wa mbaara, ng'aragu kana mũrimũ

12.3.16 mitũki

ihenya rĩa gwĩka ũndũ

12.3.17 miũra

kĩna gĩkoragwo mbembe-inĩ kĩhana ndigi kana njũĩrĩ na gĩgĩcũa gĩkoragwo gĩkĩmirũrĩkũ

12.3.18 miũra

ũnũra ta ũrĩa maĩ matherũkũ monũraga ngonde cia mwĩri wa mũndũ mamũitĩkĩra

12.4.1 moca

hinyĩrĩrĩka mwĩri na ũrũo nĩ hinya

12.4.2 mondo

mũtumia agĩcagũra kahũa mondo-inĩ

kĩndũ gĩtũmĩtwo na rũa kana ngora gĩa gũkũĩra indo

12.4.3 moni

mũthia wa gũtũ ũrĩa ũkoragwo wĩnyitĩrĩire rũthĩa-inĩ

12.4.4 monjora

kwĩyendithĩrĩria harĩ mũndũ; anjanja

12.4.5 monjore

mwarĩrie ĩtarĩ na gĩthimi kana kĩharĩro

12.4.6 mori

ng'ombe ya nga

12.4.7 motoka

kĩndũ kĩororo gũkua gĩkoima tũcunjĩ tũnini

12.4.8 moya

arara taarĩ gĩcocora

12.5.1 mũ

mũgambo wa kĩndũ gĩkĩgwa thĩ kana gĩkĩringa kingĩ mũhano: Kamaũ aragũire thĩ mũ ta mũrigo wa ngũ gĩkagĩrwo mbere wa ciugo cia gĩĩko kana cia gũtarĩria gĩĩko kũũga ũrĩa wĩkaga kana wĩkĩte ũgũo mĩhano: mũhiki, mũgĩ,mũraihũ,mũhĩnga mũbabaĩ mũmera ũrĩa ũciaraga mababaĩ mũbage Caesaĩpina sepiaria mũ- mũbaibũ

12.5.2 mũbaibũ

mũtĩ ũrĩa ũmeraga ikongo-inĩ gatagatĩ wĩ na marũngo ta ma mũrangi; kĩndũ gĩthondeketwo gĩgĩa kũgerwo nĩ indo ndwekũ ta maĩ: mũberethi

12.5.3 mũbaki

mũmera ũria umaga mbakĩ

12.5.4 mũbara

kĩndũ gĩa gĩthiũrũrĩ kĩgaragaragio nĩ ciana igathaka nakĩo

12.5.5 mũbarano

mũkanĩrĩro ũmanĩte na mũingĩrano: haranio

12.5.6 mũbariti

mĩbariti mũkĩma mũbaũ mũringamũ: Eucalyptus globilus

12.5.7 mũbebe

(mĩbebe) mũmera ũrĩa ũciara mbembe

12.5.8 mũberethi

Gĩthweri:mferejii mũbaibũ kĩndũ gĩthondeketwo kina irima gatagatĩ gĩa kũgererwo nĩ indo ndwekũ kana mĩrũkĩ: mũrica

12.5.9 mũbibi

mũthia wa mara manene harĩa mai maikaraga matanamĩo

12.5.10 mũbuuto

mũgũtho: itonyo rĩhũmbagwo kũma njohero gũikũrũka rĩkoragwo rĩtumĩtwo ũndũ o kũgũrũ kũraingĩra ha kũo ũgacoka ũkoherwo njohero

12.5.11 mũcaara

(mĩcaara) Gĩthweri: Mshahara marĩhi nĩ ũndũ wa kũrũta wĩra

12.5.12 mũcacana

mũmera ũtarĩ mũkũrũ mũno ũtarĩ ũromĩrĩria ũrĩ o mũororo

12.5.13 mũcakwe

mĩcakwe harĩa thanda cia mbembe ikoragwo ciĩnyitĩrĩire

12.5.14 mũcang'ang'a

mũrũro wa tũhĩĩ; mũhahĩ

12.5.15 mũcarĩ

(mĩcari) mũnyegerera wĩ na mahira ũgĩaga ciara- inĩkana makinya

12.5.16 mũcarica

(mĩcarica) kĩndũ kĩororo kĩngĩkũnjĩka gĩa gũcũtha

12.5.17 mũcaũ

(mĩcaũ) mbembe ĩtarĩ ngũrũ biũ ĩroima iria

12.5.18 mũcayo

gĩĩko gĩa gũcaya

12.5.19 mũcemanio

(mĩcemanio) gĩikaro kĩa andũ mokĩte hamwe kwarĩrĩria ĩndũ kana maũndũ maria mamakoniĩ

12.5.20 mũcene

mĩtũgo wa kwenda kĩingĩrĩra maũndũ matagũkoniĩ na kwaria mũno kinya rĩrĩa ũtabatiĩ

12.5.21 mũceneneko

mĩcene

12.5.22 mũciari

(aciari) mũndũ ũrĩa aciarĩte kana kũciarithia mwana na kũmũrera

12.5.23 mũciĩ

( mĩciĩ) gĩikaro gĩake nyũmba; gĩikaro kũrĩa mwaria oimĩte

12.5.24 mũcinga

(mĩcinga) mũro mũthondeke wa gũikia njirũngi

12.5.25 mũcingũ

(mĩcingũ) mũnungo wa kĩndũ kĩngĩrĩo ta nyama mũcobe

12.5.26 mũcobe

(mĩcobe) mũthia wa kĩndũ ĩhana mĩthonge

12.5.27 mũconjo

tĩĩri ĩgunyĩtio nĩ mai ũkahaana gĩcĩrĩcĩrĩ gĩtweku

12.5.28 mũcora

(mĩcora) mĩhari ĩcoretwo kĩndũ mĩhano: ndigiri ĩkoragwo na mĩcora ng'ong'o-inĩ wayo

12.5.29 mũcori

(acori) mũndũ ũrĩ ũgĩ wa gĩcora mĩcoro

12.5.30 mũcoro

mũhianĩre wa kĩndũ ũcanĩtwo handũ; gĩĩko kĩa wara

12.5.31 mũcũng'wa

rwĩmbo rwa anake na airitũ rwainagwo mũthenya

12.5.32 mũcũnjũri

mũhari wa indo ithiĩte cikũrũkĩte ta ũrĩa ciugo ingĩandĩkwo handũ kiugo gĩgoka rũngũ wa kĩrĩa kĩngĩ

12.5.33 mũcũnũ

(mĩcĩnũ) ngũkũ ĩtarĩ njoya ngingo:nyoni ĩtarĩ njoya ngingo

12.5.34 mũcũri

(mĩcũri) Handũ haũmĩru thĩinĩ wa indo ihũthĩkaga gwĩkĩrwo indo ta nyũngũ kana kĩnya hangĩhũthĩrwo ta mũnyito kana hakũmĩra kĩrĩa kĩigĩtwo thĩinĩ wa indo ta icio

