პრაღის ოპერაცია

პრაღის ოპერაცია — წითელი არმიის უკანასკნელი სტრატეგიული ოპერაცია მეორე მსოფლიო ომში, რომლის შედეგად ჩეხოსლოვაკიის დედაქალაქი პრაღა გერმანელი ფაშისტებისაგან გათავისუფლდა.

პრაღის ოპერაცია
მეორე მსოფლიო ომის ნაწილი
თარიღი	5 მაისი-12 მაისი, 1945
მდებარეობა	პრაღა, ჩეხოსლოვაკია
შედეგი	წითელი არმიის გამარჯვება
მხარეები
სსრკ  ჩეხოსლოვაკია  რუმინეთი  პოლონეთი  გერმანია  უნგრეთი
მეთაურები
ივანე კონევი ფერდინანდ შერნერი ლოთარ რენდულიჩი
ძალები
2 028 100 ადამიანი 30 500 ქვემეხი 2 000 ტანკი 30 000 თვითმფრინავი 900 000 ადამიანი, 9 700 ქვემეხი 1 900 ტანკი 1000 თვითმფრინავი
დანაკარგები
11 997 დაღუპული და უგზო-უკვლოდ დაკარგული, 40 501 დაჭრილი 40 000 დაღუპული და დაჭრილი, 860 000 ტყვე
პრაღის ოპერაცია ვიკისაწყობში

გერმანული არმიის დაჯგუფება „ცენტრმა“ (მთავარსარდალი ფერდინანდ შერნერი), რომლის რიცხოვნობაც ერთ მილიონს აღემატებოდა, ჰიტლერისაგან მიიღო ბრძანება დაეცვათ პრაღა, რომელსაც „მეორე ბერლინი“ უწოდა. 5 მაისს პრაღაში დაიწყო სახალხო აჯანყება გერმანელების წინააღმდეგ. 9 მაისს მესამე და მეოთხე სატანკო არმიები და პირველი უკრაინული ფრონტი პრაღაში შევიდნენ. დედაქალაქში პირველი შევიდა ტანკი T-34, რომელსაც მართავდა ივან გონჩარენკო (დაიღუპა პრაღაში). მისი ტანკი დიდი ხნის განმავლობაში იდგა სამხედრო-ისტორიულ მუზეუმში.

12 მაისს ქალაქი გაათავისუფლეს გერმანელებისაგან. პრაღის გათავისუფლებისას დაიღუპა ათასობით საბჭოთა ჯარისკაცი, რომლებიც ძირითადად დაკრძალულები არიან ოლშანის სასაფლაოზე.

ლიტერატურა

• Agnew, Hugh (2004), The Czechs and the Lands of the Bohemian Crown, Stanford: Hoover Institution Press, ISBN 0-8179-4491-5
• Erickson, John (1983), The Road to Berlin, London: Weidenfeld & Nicholson, ISBN 978-0297772385
• Estonian State Commission on Examination of Policies of Repression (2005), „Human Losses“, The White Book: Losses inflicted on the Estonian nation by occupation regimes. 1940–1991, Estonian Encyclopedia Publishers, p. 35, http://www.just.ee/orb.aw/class=file/action=preview/id=12709/TheWhiteBook.pdf. წაკითხვის თარიღი: 2014-05-03 დაარქივებული 2013-01-14 საიტზე Wayback Machine.
• Glantz, David M.; House, Jonathan (1995), When Titans Clashed: How the Red Army Stopped Hitler, Lawrence, Kansas: University Press of Kansas, ISBN 0-7006-0899-0
• Gosztony, Peter (1991), Stalins Fremde Heere, Bonn: Bernard & Graefe Verlag, ISBN 3-7637-5889-5