ოპიზის სიგელი, ასევე ოპიზართა სიგელი — ძველი ქართული სამართლის მნიშვნელოვანი ძეგლი და წყარო, თარიღდება 1027-1072 წლებით, შედგენილია საქართველოს მეფის, ბაგრატ IV-ის მმართველობის პერიოდში. სიგელი თავისი შინაარსით სასამართლოს გადაწყვეტილებაა, რომელიც ორი მონასტრის — ოპიზისა და მიჯნაძორის დავას ეხება მამულების შესახებ. რადგანაც საქმე მონასტრებს შორის სადავო საკითხს ეხება, სასამართლო პროცესი დიდად მნიშვნელოვანია და საქმე უშუალოდ მეფის თავმჯდომარეობით ირჩევა. ძეგლი ქართული სამართლის ისტორიის მრავალ საკითხს არკვევს. როგორც სიგელის შინაარსიდან ჩანს, სასამართლო ორ მონასტერს შორის მაზავებლის ფუნქციას ასრულებს. ძეგლში წარმოჩენილია სასამართლო პროცესში მხარეების უფლება–მოვალეობანი, მტკიცების საშუალებები და სხვა. მოცემულია ასევე მეფის დომენის სამართლებრივი რეჟიმის დახასიათება. მნიშვნელოვანია, რომ სიგელში დამოწმებულია სამართლის სპეციალისტების მონაწილეობა სასამართლო პროცესში და სხვა[1].
ოპიზის სიგელი აღმოაჩინა დ. ფურცელაძემ, რომელმაც გამოსცა მისი თარგმანი რუსულ ენაზე[2]. დ. ფურცელაზის თარგმანი ზოგიერთი უმნიშვნელო ცვლილებით მოყვანილი აქვს მ. ჯანაშვილს თავის ნაშრომში[3]. ძეგლი უფრო ზუსტად თარგმნა დ. ბაქრაძემ[4].
სათანადო კომენტარებით სიგელი გამოსცა ექვთიმე თაყაიშვილმა[5]. იგივე სიგელი გამოაქვეყნეს აკაკი შანიძემ[6] და ი. დოლიძემ[7]. ივანე სურგულაძეს ოპიზის სიგელი განხილული აქვს საქართველოს სახელმწიფოსა და ისამართლის ისტორიისადმი მიძღვნილ შრომებში[8].
ლიტერატურა
- ივ. სურგულაძე, ქართული სამართლის ისტორიის ნარკვევები, თბილისი, 2000
სქოლიო
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