12.5.35 mũcũnũro

(mĩcĩnũro) waru itarĩ ngũrũ wega igakorwo na ria rĩronĩka

12.5.36 mũcũthĩ

(mĩcũthĩ) kĩĩga kĩa mũndũrũme gĩtarĩ kĩruu; gĩcũthĩ gĩtarũtĩtwo nyamũ-inĩ

12.5.37 mũcũthi

gĩcũrũcũrĩ kia irio itherũkitio igakũanga: maĩ matherũkĩtio na irio ikĩhĩa

12.5.38 mũgaa

mĩeri ĩrĩa riũa rĩaraga miino kĩmera-inĩ kĩa mwere/themithĩ na kĩa njahĩ/thano Kĩngeretha nĩ Janũary na September

12.5.39 mũgaa

( migaa) mũtĩ ũkũraga kũndũ gũtarĩ mbũra nyingĩ ũgĩaga ndongũ cĩĩ na mĩigũa na nĩ wa mũhĩrĩga ũmwe na mũrera

12.5.40 mũgamba

mũtĩ ũkĩranĩtie ũrĩa wakagĩrĩrwo mĩarĩro mũhano: mũgamba wa ũrĩrĩ ũkoragwo mwena wohithanĩtio na magũrũ ma ũrĩrĩ

12.5.41 mũgambo

(mĩgambo) mũrũrũmo ũraigũĩka na matũ

12.5.42 mũgathi

(mĩgathĩ) ithaga ricũragio ngingo

12.5.43 mũgendere

( mĩgendere) mĩthiĩre; mĩtũgo

12.5.44 mũgendi

agendi

mũndĩ ũmagarĩte agathiĩ rũgendo

12.5.45 mũgendi

mwana wa mũrũ wa nyina na maitũgũo: mwana wa mwarĩ wa nyina na thogũo mũgendi wa ithe/awa mũndũrũme maciaranĩirwo na thogũo

12.5.46 mũgetho

mweri ũrĩa ĩkaga gatagatĩka Mĩgaa wa themithũ na Kĩhũ Febrũary

12.5.46 mũgĩka

mĩgĩko

kĩndũ gĩkĩranĩtio handũ nĩgũo hatikahĩtũkĩke: mĩgĩka

12.5.47 Mũgira-njara

ũndũ mĩgiranie gwĩkwo na ĩrĩa ũngĩwĩka agwatagwo nĩ thahu mĩhano: nĩ mĩgiro mũndũ kũraga mũndũ ĩrĩa ĩngĩ mũgiro

12.5.48 mũgiro

mweri-inĩ ũyũ nĩrĩo magongona ma irũa mahingagwo Kĩngeretha May

12.5.49 mũgo

ago

mũndũ ĩciarĩtwo arĩ na ũgĩ mũna akaũtũngata agakorwo ohĩgĩrĩire ũndũ-inĩ ĩcĩo

12.5.50 mũgoiyo

nyĩmbo cia ngomanio cinagwo nĩ anake na airĩtũ ũtukũ mathiĩrĩrĩknrie mwaki mĩnene

12.5.51 mũgoma

mĩgoma

mĩhĩrĩga wa mbĩri irĩa imeraga gũoya mĩnyorokũ na kaingĩ iharaga mahũti maria matambĩrĩire igũrũ kana mathangĩ ma mĩtĩ na mĩting'oe yacio ndĩraihaga

12.5.52 mũgongo

mĩgongo Gĩthweri rora ng'ong'o

12.5.53 mũgũgũta

rũa rwa ng'ombe o hindĩ yathĩnjwo rũtarĩ rũroma; ng'ombe ngũrũ mũno kinya ĩgatorio nĩ ũkũrũ mũgũĩ mĩgũĩ itharaita rĩnooretwo mũthia ũmwe na ũrĩa ũngĩ ũgatũmĩrĩrwo njoya cia nyoni wũikagio na ũta

12.5.54 mũgũĩmi

agũĩmi

ũrĩa ũhĩtaga nyamũ cia gĩthaka agaciũraga nĩ ũndũ wa nyama cia cio kana gĩtũmi kingĩ

12.5.55 mũgũnda

handũ hatheretio, hakarĩmwo na hakahandwo irio

12.5.56 mũgũrũki

agũrũki

mũndũ ũmĩtwo nĩ ngoma:mũndũ wĩ na thĩĩna wa meciria

12.5.57 mũgũtũko

mũhahũko

12.5.58 mũhahĩ

mĩhahĩ

mũtũgo wa kwaga gĩkindĩrio maũndũ-inĩ na kwenda kũingĩrĩra maũndũ matagũkoniĩ mũhano

12.5.59 mũhano

kiugo kĩonanagia ũndũ na njĩra ya kũgereria ũrĩa ũndũ ĩcio ũtariĩ; ũndũ wonanĩtio ĩhana ta ũrĩa gũo

12.5.60 mũhandano

mĩmera irahandirwo rĩa mbere ĩtarĩ yahandwo mbere-inĩ mũhano: tũgwacĩ tũtũ ndĩrenda tũgwate nĩ twa mũhandano

12.5.61 mũharatĩ

handũ hathondeketwo he ha gwĩkĩrĩra mahiũ kĩndũ gĩa kũrĩa kana gĩakunyua mũhano: mũharatĩ wa mbũri nĩ ũraũnĩkire

12.5.62 mũhari

handũ indo cigĩtwo irĩmanĩrĩire kĩmwe thutha wa kĩrĩa kingĩ; mĩkũrũro ĩtemetwo mĩthia yagũo ĩtanyitanĩte

12.5.63 mũheani

aheani ũrĩa ũkenagĩra gũteithia andũ angĩ na indo ciake

12.5.64 mũheera

mĩheera

mũnungo ũtarĩ mwega ũroima handũ hana

12.5.65 mũheneneko

mĩhĩahĩo wa maũndĩ matagĩkoniĩ

12.5.66 mũhera

mĩhera

ciugo cia kwĩrira na kĩhoya kĩrekerwo ũndũ mĩĩrũ mũndũ ekĩte mũhianĩre

12.5.67 mũhianĩre

ũrĩa kĩndũ kĩhana gĩkĩonwo na maitho: mũmbĩre wa kĩndũ mũhano: Ikamaba nĩ rĩicũhagia mahiga mĩhianĩre ya indo ta nyamũ kana andũ

12.5.68 mũhiki

ahiki

mũirĩti ũrahika; mũirĩtũ ũtahikĩte ihĩnda iraya; mũtũmia ũrĩa mũnini: mũirĩtu ũmbĩtwo nĩ mũndũrũme mũna

12.5.69 mũhikania

mũndũrũme ũrĩa ũrahikia mũirĩtũ mũna

12.5.70 mũhĩko

kaara ga gwoko karĩa gakoragwo gatagatĩ wa tũothe

12.5.71 mũhĩndo

mĩhĩndo

mũkanda wogothetwo mĩthia ũmwe wĩ na kĩana

12.5.72 mũhingo

mĩhingo

ihinda rĩa gũtiga gwĩka ũndũ mũna

12.5.73 mũhingũria

mwana wa mũhingũria (ciana cia)mwana ũciaritwo nĩ nyina atahikĩte

12.5.74 mũhĩrĩga

mĩhirĩga

andũ aria mũndũ atarainie nao kũgerera harĩ ithe; mũtaranĩrie wa ciũmbe nĩgũkorwo na kĩhũmo kĩmwe na maũthĩ mamwe

