აფხაზეთის მმართველთა სია — სტატიაში წარმოდგენილია აფხაზეთის მმართველთა სია, რომლის დადგენაც ხდება ქართული ავთენტური წყაროებისა და უცხოური წყაროების დამხარებით.
მთავარი სტატია: ლაზიკის სამეფო, აფხაზთა სამეფო, აფხაზთა მეფეთა დივანი და აფხაზეთის სამთავრო.| ტიტული | სახელი | მმართველობის წლები |
დინასტია |
|---|---|---|---|
| ა. ლაზეთის მთავარნი (პატრიკიოსნი)[1] |
1. ანოსი I | ანოსიდები | |
| 2. ღოზარი I | |||
| 3. იუსტინე I | |||
| 4. ფინიკტიოსი I | |||
| 5. გრიგოლ I | (668 წლამდე) | ||
| 6. ბარნუკი ანუ ლებარნუკი I | (668 წ.) | ||
| 7. დემეტრე I | |||
| 8. გიორგი I | (697 წ.) | ||
| ბ. აფხაზეთის მხარეთა ერისთავნი[1] |
9. თეოდოსი I | ||
| 10. კოსტანტი I | |||
| 11. ლეონ I | (720/730–740 წ.) | ||
| 12. თეოდორე I | |||
| 13. კოსტანტი II | |||
| 14. ლეონ II | (753–786 წ.) | ლეონიდები | |
| გ. დასავლეთ საქართველოს („აფხაზეთის“) მეფენი[1] |
14. ლეონ II | (786–798 წ.) | |
| 15. თეოდოსი II | (798–825 წ.) | ||
| 16. დემეტრე II | (825–861 წ.) | ||
| 17. გიორგი II აღწეფელი | (861–868 წ.)[georgian 1] | ||
| 20. ბაგრატ I | (881/?–893 წ.) | ||
| 21. კოსტანტი III | (893–922 წ.) | ||
| 22. გიორგი II 22ა. ბაგრატ II |
(922–957 წ.) (თანა-მეფე) | ||
| 23. ლეონ III | (957–967 წ.) | ||
| 24. დემეტრე II | (967–975 წ.) | ||
| 25. თეოდოსი III | (975–978 წ.) | ||
| მეფე სრულიად საქართველოსი, საქართველოს გამაერთიანებელი. |
ბაგრატ III | (978–1014 წ.) | ბაგრატიონები |
| 1008 წლიდან აფხაზეთი საქართველოს სამეფოს შემადგენლობაშია, ბაგრატიონთა პროტექტორატის ქვეშ. | |||
| ერისთავები (მმართველები) და აფხაზეთის მფლობელი მთავრები შარვაშიძეები დინასტიიდან[2] Таблица А[georgian 2] |
1. არღუნაი, ერისთავი (მმართველი) | ~ (1412–1444) | შარვაშიძეები (აფხ. Чачба, მეგრ. შარაშია) |
| 2. რაბია, მფლობელი | ~ (1459–1461) | ||
| 3. სოლომონ (I), მფლობელი | ~ (1491–1495) | ||
| 4. არზაყან, მფლობელი | ~ (1491–1520) | ||
| 5. ბესლაკო, მფლობელი | ~ (1550–1580) | ||
| 6. ყარაბეი, მფლობელი | ~ (1580–1630) | ||
| 7. პუტო (პუტუ), მფლობელი | ~ (1600–1630) | ||
| 8. ბესლაკო, მფლობელი | ~ (1627–1650) | ||
| 9. სოლომონ (II), მფლობელი | ~ (1627–1650) | ||
| 10. სეტემან, მფლობელი | ~ (1627–1650) | ||
| 11. სუსტან (სუსტარ, გიორგი I), მფლობელი | ~ (1650–1670) | ||
| 12. ზეგნაყ, მფლობელი | ~ (1665–1700) | ||
| 13. სარეხ (სორეხ), მფლობელი | ~ (1660–1680) | ||
| 14. როსტომ (როსტო), მფლობელი | ~ 1676 | ||
| 15. ჯიქეშია (დგეშა), მფლობელი | ~ (1700–1710) | ||
| 16. ყვაპ (ყვაპუ), სამურზაყანოს მმართველი | ~ (1680–1704) | ||
| 17. ჰამიდ (ლევან), მფლობელი | ~ 1730 | ||
| 18. მურზაყან, სამურზაყანოს მმართველი | ~ (1700–1704) | ||
