![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Coupe_Henri_Delaunay_2017.jpg/640px-Coupe_Henri_Delaunay_2017.jpg&w=640&q=50)
UEFA Evropa chempionatı
From Wikipedia, the free encyclopedia
UEFA Evropa futbol chempionati, [1] rásmiy Evropa chempionati hám rásmiy bolmaǵan Evro dep atalatuǵın Evropa Futbol Assotsiatsiyalari Birlespesi (UEFA) tárepinen shólkemlestiriletuģin tiykarģı assotsiatsiya futbol turniri bolıp tabıladı. Jarıs Evropa kontinenti chempionın anıqlanaytuǵın eń tiykarǵı turnir bolıp tabıladı. Turnirda UEFA aǵzalarınan ibarat milliy saylandi komadalar (Terma jamao) qatnasadı. Bul futbol boyınsha jáhán chempionatinan keyingi ekinshi eń kóp tamasha etiletuģin futbol turniri bolıp tabıladı. Evro-2012 finalin 300 million átirapında tamashagóyler tamasha etken[2]. Jarıs 1960 -jıldan beri hár tórt jılda bir ret ótkerilip atır (2020 -jıldan tısqarı).2020-jil Evropadaǵı COvID-19 pandemiyasi sebepli ol 2021-jılǵa qaldırılǵan, biraq Evro-2020 atı saqlanıp qalǵan.Turnir 1968-jıldan házirgi atına ózgertirilgenge shekem dáslep Evropa Milletler kubogi dep atalǵan. 1996 -jıldan beri individual jarıslar „UEFA Evro (jili)“ dep ataladı.
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Coupe_Henri_Delaunay_2017.jpg/640px-Coupe_Henri_Delaunay_2017.jpg)
Turnirge kirisiwden aldın miyman kútiwshi (mezbon) mámleketlerden tısqarı barlıq komandalar (avtomatikalıq túrde ) saralaw basqıshında qatnasadı. 2016 -jılǵa shekem chempionat jeńimpazları keyingi jili FIFA Konfederatsiyalar kuboginda qatnasıwları múmkin edi, biraq bul májbúriy qatnasıw shárt jaris emes edi[3]. 2020 -jilģi jaristan baslap jeńimpazlar KONMEBOL-UEFA Chempionlar Kuboginda qatnasadı.
On altı Evropa chempionatında on dana milliy saylandi komanda jeńimpaz atandi :Germaniya1 hám Ispaniya úshewden,Italiya hám Fransiya ekewden,Rossiya2 , Chexoslovakiya3 ,Niderlandiya,Daniya,Gretsiya hám Portugaliya birewden chempionliqti qolǵa kirgizgen.Usi kúnge shekem Ispaniya saylandi komandasi 2008 hám 2012-jıllarda izbe-iz chempionliqti qolǵa kirgizgen birden-bir komanda esaplanadi.
2021-jılda Evropa boylap ótkerilgen eń sońǵı chempionat (COvID-19 pandemiyasi sebepli 2020 -jıldan keyinge qaldırılǵan ) Italiya jeńimpaz boldı, ol Londondaģi „Wembley“ stadioninda,finalda Angliyani penaltilar seriyasida jeńip, ekinshi Evropa chempionlıǵın qolǵa kirgizdi[4][5].