12.5.75 mũhĩrĩgo

mĩhĩrĩgo

itingĩ njicũhie cia kũgita nyũmba mũhĩrĩre ciugo cia gũtaara: ũtaaro mũhũ

12.5.76 mũhu

mĩhũ

miitũtũ ĩria ĩtigaraga thutha wa kĩndũ gũcinwo nĩ mwaki

12.5.77 mũhuhu

mĩhuhu

ndeto iraheanwo no ĩma wacio ndũrĩ ũramenyeka wega

12.5.78 mũhũhũngi

mũndũ wa mĩhahĩ mũhũhũtiko mĩario ĩtarĩ gĩtũmi kana yarĩirio kĩndũ ĩtagĩrĩire

12.5.79 mũhũngũrũ

mĩhũngũrũ

mũngũ ũtonyete handũ ũkoimanĩra mwena ũngĩ mũhũro kĩanda wa handũ hana mũhũũro ndeto cia mũhũhũ kana cia mũhũhũtĩko

12.5.80 mũici

mĩici/aici

mũndũ woyaga kĩndũ kĩene atari mũhe akeigĩra kana agakĩendia mũigũa mĩigũa kĩndũ kĩmeraga mĩtĩ-inĩkana mĩmera-inĩ

12.5.81 mũigũa

mĩigũa

kĩndũ kĩmeraga mĩtĩ-inĩ kana mĩmera-inĩ gĩkoragwo no gĩthece na gĩtũrĩkie, ta cong'e mũigũto mũrũkĩ thĩiniĩ wa nyamũ

12.5.82 mũiko

miiko

gĩthweri mũindũri

12.5.83 mũikũrũko

mĩikũrũko

handũ njĩra ĩinamĩte ĩkahana taarĩ kĩrĩma kĩinamũ mũindũri mĩindũri

12.5.84** mũindũri

mĩindũri

mũtĩ mũthondeke wega wa gũkima irio

12.5.84** mũini

aini

mũndũ wũinaga nyĩmbo

12.5.85 mũĩnũ

mĩenũ

Cassia Aĩata

12.5.86 mũiri

miiri

Prũnũs Africana

12.5.87 mũirĩtũ

airĩtũ

mũndũ-wa-nja ũruĩte no ti mũhikũ kana agaciara (matũkũ maya ona tũrĩgĩ twagimara kĩũga nĩtwĩtagwo airĩtũĩ

12.5.88 mũirũ

airũ

mũtumia ũrĩa ũhikĩtio hamwe nake nĩ mũthũri ũmwe; atumia a ariũ a ithe ĩmwe mũirũ airĩ wĩ na rũnyaga rũirũ 12.5.89 mũitĩriro

mĩtĩĩrĩa

yakagĩrwo nyũmba igũrũ nĩgũo nyeki kana kĩrĩa kĩragita kĩigĩrĩrwo ho; ndĩiga

12.5.90 mũito

mĩito

indo, nyamũ kana andĩ aingĩ gĩkorwo marĩ aingĩ kĩndũ hamwe; njũragano nene ya andũ

12.5.91 mũitũ

mũici wĩhithĩire andũ handũ nĩgũo amatunye indo ciao

12.5.92 mũiyũro

mĩiyũro

mwaraho mũnene wa maĩ: rũĩ kũiyũra rũkoina

12.5.93 mũka

akaa

mũtumia wa mũndũ

12.5.94 mũkamo

mĩkamo

kĩga kĩrĩa gĩthondekaga iria thĩiniĩ wa nyamũ

12.5.95

mũkana

mĩkana

rĩathani rĩa kũgiria ũndũ mũna gwĩkwo; mwerekera wa ihera ũrĩa ũngĩtũngio mũndũ wĩkĩte ũndũ mũna

12.5.96 mũkanda

mĩkanda

ndigi ciogothanĩtio igatũmanio itũĩke kĩndũ kĩmata na kĩariĩ kĩngĩhũthĩrũo kũoha

12.5.97 mũkaro

mĩkaro

mũkũrũ ũtarĩ mũnene mũno

12.5.98 mũkawa

mĩkawa

kĩenderio kĩa irio hĩũ

12.5.99 mũkayo

mĩkayo

mũgambo mũnene wa rũo; kĩrĩro gĩa kũhoya ũteithio

12.5.100 mũkengeco

ihiga rĩhenahenagia rĩhũthagĩrwo kũnyorokia matimũ na gũtĩma mahenie

12.5.101 mũkenia

mĩkenia

Tantana camara

12.5.102 mũkeũ

mĩkeũ

Dombeya Torrida

12.5.103 mũkiinyĩ

mĩkiinyĩ

kĩndũ gĩa gũthambia magego

12.5.104 mũkiha

mĩkiha

harĩa thakame ĩgeragĩra ĩgĩcera mũkiĩ rũnyaga rũhana ta mahũa ma ndabibi kana matheca ihĩĩ

12.5.105 mũkima

mikima

Treviffea Robũsta

12.5.106 mũkindo

ngomanio ya njamba na nga

12.5.107 mũkindũ

mĩkindũ

Phoenix Syĩvestris

12.5.108 mũkindũri

mĩkindũri

Croton Megalocarpũs

12.5.109 mũkinyai

mĩkinyai

mũkio kĩrĩa gitigagwo mbarĩki cia rũtwo magũta; kĩmere kĩa ũcũrũ; ndaka ĩkiĩtwo mũkĩra mĩkĩra mwena ũrĩa ũngĩtiga ũrĩa mũndũ kana kĩndũ kĩrĩ wa kĩndũ gĩtũĩkanĩtie handũ ta rĩĩ

12.5.110 mũkĩrĩti

mĩkĩrĩti

rũgiri rũhandĩtwo rwĩ rwa kũonania mũhaka wa mũgũnda

12.5.111 mũkirito

mĩkirito

njĩra ya nyamũ-ya-thĩ kana nyamũ ya iria- inĩ ĩcorete thĩ

12.5.112 mũkoma thĩ:

mũirĩtũ ũciarĩire nyĩmba ya nyina nĩ gũkorwo ahirĩtwo ihũ atahikĩte

12.5.113 mũkonyo

mĩkonyo

kĩrema kĩrĩa gĩtigagwo nda-inĩ rũrira rwatinio

12.5.114 mũkora

mĩkora

mũici akoraga andũ cikaro-inĩ ciao akamatũnya indo ciao

12.5.115 mũkori

mĩkori

handũ homu gũkĩra kũrĩa kũngĩ harĩa rũnyeni rũnyitagĩrĩra na rũgakũrĩra kana hakoragwo itunda gatagatĩ, thĩiniĩ wa mĩthemba ĩmwe ya nyeni na matũnda