| 19. მანუჩარ (სულეიმან-ფაშა), მფლობელი | (1731–1770) | ||
| 20. ზურაბ, მფლობელი | ~ (1770–1780) | ||
| 21. ხუტუნია, სამურზაყანოს მმართველი | ?–1757 | ||
| 22. ქელეშ-ბეი (ქეილაშ აჰმედ-ბეგი), მფლობელი | (1780–1808) | ||
| 23. ლევან, სამურზაყანოს მმართველი | ?–1814 | ||
| 24. ასლან-ბეი (I), მფლობელი | (1808–1810) | ||
| 25. გიორგი (II) (სეფერ-ბეი), მფლობელი | (1810–1821) | ||
| 26. დიმიტრი (ომარ-ბეი), მფლობელი | (1821–1822) | ||
| 27. მიხეილ (ჰამუთ-ბეი), მფლობელი | (1822–1864) | ||
| 28. გიორგი (III), მფლობელი | (1866) | ||
| 1864 წლის 24 ივნისს გაუქმდა და შეუერთდა რუსეთის იმპერიას. | |||
| აფხაზეთის მთავრობის პრეტენდენტები | გიორგი მიხეილის ძე შარვაშიძე | ივლისი, 1866–1918 | შარვაშიძეები |
| კონსტანტინე იოსების ძე შარვაშიძე | 1918–1973 | ||
| გიორგი კონსტანტინეს ძე შარვაშიძე | 1973-2010 | ||
| თეიმურაზ გიორგის ძე შარვაშიძე | |||
- ქართულენოვანი
- ლორთქიფანიძე მ., ფეოდალური საქართველოს პოლიტიკური გაერთიანება, თბ., 1963.
- ლორთქიფანიძე მ., „ეგრის-აფხაზეთის სამეფო“, საქართველოს ისტორიის ნარკვევები, ტ. II, თბ., 1973.
- Анчабадзе З., Из истории средневековой Абхазии (VI-XVII вв.), Сухуми, 1959
- ინგოროყვა პ. გიორგი მერჩულე, თბ. 1954.
- ჯავახიშვილი ივ., ქართველი ერის ისტორია, ტ. II, თბ., 1965.
- თაყაიშვილი ე., რას შეიცავდა ეგრეთ წოდებული აფხაზეთის ისტორია ბაგრატ მეფისა, საისტორიო მასალანი, თბ., 1912
- მიბჩუანი თ., აფხაზეთის მეფეები და მთავრები, თბ., 1997
- უცხოენოვანი
- Nodar Assatiani et Alexandre Bendianachvili, Histoire de la Géorgie, Paris, l'Harmattan, 1997, 335 p. [détail des éditions] (ISBN 2-7384-6186-7)
- Marie-Félicité Brosset Histoire de la Géorgie : Additions et Eclaircissements, Additions IX : « Rois des Aphkazes », p. 174 & « Tableau généalogique des rois d’Aphkazie, d’après les sources géorgiennes », p. 175.
- Christian Settipani, Continuité des élites à Byzance durant les siècles obscurs. Les princes caucasiens et l'Empire du vie au ixe siècle, Paris, de Boccard, 2006, 634 p. (ISBN 978-2-7018-0226-8), p. 454-465, « Les princes d'Abasgie ».
- Cyrille Toumanoff, Les dynasties de la Caucasie chrétienne de l'Antiquité jusqu'au xixe siècle : Tables généalogiques et chronologiques, Rome, 1990, p. 529-530 et 534-535.
- ვახუშტი „საქართველოს ისტორია“ დაარქივებული 2023-01-16 საიტზე Wayback Machine. , გამოცემა გ. დ. ქართველიშვილისა. განმარტებული და შევსებული ახლად შეძენილის არხეოლოგიურისა და ისტორიულის ცნობებით დ. ზ. ბაქრაძის მიერ. ტფილისი, 1885. გვ. 321–323. I. აფხაზეთი.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
