რუთ სანდო ფანბულე პერი (დ.16 ივლისი, 1939, გრანდ-კეიპ-მაუნტი, ლიბერია — გ. 8 იანვარი, 2017, კოლუმბუსი, აშშ) — ლიბერიის სახელმწიფო და პოლიტიკური მოღვაწე, ლიბერიის დროებითი სახელმწიფოს მეთაურის მოვალეობის შემსრულებელი (1996-1997). დაიბადა იურისტების ოჯახში. ლიბერიის სანტა ტერეზას სახელობის უმაღლესი სკოლის დამთავრების შემდეგ სწავლა გააგრძელა ლიბერიის უნივერსიტეტში და მიიღო იურისტის დიპლომი და მასწავლებლის წოდება.
მისი პოლიტიკური კარიერა 1980 წელს დაიწყო როდესაც გახდა ლიბერიის ისტორიაში პირველი სენატორი ქალი. ამავე წელს ლიბერიაში სამხედრო გადატრიალება მოხდა. პრეზიდენტ უილიამ ტოლბერტის ხელისუფლება დაამხო სამუელ დოუს შეიარაღებულმა რაზმმა. ქვეყანაში მისი დიქტატურა დამყარდა. დოუმ გააუქმა კონსტიტუცია და თავისი უამრავი მოწინააღმდეგე სიცოცხლეს გამოასალმა.
რუთ პერი მისდამი დაპირისპირებულთა ბანაკში აღმოჩნდა. ეს დაპირისპირება კიდევ უფრო გაიზარდა მას შემდეგ რაც დოუმ მრავალცოლიანობის დაკანონება გადაწყვიტა. ქალბატონმა სენატორმა მედგარი წინააღმდეგობა გაუწია დიქტატორს და კანონი მრავლცოლიანობის შესხებ დაწუნებულ იქნა. 1990 წელს სამუელ დოუს ხელისუფლებაც სახელმწიფო გადატრიალების შედეგად დაემხო. 1996 წლამდე ქვეყანაში საკმაოდ არეული იყო პოლიტიკური სიტუაცია. სახელმწიფოს მმართველის პოსტზე ერთმანეთს ცვლიდნენ სამხედრო პირები. 1996 წლის აგვისტოში მოიწონეს სახელმწიფო საბჭოს ახალი შემადგენლობა რომელსაც თავჯდომარეობდა სწორედ ექსსენატორი ქალბატონი რუთ სანდო პერი. ახალმა საბჭომ ფუნქციონირება დაიწყო 3 სექტემბერს შესაბამისად რუთ პერიმაც სახელმწიფოს მეთაურის პოსტი 1996 წლის 3 სექტემბერს ჩაიბარა. როდესაც დადგა საკითხი პრეზიდენტის ადმინისტრაციულ სასახლეში გადასვლისა რუთ პერიმ უარი განაცხადა და ცხოვრება გააგრძელა დედაქალაქიდან საკმაოდ მოშორებით მდებარე საკუთარ ქოხში. 1997 წლის ივნისში მან რიგგარეშე საპრეზიდენტო არჩევნები ჩაატარა და ამავე წლის 2 აგვისტოს, მმართველობის ზუსტად 11 თვის თავზე ხელისუფლება გადასცა ხალხის მიერ არჩეულ პრეზიდენტს ჩარლზ ტეილორს. თვითონ კი აწ უკვე პრეზიდენტყოფილმა ცხოვრება თავის ბუნგალოში გააგრძელა.
მის მიერ მომზადებული არჩევნები საერთაშორისო თანამეგობრობამ ერთ-ერთ ყველაზე თავისუფალ და სამართლიან არჩევნებად მიიჩნია. 1999 წლიდან ქალბატონი რუთ პერი აფრიკის ერთობის ორგანიზაციის ვიცე-გენერალური მდივანია.
ქალბატონი პერი აქტიურად მონაწილეობდა ფემინისტური ორგანიზაციების მუშაობაში. 1997 წლის მაისში მონაწილეობა მიიღო აბუჯის კონფერენციაზე რომელსაც „პირველი ქალბატონების სამიტი“ ეწოდა. ამ სამიტზე მონაწილეებს ესაუბრა თავისი ქვეყნის საჭირბოროტო საკითხებზე, ისაუბრა ქვეყნის მომავალზე, შეეხო ბავშვთა უფლებებსაც. მან აღნიშნა, რომ იგი როგორც დედა (მას 7 შვილი ჰყავს) ვალდებულია იზრუნოს ბავშვების მომავალზე, რაც მისი საქმიანობის პრიორიტეტია, რადგანაც, როგორც გამოკვლევებიდან ირკვევა ქვეყანაში სამოქალაქო ომის დროს ორივე დაპირისპირებული მხარის 70 %-ს 15 წლის მოზარდები შეადგენდნენ.
ქალთა უფლებების და მშვიდობის განმტკიცებისათვის ბრძოლაში შეტანილი წვლილისათვის ქალბატონი პერი დაჯილდოებულია როგორც თავისი ქვეყნის ასევე აშშ-ს ფულადი პრემიებით და ჯილდოებით.
რუთ პერი გარდაიცვალა 2017 წლის 8 იანვარს 77 წლის ასაკში ოჰაიოს შტატის ქალაქ კოლუმბუსში[1] .
- რუთ პერის ბიოგრაფია
- აფრიკის პრემიერ-მინისტრები დაარქივებული 2010-06-06 საიტზე Wayback Machine.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