12.5.116 mũkoro

mĩkoro

irio irĩa ciũmanagĩrĩra nyũngũ-inĩ igatigara mĩena-inĩ na gĩtina irio cieherio

12.5.117 mũkũ

gũkĩrĩra na ũhinga

12.5.118 mũkũikũ

mũhari wa andũ

12.5.119 mũkũrũ

mĩkũrũ

mwatũka mũnene: ngũrũmo i gatagatĩ ka mĩrĩmo kana irĩma; mwatũka ũrĩa ũkoragwo ũgayanĩtie itina rĩa mwena wa ũrĩo na rĩa mwena wa ũmotho

12.5.120 mũkũrũ

akũrũ

aria me na mĩaka mĩingĩ

12.5.121 mũkũrũgũthũ

mĩkũrũgũthũ

mũkũrũmũthũ

rora mũnyiginyigi

12.5.122 mũkũrũngũ

Bergia ĩacatae

12.5.123 mũkũrwe

mikũrwe

Eũcĩea Divinorũm

12.5.124 mũkwa

mĩkwa

mũkanda; handũ hekĩrĩtwo mbica, thinema kana mĩario hangĩkĩrwo kĩnanda- inĩkana tibi-inĩ nĩgetha mbica kana thinema ciĩrorerwo, kana mĩgamboĩyo ĩthikĩrĩrio mũkwĩrĩ

12.5.125 mũkwĩri

andũ aingĩ moimanĩte thutha tarĩ mũhari hatarĩ na mũtarara wa gũkorwo ũrũgamĩte thutha wa ũrĩa ũngĩ

12.5.126 mũmaitha

amaitha

thũ yũkĩte gũtaha

12.5.127 mũmbo

miũmbo

ngũ ciũmbĩkĩtwo na tĩĩri nĩgetha ihĩe itũĩke makara

12.5.128 mũmbũro

nyĩmbo cinagwo nĩ aria makirie kũrũa ciũmia mbere ya mũthĩ wa irũa hindĩ ya mũhĩĩro

12.5.129 M. mũmera

mĩmera

mũhĩrĩga wa ciũmbe irĩa ikũnũkaga kũma tĩĩri-inĩ kana igatambĩrĩra irĩa ingĩ

12.5.130 mũmero

mĩmero

kĩĩga gĩkoragwo ngingo-inĩ na nĩho indo ihĩtũkagĩra kũma kanũa-inĩ igatonya nda kana rĩera rĩhĩtũkagĩra kũma maniũrũ-inĩ rĩgĩthiĩ mahũri na rĩkiuma mahũri-inĩ

12.5.131 mũmũthũka

tũĩkanga tũcũnji tũnini mũmwe ũmwe hatarĩ ũngĩ take mũmwo

12.5.132 mũmwo

m irĩ mũndũ mũrũ ũkũĩte mũna ana mũndĩ ũkonainie na ũhoro ũrĩa ũrarĩrĩrio no ndaragwetwo na rĩtwa rĩake 12.5.133 mũnagatho

indo irĩa iramataga na ikahũthĩrwo gũtũria mbeũ mũhano: ndegwa ĩyo nĩ ya mũnagatho nĩkĩo ndendaga itherũ nayo

12.5.134 mũnderendũ

Teclea Simplicilofia

12.5.135 mũndũ

andũ

kĩũmbe kĩrĩa kĩrĩ ũhoti na ĩmenyo gũkĩra ciũmbe iria ingĩ ciothe irĩ thĩ English: hũman being

12.5.136 mũndũ-mũka

andũ-aka mũndũ-wa-nja mũndũ-wa-nja andũ-a-nja andũ a mũhĩrĩga wa nga

12.5.137 mũndũmũrũme arũme

mũndũ wa mũhĩrĩga wa njamba

12.5.138 mũnene

anene

wĩ na kĩũga gĩkĩrĩte kĩa ũrĩa ũngĩ na wariĩ kana ũraihũ; ũrĩa ũratongoria aria angĩ ta mũthamaki wao

12.5.139 mũng'ũng'ũtũ

mũkũrũmũthũ

12.5.140 mũngũ

ngurunga

12.5.141 mũngũrwa

mĩũngũrwa

mĩmera ĩkũrĩtwo na mĩrĩ nĩqũo ĩhandwo hangĩ

12.5.142 mũngũtũko

mũrũro ũtarĩ na gĩkindĩrio mũnungo ũndũ wĩ rĩera-inĩ ĩngĩigũo na maniĩrĩ wĩ mwega kana wĩ mĩĩrũ mũnya gũcia kĩndũ kĩhandĩtwo kiume tĩĩri-inĩ mũnyaka ũndũ mweaa ĩkĩhanĩkĩire hatarĩ

12.5.143 mũnyaka

ũndũ mwega ũkũhanĩkĩire hatarĩ kĩyo gĩakũ mũnyamarĩko ĩhĩna mũnene ũrakũnyarira

12.5.144 mũnyambũ

mĩnyambũ

mũrũthi

12.5.145 mũnyiginyigi

mahĩndĩ maria makoragwo manyitaine kũũma ngata-inĩ ya nyamũ kana igoti-inĩ rĩa mũndũ, magaikũrĩka kinya honge-inĩ na nĩho mbarũ ikoragwo inyitithĩtio

12.5.146 mũnyĩrĩrĩ

mĩnyĩrĩrĩ

mũcora ĩtigĩtwo handũ nĩ kĩndũ kĩnyĩrĩrũkĩire ho; kĩndũ kĩranyĩrĩrĩka handũ mũnyito mĩnyito kĩndũ hathondeketwo he ha kĩnyitwo kĩndũ gĩkĩhĩthĩrwo kana gĩgĩkũo: mĩhano: mĩnyito wa rĩgĩo nĩ ĩratũĩkire

12.5.147 mũnyongoro

mĩnyongoro

mĩhĩrĩga wa ciũmbe ikiritaga thĩkana ciĩtwaraga na magĩrĩ i mĩĩrĩĩ mĩhianĩre ta wa kamĩkanda

12.5.148 mũnyua mai

Blũe gũm Eũcalyptũs Sallgna

12.5.149 mũnyũgi

anyũgi

mũtambia wa ũhoro; mũini

12.5.150 mũnyugi

mĩnyũgĩ

Kĩndũ ;ĩhangĩrĩtwo handũ ta gĩtũkũinĩ kĩhana kamũrica na kaingĩ andũ nĩmahũthagĩra njoya cia nyoni gũthondeka; kĩndũ kĩhotaga kwamũkĩra mĩtambo kana ndũmĩrĩri kũma rĩera-inĩ: mũhano: mũnyũgi wa tibii nĩgũo wamĩkagĩra mĩgambo na mbica

12.5.151 munyũka

mĩri ya kĩndũ gikũraga kĩnyitĩrĩire nayo kwaga kwĩnyitĩrĩra rĩngĩ

12.5.152 mũomboko

nyĩmbo ciokire na andũ aria moimĩte mbara-inĩ ya thĩ na cinagwo na kĩnanda kĩa mũgeto (accordion)

12.5.153 Mũoria-nyoni

mweri ĩyĩ nĩgũo nyoni ikoragwo na irio nyingĩ mũno nĩ ũndũ mĩgũnda nĩĩkoretwo na mbũra ũkaga gatatĩ ka mweri wa ĩathano na Mĩgaa wa thano Kĩngeretha Aũgũst

12.5.154 mũoroto

kara ga gũoko karĩa karigainie na karĩa gatungu na nĩko andũ morotaga nako kaingĩ

12.5.155 mũoroto

mĩoroto

ũndũ ũria ũrongoreirio

12.5.156 mũoyo

mĩoyo

mwĩrĩ gũkorwo ũtakũĩte; ũhoti ĩrĩa ũtũmaga kĩũmbe gĩkorwo gĩtakũĩte mũra kũgũcia ngũmba cia kĩndũ kĩmerete handũ igatũĩkanga

12.5.157 mũra

mĩra

mũnyito wa itimĩ

12.5.158 mũragũri

aragũri

mũndũ ũtũĩragia ũhoro na njĩra ya gũita mbũgũ; mũndũ wĩcũranagia ũhoro akamenya gĩtũmi kĩagũo

12.5.159 mũrahũhũ

mũndũ mũũru mũno

12.5.160 mũraigi

thiarĩ ĩicũhĩtio mĩtĩ-inĩ ũtarĩ mũceke no ũngĩkũĩka ĩkũrĩtwo na mĩri ĩgaicĩhi

12.5.161 muramura

nyamũ irĩa iriaga mahũti ihorerete

12.5.162 mũrangari

mĩrangari

wĩkaga wega kĩndũ kwĩ na maĩ maingĩ ĩkĩraga na marĩngo me mahoro thĩinĩ mũrangĩri arangĩri ĩrĩa ĩikaraga eigũĩte nĩgũo angĩona ĩũru etane kana ahĩrane nagũo

12.5.163 mũrango

mĩrango

rigiĩ

12.5.164 mũrara

irio irarũgĩtwo ikarara

12.5.165 mũrarangai

mĩrarangai

mũthece wa mũgwĩ

12.5.166 mũrari

arari

ũrĩa ĩraraga kana ĩkĩrara handũ

12.5.167 mũrari

mĩrari

rũkũngũ rwĩnyitagĩrĩra kĩndũ thutha wa gĩtogererwo mũno nĩ ndogo

12.5.168 mũraru

ũtarĩ mĩhiũ na ti mĩhehu

12.5.169 mũrata

arata

mũndũ mũmĩranĩtie ngoro mĩkendana mĩratina mĩratina njohi ĩrũgĩtwo na kĩratina; mĩtĩ ĩrĩa ĩciaraga iratina mĩraĩ mĩraĩ hiũ cia gĩkũrũrio nĩgũo irĩme ta irĩa ikũrũragio nĩ ng'ombe

12.5.170 mũraũni

mũndĩ mũceeri mũno

12.5.171 mũrekio

arekio

mũtũmwo

12.5.172 mũremamũthũa

mĩmeramamĩthũa Dodonaea Viscosa

12.5.173 mũrera

mĩrera

Acacia Xanthophĩoe

12.5.174 mũrera

guoya ũrĩa ĩkĩraga mĩtwe-inĩ na ngingo- inĩ cia nyamũ ta mĩrĩthi, ndigiri na ingĩ ta icio

12.5.175 mũreri

areri

ũrĩa ĩroraga mwana kinya akagimara

12.5.176 mũri

mĩri

kĩrĩa mĩmera ĩgwatagĩrĩra nakĩo tĩĩri-inĩ mũrica gacũnjĩ ka mĩmera kororo gatinĩtio ge gaceke karaihũ, kana kĩndũ kingĩ kĩhana ta ĩgũo mĩrĩa-ngũrũ mũndũ ĩtangĩiga kĩrĩko ĩtangĩhokeka mũrigiti arigiti ĩrĩa ĩrigitaga

12.5.177 mũrima

njamba cia ita irĩa cikaraga na thutha ita- inĩ

12.5.178 mũrimũ

mĩrimũ

ũndĩ ũtũmaga mwĩrĩ ũrware ũcĩngĩrĩirwo nĩkwaga kwĩgitĩra kũmana na itũmi irĩa irehaga thĩna ũcio mũrindũko thama ĩcũngĩrĩirio nĩ kĩng'ũki mũrĩnga mĩrĩnga kĩndũ gĩthondeketwo na irĩnga inyitithanĩtio mũro

12.5.179 mũromo

mĩromo

mwanya wa gũtonyerwo na kũmĩrwo mũroterwo aroterwo ũrĩa ũroteirwo

12.5.180 mũroti

aroti

mũndũ wonaga maĩndũ e toro mũrũ wa awa mũndũrũme ũrĩa mũciaranĩirwo nĩ baba ũmwe no manyina ngũrani mũrũ wa iya mũndũrũme ũciarĩtwo nĩ tatagũo kana mamagũo

12.5.181 mũrũ wa maitũ

mũndũrũme ĩrĩa mũciaranĩirwo nĩ nyina ĩmwe

12.5.182 mũrũai

mĩrĩai

12.5.183 mũrũgamĩrĩri

arũgamĩrĩri

nyabara; mĩtiiri mũrũgamo mĩrĩgamo itua irũmũ rĩa mũndũ kana andĩ: mũhano: mĩrĩaamo wa aĩkũndi aĩkĩ nĩ atĩ athĩni

12.5.184 mũrũgamo

mĩrũgamo

itua irũmũ rĩa mũndĩ kana andũ: mũhano: mũrũgamo wa gĩkũndi gĩkĩ nĩ atĩ athĩni maheagwo ũteithio nĩ bũrũri 12.5.185 mũrugi

arugi

mũndũ ũrĩa ũraruga: mũndũ ũhĩgĩrĩire ũhoro-inĩ wa ũrugi

12.5.186 mũrũkĩ

nyamũ cia nga gũkorwo ikĩenda ndũme; mũnũngo mũrũme arũme mũndũrũme ũrĩa ũhikĩtie mĩtũmia mũna

12.5.187 mũruna

kaara ga gũoko karia karigainie na karia kanini

12.5.188 mũruna

mwana ũciarĩtwo e wa gatatũ kana thutha wa mwana wa gatatũ; rĩtwa rĩtanagwo m andũ maciaranĩirwo kana athiriti

12.5.189 mũrũngarũ

arũngarĩ/mĩrũngarũ

mwerekereru ũtarĩ ũhinga; ũtarĩ mũgonyokũ

12.5.190 Mũrungu

rĩtwa ringi rĩa Ngai; nyamũ ya mũhĩrĩga wa irĩa igĩaga hĩa no yo ndĩrĩ

12.5.191 mũrũnye

rũnye (rwenji rũtihoyanagwo nĩ kĩo kiugo rũnye)

12.5.191 mũrũri

mĩrũri

mũgambo ũrũtagwo nĩ kũhingĩriria mĩhũmũ; mũgambo mwega wa kũina

12.5.192 mũrũrũ

mĩrũrũ

gĩcũnjĩ kĩa itũmbĩ kĩrĩa gĩkoragwo na rũnyaga rwa ngoikoni

12.5.193 mũrũrũmba

mĩrũrũmba

kĩndũ kĩgima gĩtarĩ gĩtinangie

12.5.194 mũrũrũmbo

mũrũrũmba

12.5.195 mũrũrũmo

mĩrũrũmo

mũgambo mũritũ; kĩndũ kũinainio nĩ mũgambo

12.5.196 mũrutani

arutanĩ

ũrĩa weheragia maũndũ mana thĩinĩ wa mũndũ nĩgũo amwĩkĩre mangĩ merũ

12.5.197 mũrũthi

mĩrũthi

nyamũ ndĩa-nyama ya gĩthaka ĩrĩa njamba ciayo ikoragwo na njũĩrĩ ndaya ngingo-inĩ na mũtwe-inĩ na nĩyo nyamũ ĩrĩa njĩtigĩre mũno nĩ irĩa ingĩ mĩtitũ-inĩ ya Abrica

12.5.198 mũrutwo

arutwo

ũrĩa ĩreherio ũndũ mũna onio ĩngĩ mwerũ

12.5.199 mũrũũmbo

gĩikarĩro kĩrĩa mĩthũri athiaga na kĩo kĩama agaikarĩre

12.5.200 mũtabarĩre

mwĩkĩre wa maũndũ

12.5.201 mũtacũ

ikinyũkia kũma ikinya rĩmwe kinya rĩrĩa ringĩ Kĩngeretha stride

12.5.202 mũtana

atana

mũheani ngamini

12.5.203 mũtandambogo

mitandambogo

12.5.204 mũtarakwa

mitarakwa

12.5.205 mũtaramũ

ataramũ

Gĩthweri mũndĩ ũhĩgĩrĩire ũndũ-inĩ mũna mũtaratara mĩtaratara mĩtabarĩre wa maũndũ

12.5.205 mũtare

mitare

12.5.206 mũtaro

mĩtaro

handũ henjetwo irima rĩhana mũhari: mũkaro

12.5.207 mũthaiga

indo irĩa ihũthagĩrwo kũrigita mũrimũ kana ndwari; kĩndũ kĩhũthagĩrwo kũroga

12.5.208 mũthako

mĩthako

ũndũ ĩrekwo wĩ wa gwĩkenia; ũndũ wĩkĩtwo wĩ wa kũringa mũndũ itherũ

12.5.209 mũthakwa mwerũ

mithakwamierũ mũthakwa wathi mithakwa wathi

12.5.210 mũthamaki

athamaki

ĩrĩa ũrathamakĩra ũhoro mũna; mũtongoria ũratha andũ

12.5.211 mũthambia

athambia

ũrĩa ũciarĩte mwana ũtarĩ wake akamũtua wake; ũrĩa ũthambagia

12.5.212 mũthanga

thanda imũmũthũkangĩte mahiga-inĩ ikahaana tĩĩri

12.5.213 mũthangiri

mĩthangiri

magego maraya maria nyamũ ndĩa nyama ihũthagĩra gũtarũra kana gwatũra mahĩndĩ namo mũhano: ngũi ĩ mĩthangiri ĩna

12.5.213 mũtharaba

mĩtharaba

Gĩthweri mĩtĩĩhĩngĩcithanĩtio ũmwe ũrũngiĩ na ũrĩa ũngĩ ũkomete

12.5.214 Mũthatũ

mweri ĩrĩa mĩmera ĩkoragwo ĩrirũkĩte thutha wa mbũra ya Kĩhũ, ĩkaga mbere ya mweri wa Mĩgira-njara Kĩngeretha April

12.5.215 mũthegerendũ

mithegerendũ

12.5.216 mũthegethege

tĩĩri mũũmũ ĩhana rĩkĩngĩ

12.5.217 mũtheko

magego ma mana ma mbere maria makoragwo kĩni-inĩ kĩa igũrũ na gĩa thĩ

12.5.218 mũthemba

mĩthemba

mĩhĩrĩga: kĩruka

12.5.218 mũthenya

mĩthenya

mahinda maria kwĩ na ũtheri wa riũa: mũũthĩ

12.5.219 mũthia

mĩthia

kĩrĩkĩro kĩa ũndũ; mwena ũrĩa ũthirĩrĩkĩire wĩ mũkunderũ wa kĩndũ mũhano: araturuma na mũthia wa mũtirima 12.5.220 mũthiga

mithiga

12.5.221 mũthigari

Gĩthweri: askari mũndũ wandĩkĩtwo nĩ thirikari wĩra wa kũnyita aria maroina watho

12.5.222 mũthĩgi

mĩthĩgi

mũtĩ ũkũagwo kũonania ũthamaki kana wathani

12.5.223 mũthigiũ

mithigiũ

12.5.224 mũthigo

mithigo

12.5.225 mũthii

athii

12.5.226 mũthiĩre

mĩthiĩre

ũrĩa mũndũ, nyamũ kana kĩndũ gĩthiaga; mũtũgo

12.5.227 mũthiita

mĩthiita

kĩĩga kĩa ĩndũrũme kĩruithie

12.5.228 mũthimambũri

mithimambũri

mũthii athii ĩrĩ rĩgendo-inĩ

12.5.229 mũthingi

mĩthingi

Gĩthweri harĩa kĩndũ ta nyĩmba, gĩakĩtwo

12.5.230 mũthĩjani

athinjani

12.5.231 mũrigiti

ĩrigitaga na njĩra ya gũthĩnja

12.5.232 mũthĩnji

athĩnji

ũrĩa ũragaga nyamũ nĩgũo ciũme nyama cia kũrĩo

12.5.233 mũthiori

mĩkiha ĩrĩa ĩkoragwo ĩnyitaine na nyee na nĩyo ĩtwaraga hinya wa ũndũrũme nĩ gũo ũkinye kĩga-inĩ kĩa ũciari 12.5.234 mũthirigũ

rwĩmbo rwainirwo 9 9- 9 thutha wa hetĩro ya airitũ kĩgirio nĩ wathani wa Ngeretha

12.5.235 mũthirimo

mĩthirimo

mwena wa mbere wa kũgĩrũ kĩanda wa iru

12.5.236 mũthiririmo

mĩthiririmo

12.5.237 mũthiriti wa thiritũ

12.5.238 mũthonge

mĩthonge

mũhianĩre ĩthiĩte ĩkunderete kũũma gĩtina-inĩ kĩagũo ĩgakorwo na mĩthia mĩceke: mĩcobe

12.5.238 mũthongorima

mũngũ ũtarĩ mwariĩ wenjetwo kaingĩ nĩ nyamũ nĩgũo ciikarage ho

12.5.239 mũthũ

mĩthũ

mũhĩrĩga wa nyoni ikoragwo na gathũkũ na gĩting'oe kĩraya irĩaga matũnda merũa

12.5.239 mũthũi

athũi

ũrĩa ũmaathaga ũkĩ wa njũkĩ

12.5.240 mũthũngũci

nyimbo cia athũri na atũmia aniarũ cia ngomanio ciainagwo o thutha wa mĩaka mũgwanja

12.5.241 mũthuri

athuri

mũndũrũme ũhikanĩtie; mũndũrũme ĩtonyete ndundu ya athũri a kĩama

12.5.242 mũthuru

itonyo rĩa andũ-a-nja rĩhũmbagwo kũma njohero kinya magũrũ-inĩ

12.5.243 mũthũthi

mithũthi

12.5.244 mũtĩ

mĩtĩ

mĩmera ĩnenehaga ĩkagĩa honge na mathari; mĩmera ta ĩyĩ ĩthondekeirwo wĩra mũna ta gwĩtirimia

12.5.245 mũtiiri

atiiri

mũndũ ĩrĩa ĩroraga na agataara mũndũ arũa kana akĩgerera igongona rĩa kũrĩga irũngo mũtĩro mũtũa rũrũ mũ ting'a kũndĩ gĩtigĩtwo wiki gĩtarĩkĩndũ

12.5.246 mũting'oe

mĩting'oe

kĩĩga gĩkoragwo nyamũ-inĩ imwe kĩmerete kĩnyitaine na mahĩndĩ ma mĩnyiginyigi: mĩcũthĩ mũtino

12.5.247 mũtino

mĩtino

ũndũ mũũru ũhanĩkĩte na ndũkũĩkaine atĩ no ũhanĩke

12.5.257 mũtoi

itoi

mũndũ wĩkaga ciĩko i magigi: mũndũ mwaganũ mũno

12.5.258 mũtondo

tĩĩri ugunyĩtio nĩ maĩ ũkahaana gĩcũrũcũrũ kĩmata

12.5.259 mũtongoria

atongoria

ũrĩa arathiĩ mbere ya arĩa angĩ nao makamuuma thutha: ũrĩa ũreka maũndũ nĩgũo aria angĩ meke take; ũrĩa ũthũrĩtwo arũgamĩrĩre andĩ ũndũ-inĩ mũna

12.5.260 mũtongoro

mũhari wa andũ kana nyamũ irũmamrĩire ta ũrĩa thũrakũ ithiaga

12.5.261 mũtonyi

atonyi

ũrĩa wonagia mũndũ maũndĩ mageni akamamenya: mũtaarani:

mũheani kĩrĩra

12.5.262 mũtorothũa

mwanjati mũtiga irĩ mũndũ mwega, ũciarĩte ciana na akaitigĩra ũtonga thutha wa gĩkũa

12.5.263 mũtu

thanda cia irio ta mbembe ciĩmithĩtio igathĩo

12.5.264*** mĩtũtũ

mĩhinyũ

12.5.265 mũtũa

rũm mĩthĩ wa mĩgwanja wa kiumia ĩrĩa Agĩkĩyĩ maikaraga o mũndũ mĩciĩ-inĩ wake akarũta magongona ma gwake mĩciĩ

12.5.266 mũtũgi

atũgi

ĩrĩa ĩnyitaga andũ ĩgeni gwake na kĩmahe indo ta irio

12.5.267 mũtugo

mĩtũgo

mĩikarĩre wa mũndũ, andĩ kana nyamũ

12.5.268 mũtũme

atũme

Gĩthweri mutumwo ũrĩa wathĩtwo gũthiĩ handũ hana ageke ũndũ mũna: mũrekio

12.5.269 mũtumia

atumia

mũndũmũka mũhikũ

12.5.270 mũtumia wa ndigwa

mũtũmia ũkuĩrĩirwo nĩ mũthũriwe

12.5.271 mũtũnda

mĩtũnda

mũmera o wothe ũciaraga matũnda

12.5.272 mũtũndũ

mĩtũndũ

12.5.273 mũtũndũthũko

mĩtũndũthũkũ

thũndo nyingĩ kana tĩwĩimbo tĩingĩ tũmĩrĩte kĩndũ hamwe o rĩmwe mũtũri thathi wĩ na marigĩ

12.5.273 mũtutu

mĩtũtũ

kĩndũ gĩthĩĩtwo gĩkahinya biũ

12.5.274 mũtwe

mĩtwe

kĩĩga kĩa nyamũ kĩrĩa gĩkoragwo gĩkuĩte ciĩaa inaĩta maitho na matĩ kĩnyitĩrĩirwo nĩ ngingo

12.5.275 mũũgĩ

ogĩ

wĩ na ũtaũkũ wa maũndĩ: ũramenya maũndũ

12.5.276 mũũkio

ũrũgarĩ wa andũ wa kwenda gũkomania

12.5.277 mũũthr

kũũma riĩa rĩa thũa kinya rĩthũe rĩngĩ mũũthr mũtĩ mwariĩ ũhũthagĩrwo gũkima na ndĩrĩ mwaga mwagi; ũrĩa ũtarĩ kina mũhano: mwaga thoni; thĩiniĩ wa indo iratarwo, kĩrĩa kĩ makĩria gĩgatũma itikagaike na igĩrĩ; ũrĩa ũtaraharũkana na aria meho (Kĩngeretha odd one oũt) mwagatho kũhiũkĩrwo nĩ ũndũ wa ũndũ mũna: agathwo mũhano: mwagatho wake nĩgũo ũratũmire mũka amũtige

12.5.278 mwagi

ũrĩa ũtarĩ mwago mĩago maũndũ ma gwĩkenia mwai mũndũ ĩrĩa wayaga mĩtĩ agathondeka indo ta ndĩrĩ kana mĩharatĩ mwaiyo mũrendera: ĩrichocĩadũs eĩĩipticũs mwaka mĩaka ihinda ria mĩeri ikũmi na ĩrĩ: Kĩngeretha mwaka waniaaia Mũaaa ũaathira ĩatũmũ

12.5.278 mwaka

mĩaka

ihinda ria mĩeri ikũmi na ĩrĩ: Kĩngeretha mwaka wanjagia Mĩgaa ĩgathira ĩatũmũ no gĩkũyũ mwaka wanjagia hindĩ ya magetha mweri-inĩ wa Mĩgetho ũgathira Mũgaa mwaki mĩaki kĩndũ kĩhiũ gĩcinaga indo na gĩkarũta ĩtheri; hinya ũrĩa ũmaga thitima-inĩ mwaki aki ũrĩa ũtũraga indo cia mbaũ kana mahiga

12.5.279 mwamba

mũtheco: mũratho: mũtĩ ũrĩa ũthecagĩrĩrwo nyũmba gatagatĩ ũkanyitĩrĩra mĩitĩrĩro mwamũ mũgayũkano; mwanya mwanya mwana ciana mũndũ kana nyamũ, ũciarĩtwo; mũndũ ũtakinyĩtie mĩaka ya gwĩtũĩra matũa; kanyũngũ kombagwo na ndoro handũ ha rĩũmba nĩ arĩme ga kũina mũgoiyo mwana wa ndigwa mwana ũkũĩrĩirwo nĩ ithe kana nyina

12.5.280 mwana wa ngoriai

mwana ũkũĩriirwo nĩ ithe na nyina mwanake anake mũndũrũme mũrũũ no ndahikanĩtie mwanda ĩachnopyĩis congesta mwandata kiugũ kĩa mbũri kana ng'ombe mwangwa Miĩĩettia dũra

12.5.281

mwani o BIB “.iĩĩ rĩtwa rĩtanagwo nĩandũ-a-nja kũonania ĩrĩa mendaine; ngeithi mũtũmia ageithagia nyina wa mwanake ĩrĩa ũhikĩtie mwarĩ kana nyina wa mũirĩtũ ũrĩa mũrũwe ahikĩtie; wa mwani rĩtwa ringĩ rĩa hiti (nĩ ũndũ wa kwania) Mwania-thenge mweri-inĩ ĩyĩ nĩrĩo thenge cianagĩria harika nĩ ũndũ wa mĩrũkĩ, ĩkaga thutha wa Mĩgaa wa thano na mbere ya Kanyũa- hĩngĩ ĩĩthĩngĩ October mwanĩki anĩki ĩrĩa wanĩkaga; ĩrĩa ĩcũragia mĩatĩ nĩgũo ĩgĩe njĩkĩ mwanjati

12.5.282 mwanjati

mũtorothũa: Faũrea saĩigna mwano mbũthũ ya mũndũ mũgoĩrĩa akũaga nayo indo irĩa ahũthagĩra ũgo-inĩ wake mwanya handũ hatarĩ hahingĩkũ hagatigwo atĩ no hatonyerio kĩndũ; indo gũkorwo itarĩ hamwe mwara ara ũhũthagĩra tũmaĩgĩ nĩgũo ahĩngĩce aria angĩ kana egĩĩre kĩrĩa erirĩria BMiiaganA

12.5.283 mwarano

mĩhandano mwari ĩrĩa waraga mwari arĩ mũndũ-wa-nja mũciare nĩ mũndũ ĩrĩa ĩrarĩrĩrio mwari wa awa mũirĩtũ ũrĩa mũciaranĩirwo nĩ ithe ũmwe no manyina ngĩrani mwari wa iya mĩirĩtũ ĩciarĩtwo nĩtatagũo kana

12.5.284 mwarĩ wa iya

mũirĩtũ ũciarĩtwo nĩ tatagũo kana mamagũo mwarĩ wa maitũ mũirĩtũ ũrĩa mũciaranĩirwo nda ĩmwe mwarĩki Ricinũs commũnis mwarĩro mũtĩ ũrĩa ũkomagĩra mũgamba mwaritha mĩkĩrũngũ

12.5.285 mwarunyo

rũo rwa gũciara mwathe miathe mwati ũrĩa watagia rora gwatia mwatũ mĩatũ handũ hathondeketwo he ha gũikarwo nĩ njũkĩ mwatũka mũgayũkano wa kĩndũ ũtoimũkanĩte mũhano: rũthingo rwa nyũmba rwĩ na

12.5.296 mwatũka

mũgayũkano wa kĩndũ ũtoimũkamte mũhano: rũthingo rwa nyũmba rwĩ na mwatũka mwatũkano ngayũkano mwatũro mĩatũro rũkũ rwatĩrĩtwo kũma he rũngĩ rũtũngũ mwehio itonyo rĩhũmbagwo nĩ aka rĩohereirwo njohere rĩkahũmbĩra ciĩga ciao cia ũciari

12.5.297 mweke

ihinda ũndũ mũna ũngĩkĩka mũhano: mũndĩ ũyũ athiĩ nĩ ũkũona mweke wa kũrũta wĩra mwende ende ũrĩa wendetwo mũno mwendi endi ũria wendaga ũndũ mwendwa endwa mũndũ ũrĩa wendetwo nĩ mũndũ mũna mwendwo nĩ irĩ mũndũ mwega, ũciarĩte ciana na wĩ na

12.5.298 mwendwo

m irĩ mũndũ mwega, ũciarĩte ciana na wĩ na indo iria ireraga ciana mwene ene ũrĩa kĩndũ kina gĩ gĩake mwengũ mwehio; itonyo rihũmbagwo mwena wa mbere kũma njohera rĩgacũnjũra ciero-inĩ nĩ arũme makĩina ngũrũ mweri mĩeri ihinda rigeretwo na mĩgendere ya mweri mweri

12.5.299 mweri

kĩmĩrĩ krna kĩaraga ĩtũkĩ; thakameĩrĩa yũraga andũ-a-nja o mweri; ihinda rĩrĩa mũndũ-wa-nja aroira thakame ya mweri mwerũ mĩerũ wĩ na rũnyaga rwerũ; ũtarĩ mĩhũthĩre kũma ĩĩrĩa wathondekirwo; ũrĩa wagũra ũtararĩ nagũo mbere mweũ mũmera ũhandagwo kũndũ kũgũnyũ na nĩgũo ũciaraga ndĩma mwĩbũngia mũndũ mwĩyathi, wnkaragia atekwenda gũtũkana na andĩ aria angĩ

12.5.300 mwĩgangaro

ũhoro wa gwĩkenia mwĩgerekanio mũtũgo wa gwĩka maũndũ maria wona na andũ angĩ ona ũtoĩ marameka nĩ kĩ 12.5.301 mwĩgitio

mĩgitio

kĩndũ ha kwĩgita ndĩgakinyĩrwo nĩ ũndũ kana kĩndũ kina mwĩhĩtwa mĩgitio ũndũ ũtũĩtwo na itũa irũmũ

12.5.302 mwikũnya

miikũnya

12.5.303 mwĩnihũro

mũnũhanũho wa nyamũ ĩgĩetha thaha mwinũ Cassia didymobotrya

12.5.304 mwĩnyitio

mĩĩnyitio

mũkanda wa kwĩhotorwo njohero

12.5.305 mwĩnyogoro

mwĩtĩyo mwiri gũoko kwa mũndĩ thutha wa rũhĩ gatagatĩ ka irĩngo rĩa rũhĩ na harĩa irũngo cia ciara cianjagĩria

12.5.306 mwĩrĩ

ciĩga ciothe cia mũndũ kana nyamũ i hamwe ĩrĩa ikoragwo ciũmbĩtwo; ciĩga cia mũndĩ itarĩ mũoyo mwĩrũti erũti ĩrĩa wĩĩkagĩra maũndũ ategweterera ĩteithio mwĩtha iria rĩtarĩ imata mwĩtĩyo

12.5.307 mwĩyambo

mwĩtũĩrio kwĩgangara na ũtonga mwĩyambo mwĩyonanio wa maũndũ marĩa ũrona ta ũkĩrĩte aria angĩ namo mwĩyũngũrũrio mwĩtĩyo mwĩyũno kwaga kũrũngara kindũ gigakorwo kĩrĩ kĩgonyokũ